Thái Hương - Người yêu quê hương một cách đặc biệt

Bước ra và đi tới…

Bà Thái Hương sinh ra trong một gia đình nhà giáo gốc rễ nông dân tại xã Hòa Sơn, huyện Đô Lương, tỉnh Nghệ An. Bà từng viết về gia đình mình, về sự lớn khôn của mình với lòng tự hào: “Tôi được sinh ra trên mảnh đất đầy niềm kiêu hãnh: quê hương Chủ tịch Hồ Chí Minh, trong một gia đình thuần Việt. Cha tôi cũng là một nhà giáo, khi đất nước chiến tranh, theo tiếng gọi của Tổ quốc đã lên đường ra tiền tuyến, bảo vệ quê hương. Mẹ con tôi đùm bọc cày cấy ruộng vườn, rồi chúng tôi đã vượt qua những ngày tháng cam go nhất đó.

Có lẽ chính những hoàn cảnh ấy đã hun đúc nên một phẩm hạnh đầy đủ, lãnh hội một sứ mệnh mà mãi đến bây giờ tôi thấy cuộc đời mình thật may mắn, tuổi thơ đẹp đẽ trên những cánh đồng thẳng cánh cò bay và sự thiếu thốn trong chiến tranh, rồi sự lam lũ của bà con cô bác hàng ngày ‘bán mặt cho đất, bán lưng cho trời’ mà không đủ ngày 3 bữa cơm, nhưng tôi thật may mắn chưa một lần tôi thấy mình khổ mà đó là chuỗi ngày nuôi dưỡng ước mơ trở thành một khát vọng như một ngọn lửa hừng hực trong tâm hồn tôi, chỉ có tôi một mình tôi luôn hạnh phúc vì điều đó”.

Động lực thay đổi cuộc sống được nhen nhóm trong Thái Hương từ những ngày “đòn gánh tre chín dạn hai vai” ấy. Cuộc sống tạo cho bà tình thương yêu con người, nhất là người nghèo, cũng trở thành một tài sản, một sức mạnh to lớn để làm nên sự nghiệp doanh nhân sau này.

Tháng 12/2020, Trang trại TH xác lập kỷ lục thế giới “Cụm trang trại tập trung ứng dụng công nghệ cao với quy trình sản xuất khép kín quy mô lớn nhất thế giới” do Liên minh Kỷ lục Thế giới chứng nhận và đến nay, kỷ lục thế giới này vẫn do TH nắm giữ

Với con người và quê hương xứ Nghệ

Tiền chỉ là tiền, sữa chỉ là sữa. Chúng không là gì khi không mang hàm lượng giá trị con người, vì con người.

Tôi muốn kể về con người Thái Hương mà tôi biết.

Đại hội Đảng lần thứ VI là đại hội “cởi trói” cho sức sản xuất, “cởi trói” cho con người khỏi nhiều định kiến, xóa bỏ độc quyền sản xuất và lưu thông phân phối, xóa bỏ ngăn sông cấm chợ, cho phép phát triển kinh tế tư nhân. Nhưng muốn làm kinh tế thì phải có vốn. Lúc ấy, tiếp cận nguồn vốn nhà nước là cực kỳ khó khăn, thủ tục khá phức tạp. Biết rõ khó khăn của bạn bè, của những người bình dân, bà mở Ngân hàng Bắc Á để người dân dễ vay vốn.

Cùng với đó, bà luôn lo lắng về vấn nạn an toàn thực phẩm, sự vô cảm và lòng tham của con người đã dần xen lấn trong đời sống thường nhật. Bà từng chia sẻ: “Đỉnh điểm để tôi có một quyết định đầy táo bạo, đầy dũng cảm là sự cố sữa nhiễm melamine của Trung Quốc năm 2008, nguy cơ có thể làm cho hàng triệu triệu trẻ em phải chảy máu thận. Vào cái đêm định mệnh đầy nhân duyên đó, sau khi xem truyền hình đưa tin có kèm hình ảnh, tôi đã đau thắt trái tim mình; sáng hôm sau tôi đã khẩn cấp họp Hội đồng tín dụng và ra quyết định tư vấn cho TH làm sữa ngay trên đồng đất quê hương mình”.

Sự cố rung động đó khởi nguồn từ việc sữa bột của Tập đoàn Tam Lộc (Trung Quốc) có chứa melamine, một chất độc hại. Ngày 22/9/2008, Tân Hoa xã của Trung Quốc đã công bố thống kê gần 53.000 trẻ em bị bệnh, hơn 12.800 trẻ phải nằm viện và 4 trẻ bị chết, với nguyên nhân là sỏi thận và suy thận do uống sữa có chứa melamine. Sau đó, nhà chức trách Trung Quốc phát hiện một số đơn vị khác, trong đó có cả nông dân, bỏ chất melamine vào sữa (để tăng hàm lượng protein trong sữa).

