Đại biểu Nguyễn Thị Thủy phát biểu tại tổ. Ảnh: PT.
Tiếp tục Kỳ họp thứ 10, sáng 3/11, Quốc hội thảo luận tại tổ về Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm.
Trước đó, trình Quốc hội dự án luật này, Bộ trưởng Bộ tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, dự thảo đã cắt, giảm, đơn giản hóa điều kiện kinh doanh tại 7 điều. Cụ thể là bãi bỏ xác nhận của cơ quan quản lý nước ngoài về việc doanh nghiệp không vi phạm quy định nghiêm trọng; bãi bỏ các điều kiện trước khi chính thức hoạt động; lược bỏ một số điều kiện, tiêu chuẩn chung đối với người quản lý, người kiểm soát; lược bỏ một số điều kiện hoạt động đại lý bảo hiểm, cấp phép thành lập và hoạt động của doanh nghiệp môi giới và cung cấp dịch vụ phụ trợ bảo hiểm.
Dự thảo cũng sửa đổi nội dung hoạt động của doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ, sức khỏe, hoàn thiện quy định về vốn trên cơ sở rủi ro, theo đó cho phép áp dụng song song hai mô hình vốn trên cơ sở rủi ro và biên khả năng thanh toán để doanh nghiệp có thời gian chuẩn bị nguồn lực và nâng cấp hệ thống công nghệ thông tin…
Thảo luận tại tổ, Phó chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Nguyễn Thị Thủy (Thái Nguyên) nêu những bất cập liên quan hợp đồng bảo hiểm nhân thọ. Bà Thủy cho biết có mượn một số hợp đồng bảo hiểm của các hãng khác nhau về nghiên cứu nhưng với một người có kinh nghiệm làm luật mà đọc vẫn “thực sự khó hiểu”.
Vị đại biểu Thái Nguyên nói, mỗi hợp đồng bảo hiểm dài mấy chục trang với nhiều từ ngữ chuyên ngành về tài chính, bảo hiểm. Vì khó hiểu, người mua bảo hiểm thường ủy thác niềm tin vào đội ngũ tư vấn viên, nhiều khi là bạn bè, người quen của mình.
Từ thực tiễn đó, bà Thủy đề nghị khi sửa luật này cần quan tâm thêm những quy định liên quan nội dung trong các hợp đồng bảo hiểm nhân thọ, trong đó, ngoài yêu cầu bảo đảm về tính trung thực tuyệt đối, cần bổ sung nguyên tắc về tính minh bạch của hợp đồng bảo hiểm.
Từ quy định có tính nguyên tắc, bà Thủy góp ý có thể giao Bộ Tài chính quy định chi tiết để thiết kế những nội dung của hợp đồng bảo hiểm nhân thọ và các doanh nghiệp bảo hiểm căn cứ vào đó chấp hành, nhằm đảm bảo quyền lợi của người tham gia bảo hiểm.
Với các đại lý bảo hiểm và tư vấn viên, Phó chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp nêu thực tế có những người tư vấn không cụ thể nên khi xảy ra tranh chấp, phần thua thiệt thường về phía khách hàng.
Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Nguyễn Thanh Hải cũng trao đổi, dù chưa từng mua bảo hiểm, song bà cũng đã mượn một số hợp đồng bảo hiểm về nghiên cứu, bởi nghe cử tri phản ánh rất nhiều về tình trạng “đóng tiền vào thì dễ nhưng rút ra rất khó”. Nhiều người thậm chí nản vì phải thực hiện các điều khoản trong hợp đồng với những phụ lục đi kèm rất dài nên chấp nhận mất luôn khoản tiền đã đóng.
“Chúng tôi thường xuyên làm công tác nghiên cứu và pháp luật mà để đọc và hiểu hợp đồng bảo hiểm cũng rất khó. Vì vậy, luật sửa đổi phải làm rõ nguyên tắc có đóng có hưởng và hưởng phải dễ dàng”, bà Hải nhấn mạnh.
Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường cũng cho rằng cần mẫu hợp đồng bảo hiểm chung đã được các cơ quan có thẩm quyền thẩm định. Mẫu này phải công khai và yêu cầu tất cả hãng bảo hiểm phải tuân thủ. “Ví dụ hợp đồng 100 trang thì phải có 40-50 trang có tiêu chuẩn chung, chỉ khác nhau về đối tượng, mức đóng. Như vậy sẽ giảm thiểu rủi ro để khi có tranh chấp xảy ra không cần bàn phần chung, chỉ cần bàn phần cá thể liên quan từng đối tượng”, bà Hải phát biểu.
Làm rõ hơn một số vấn đề đại biểu nêu về hợp đồng bảo hiểm nhân thọ, Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc cho biết, đây là một loại bảo hiểm kinh doanh có điều kiện, phải được cấp phép. Vì vậy, trong Luật Bảo hiểm đã có một điều dành cho hợp đồng kinh tế.
Những nội dung cơ bản của các hợp đồng kinh tế được thiết kế khi được cấp phép, ví dụ bảo hiểm sức khỏe, bảo hiểm hưu trí, bảo hiểm liên quan đến nhân thọ, sẽ do Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm thẩm tra hợp đồng.
Lý giải việc vì sao không quy định một hợp đồng mẫu, ông Phớc nêu, nếu quy định hợp đồng mẫu sẽ làm giảm sự linh hoạt của các công ty, đặc biệt các công ty nước ngoài.
Còn về việc rút tiền nhanh hay chậm, Phó thủ tướng chia sẻ ông từng tham gia bảo hiểm và đăng ký là rút được ngay, khi hết hạn, các công ty phải trả tiền.
Việc sửa luật lần này, Phó thủ tướng nhấn mạnh phải rất chắc chắn và thận trọng với mục tiêu tối thượng là đảm bảo minh bạch, tránh lừa đảo hay trục lợi bảo hiểm và bảo vệ quyền lợi của người tham gia bảo hiểm.