Bà thấy, không thể để trẻ em Việt Nam phải uống sữa bẩn, sữa độc. Dù chưa có kiến thức nào về sữa, nhưng với sự định vị sản phẩm và trong hoàn cảnh lúc đó Việt Nam nhập khẩu 92% sữa bột, chủ yếu từ Trung Quốc về pha lại, dù cơ quan chức năng công bố, tại Việt Nam, sữa không bị nhiễm melamine, nhưng với trực quan của một người mẹ, bà thốt lên: “Không thể chậm trễ hơn nữa” và hệ thống trang trại của dự án có quy mô lên tới 1,2 tỷ USD nơi miền quê xứ Nghệ ra đời.

Bảy tháng sau, đàn bò đã cho dòng sữa tươi sạch đầu tiên. Và 14 tháng kể từ ngày khởi công xây dựng, ngày 26/12/2010 - sản phẩm sữa TH true MILK đến với người tiêu dùng bằng ý chí kiên cường của bà. Tôi đã thấy bà khóc, khóc thật sự khi dòng sữa tươi sạch mang thương hiệu TH true MILK đầu tiên chiết ra từ đất Phủ Quỳ (Nghệ An). Ly sữa sạch cho trẻ em Việt Nam, cho người tiêu dùng Việt Nam dần tăng độ phủ ra khắp cả nước.

Sau này làm dược liệu, rau sạch..., bà cũng hướng tới mọi bếp Việt phải được ngon sạch, tầm vóc, thể chất người Việt phải cao lớn “không nhỏ bé như Thái Hương nữa”.

Truyền thông thường nhắc đến những tài giỏi, may mắn của bà, ít khi biết và ít nói đến những rủi ro, cay đắng mà bà phải gánh chịu một mình. Và tôi đã thấy, người con gái Đò Lường (Đô Lương) ấy đã vượt qua bằng tất cả sức mạnh.

Tôi đã được đọc những bài thơ, những bài hát do Thái Hương sáng tác. Nếu đủ thời gian cho việc này, tôi chắc bà cũng là một tác giả được nhiều người yêu mến. Thân sinh bà cũng là một nhà giáo, nhà thơ.

Người Nghệ vốn yêu quê. Doanh nhân nào khi thành đạt, đầu tiên cũng đóng góp cho làng xóm, quê hương. Nhưng Thái Hương là người yêu quê hương một cách đặc biệt. Đến giờ, trụ sở chính của Bắc Á vẫn đặt ở Vinh (Nghệ An). Đất Phủ Quỳ là nơi bà chọn để thay đổi hình ảnh đất nước. Bà dành tiền để xây các công trình thờ phụng Bác Hồ và các anh hùng liệt sỹ của quê hương với lòng thành kính vô hạn. Bà tài trợ cho Đội bóng Sông Lam Nghệ An để khuyến khích một tinh thần xứ Nghệ...

Nói thêm về Nhà máy sữa TH và vùng nguyên liệu trên đất Phủ Quỳ. Người Pháp đã gieo lên vùng đất bazan màu mỡ này những điền trang lớn, sau này là những nông trường cao su, cam, cà phê..., song người lao động vẫn không thoát được cảnh nghèo đói, bị bóc lột. Rồi Liên doanh Mía đường Tate & Lyle Nghệ An, dù có tổng vốn đầu tư 90 triệu USD, dù có có công ty mẹ từ Anh quốc và cũng đã đưa công nghiệp hiện đại vào nông nghiệp, nhưng vẫn không có sự phát triển bền vững, chưa có sự hài hòa lợi ích giữa các bên.

Từ nguồn sữa tươi nguyên liệu dồi dào, các nhà máy chế biến sữa tươi của Tập đoàn TH đã cán mốc chế biến hơn 1 triệu lít sữa thành phẩm/ngày trong thời gian cao điểm

Tôi nhớ, bà Thái Hương đã nhận chuyển nhượng công ty vào năm 2011. Từ đó, vùng đất này mới thật sự cất cánh. Cả vùng rộng lớn Tây Nghệ, không chỉ là một vùng kinh tế công - nông nghiệp hiện đại, mà còn là một điểm đến hấp dẫn của khách du lịch, một hình ảnh tươi sáng của nông thôn Việt Nam trong thời đại mới.

Con số là thông tin định lượng, thuyết phục hơn nhiều lời ca ngợi. Tạo việc làm cho hơn 14.000 lao động, đầu tư ngược ra nước ngoài, riêng ở Nga là 2,7 tỷ USD, bà Thái Hương, cũng như nhiều doanh nhân thành đạt khác, là hiện thân của ý chí Việt Nam, sức lớn Phù Đổng của đất nước Việt Nam.

Ở bà, tôi còn thấy sự hồn nhiên của người phụ nữ yêu cái đẹp, say mê làm đẹp. Nhìn bà, vào phòng làm việc của bà, đâu cũng thấy sự trau chuốt.

Bà quan tâm đến tất cả mọi người. Không nói về kinh doanh, chỉ nói về con người, ở một khía cạnh cơ bản, tôi thấy cái đẹp, sự yêu thương, trách nhiệm luôn quấn quýt theo mỗi bước chân bà.

Sự cao quý trong thành công

Thành công đặc biệt trong nhiều lĩnh vực, đóng góp cho Việt Nam một chiếc “chìa khóa vàng” để mở bung sức mạnh tiềm tàng của nông nghiệp và đưa thương hiệu sản phẩm Việt Nam ra thế giới, bà đã được tưởng thưởng với Danh hiệu Anh hùng lao động thời kỳ đổi mới (Nhà nước phong tặng năm 2020)

Nhưng với bà, con đường vẫn đang ở phía trước.

Từ thành tựu trong lĩnh vực đồ uống, thực phẩm, bà không ngừng đấu tranh cho các tiêu chuẩn, quy chuẩn của sản xuất và sản phẩm trong ngành, mang lại sự công bằng cho người tiêu dùng. Từ những đấu tranh của bà, các bộ, ngành đã ban hành Quy chuẩn quốc gia cho sữa tươi nguyên liệu; xem xét sửa đổi Quy chuẩn quốc gia về sữa dạng lỏng; xây dựng Quy chuẩn cho sữa học đường.

Với tầm nhìn của một doanh nhân yêu nước mang khát khao góp phần nâng cao tầm vóc, thể lực và trí lực người Việt, bà dẫn dắt đội ngũ chuyên gia, các nhà khoa học và các nghiên cứu viên của doanh nghiệp thực hiện các nghiên cứu bài bản trong lĩnh vực thực phẩm, dinh dưỡng, tạo ra các cuộc cách mạng sữa tươi sạch, cách mạng dinh dưỡng tại Việt Nam, trong đó điều bà quan tâm đầu tiên là dinh dưỡng cho trẻ em lứa tuổi vàng 0-12 tuổi.

Bà đã đồng hành xây dựng các mô hình, các nghiên cứu đầy sức thuyết phục, như đi đầu xây dựng mô hình, tiêu chuẩn sữa học đường - làm căn cứ đề xuất Chương trình Quốc gia Sữa học đường đã được Chính phủ ban hành năm 2016 (Quyết định 1340/QĐ-TTg)

Năm 2020-2021, bà đồng hành với Bộ Giáo dục và Đào tạo triển khai mô hình điểm bữa ăn học đường đảm bảo dinh dưỡng hợp lý kết hợp tăng cường hoạt động thể lực cho trẻ em, học sinh, sinh viên… Nghiên cứu được thực hiện, triển khai ở 10 tỉnh, thành phố thuộc 5 vùng sinh thái, trong đó có quê nhà Nghệ An.

Các sản phẩm của TH đều “Vì sức khỏe cộng đồng”, “Hoàn toàn từ thiên nhiên”, khẳng định vị thế vững chắc của TH là một “chuyên gia dinh dưỡng”

Mô hình này được Bộ Giáo dục và Đào tạo đánh giá là giải pháp toàn diện về dinh dưỡng và rèn luyện thể lực, giúp giải quyết gánh nặng kép về suy dinh dưỡng và thừa cân, béo phì, nguy cơ mắc bệnh mãn tính không lây ở trẻ em Việt Nam. Đây là cơ sở cho khuyến nghị xây dựng Luật Dinh dưỡng học đường.

Tại nhiều diễn đàn, bà đã thẳng thắn bày tỏ quan điểm và khuyến nghị này. Gần đây, đại diện cho cộng đồng doanh nhân phát biểu trước Tổng Bí thư Tô Lâm nhân kỷ niệm 20 năm Ngày Doanh nhân Việt Nam (13/10/2024), Thái Hương cũng đã có bài phát biểu sâu sắc, chia sẻ về khát vọng và tầm nhìn chiến lược cho tương lai của doanh nghiệp và đất nước, nhấn mạnh vấn đề chiều cao và tầm vóc của người Việt Nam.

Dẫn lời Tổng Bí thư, bà nhấn mạnh: “Việt Nam sẽ tiến vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”; “Chuyển đổi số không đơn thuần là ứng dụng công nghệ số vào hoạt động kinh tế - xã hội, mà là quá trình xác lập một phương thức sản xuất mới tiên tiến, hiện đại”. Như vậy là tầm nhìn chiến lược cũng như khát vọng như lời hiệu triệu của người đứng đầu Đảng ta đã hòa chung với khát vọng của dân tộc nói chung và doanh nhân nói riêng.

Thông điệp này chúng ta phải truyền tải bằng mọi hình thức truyền thông, để mọi tầng lớp đều thấm nhuần. Nhân dân nói chung và tầng lớp doanh nhân nói riêng của đất nước ta có nội lực rất lớn, có tâm, có tầm, đủ bản lĩnh, đủ tâm, đủ tài để lãnh hội, để gánh vác trọng trách cùng đất nước.

Bà bày tỏ, để dân tộc ta tiến vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, thì ngoài kinh tế, ta cần chú ý tới sự “vươn mình” về chiều cao, nói cách khác là tầm vóc của người Việt. Bà trăn trở, chiều cao trung bình của người Việt Nam đứng thứ 15 từ dưới lên trên thế giới - một con số đáng suy ngẫm.

Trong những năm qua, Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu trong việc cải thiện tình trạng dinh dưỡng cho người dân, song vẫn tồn tại nhiều vấn đề dinh dưỡng, đặc biệt ở lứa tuổi tiền học đường và học đường. Nhìn nhận thực tế này, bà mong muốn lãnh hội, gánh vác trọng trách giúp thế hệ trẻ vươn mình về chiều cao, thể chất.

“Tôi cho rằng, cần một bộ luật là Luật Dinh dưỡng học đường ra đời để đưa ra những tiêu chuẩn cho bữa ăn học đường, từ đó bảo vệ trẻ em, cải thiện tầm vóc và sức khỏe thế hệ tương lai. Khoa học đã chứng minh, khoảng 86% chiều cao tối đa của con người đạt được trong độ tuổi dưới 12 tuổi, đây chính là giai đoạn quyết định sự phát triển tối đa tầm vóc, thể lực và trí lực của mỗi người. Chính vì vậy, vấn đề chăm lo dinh dưỡng cho trẻ em ở giai đoạn này, đặc biệt là dinh dưỡng học đường, là rất cấp thiết, trong đó có việc hoàn thiện về cơ chế, chính sách”, bà nhấn mạnh.

Đó chính là cái tâm, cái tầm, sự cao quý của một doanh nhân phụng sự vì dân tộc.

Doanh nghiệp của bà Thái Hương đã nhận được nhiều giải thưởng trong nước và quốc tế. Đặc biệt, liên tiếp nhiều năm liền, sản phẩm TH đạt Thương hiệu Quốc gia Việt Nam; Chất lượng quốc tế châu Á - Thái Bình Dương.

Cá nhân bà được quốc tế công nhận, vinh danh nhiều lần. Năm 2023, bà được Văn phòng Liên hợp quốc tại Geneva (UNOG) vinh danh trong “17 gương mặt Hành động Việt Nam vì sự phát triển bền vững”. Năm 2024, bà Thái Hương là nhà lãnh đạo duy nhất ở khu vực châu Á được tôn vinh “Nhà lãnh đạo có tầm nhìn xuất sắc” ở Giải thưởng Global Brand Awards.

Tổng thống Israel, ông Shimon Peres từng ca ngợi bà Thái Hương là “Người phụ nữ đã tạo ra một cuộc cách mạng về sữa tươi sạch tại Việt Nam”.

Tại Diễn đàn Kinh tế quốc tế Phương Đông diễn ra ở vùng Viễn Đông - Liên bang Nga năm 2017, Tổng thống Nga Putin nói: “Bà Thái Hương là nữ doanh nhân tầm cỡ quốc tế với kế hoạch hành động hết sức hoàn hảo”.

Còn bà, bà coi trọng sự cao quý trong phẩm cách con người: “Làm kẻ chiến thắng đâu có đáng kể, giữ được cao quý trong thành công mới là hoàn hảo”.

Trong một cuộc phỏng vấn, tôi chỉ hỏi bà hai câu và bà cũng chỉ trả lời có hai câu.

- Điều gì khiến bà tâm đắc nhất?

- Tôi tâm đắc nhất với câu nói của Bác Hồ: “Việc gì lợi cho dân ta phải hết sức làm. Việc gì hại đến dân ta phải hết sức tránh”.

- Mong muốn lớn nhất của bà là gì?

- Tôi mong muốn đời người là cuốn sách mà trang nào cũng ghi đầy những kỷ niệm đẹp…

Nguyễn Sĩ Đại
baodautu.vn