Theo bà Vũ Quỳnh Lê, Cục phó Cục Quản lý Đấu thầu, mục đích của Hội thảo nhằm tháo gỡ các vướng mắc khó khăn trong quá trình triển khai các dự án theo hình thức PPP và xử lý những nội dung còn chưa thống nhất với các quy định pháp luật có liên quan. Đồng thời, hoàn thiện các quy định của PPP và đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư trên cơ sở các bài học rút ra từ thực tiễn triển khai cũng như đảm bảo sự phù hợp với thông lệ quốc tế trong bối cảnh hội nhập sâu rộng.
Đánh giá tình hình thực hiện Nghị định 15 và Nghị định 30 sau 2 năm đưa vào áp dụng trong thực tiễn của Bộ Kế hoạch và Đầu tư cùng các Bộ ngành, bà Lê cho biết, các dự án PPP chủ yếu là trong giai đoạn chuyển tiếp giữa 2 khung pháp lý (trước đây là Nghị định 108/2009/NĐ-CP).
Những dự án thực hiện theo khung pháp lý mới hầu hết đang trong giai đoạn chuẩn bị dự án - lập đề xuất dự án, báo cáo nghiên cứu khả thi, lựa chọn nhà đầu tư. Các dự án đầu tư có sử dụng đất cũng đang dần được triển khai rộng rãi.
Tuy nhiên, trong tình hình vốn ngân sách Nhà nước hạn hẹp, để phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng và dịch vụ công, có thể thấy PPP là một xu thế tất yếu.
Trong giai đoạn 2016-2020, có 598 dự án PPP được đăng ký trong kế hoạch đầu tư công trung hạn với tổng vốn đầu tư khoảng 250.000 tỷ đồng. Quy định về đấu thầu dự án có sử dụng đất cũng góp phần tăng nguồn thu ngân sách khi giao đất cho nhà đầu tư thực hiện dự án tại khu đất có giá trị thương mại cao.
Bên cạnh đó, ông Trịnh Việt Dũng, Chánh Văn phòng Cục Quản lý đấu thầu đánh giá, quá trình triển khai 2 nghị định trên trong 2 năm qua vẫn còn có những vướng mắc như một số quy định chưa phù hợp, chồng lấn với xã hội hóa.
Ngoài ra, còn có những hạn chế như năng lực của cán bộ thực hiện còn yếu kém, vốn ngân sách hạn hẹp, nguồn vốn tín dụng thương mại có thời hạn ngắn hoặc đòi hỏi các cơ chế bảo lãnh.
Là một trong những Bộ có nhiều dự án đang triển khai liên quan đến việc thực hiện đấu thầu theo các Nghị định này, ông Vũ Tuấn Anh, Phó Vụ trưởng Vụ đối tác công tư, Bộ Giao thông vận tải cho biết, hiện việc vay vốn huy động trong nước của các nhà thầu còn gặp nhiều khó khăn vướng mắc do những bất cập còn tồn tại trong hệ thống quy định liên quan cũng như tại 2 Nghị định trên.
Theo đề xuất của ông Tuấn Anh, Nhà nước cần mở ra hướng tạo hành lang pháp lý cho các nhà thầu được vay tín dụng dài hạn nước ngoài; đồng thời, kiến nghị trong quá trình duyệt báo cáo tiền khả thi, các cơ quan xét duyệt chỉ cần xem xét đánh giá sơ bộ về tác động đánh giá môi trường của dự án.
Tại hội thảo, một số vướng mắc liên quan đến đất đai cũng được các đại biểu đề cập.
Nhà nước cần mở ra hướng tạo hành lang pháp lý cho các nhà thầu được vay tín dụng dài hạn nước ngoài.
- Ông Vũ Tuấn Anh,Phó Vụ trưởng Vụ đối tác công tư, Bộ Giao thông vận tải.
Nhiều ý kiến cho rằng, do quỹ đất giá trị thương mại cao ngày càng hạn chế, cần bổ sung phương thức thanh toán khác như: nhượng quyền khai thác quảng cáo, tạo điều kiện kinh doanh các công năng bổ sung của công trình, cho phép khai thác thương mại các công trình/dự án khác. Một số địa phương cũng cho rằng, qua thực tiễn triển khai, nhiều dự án do nhà đầu tư đề xuất vẫn cần vốn đầu tư của Nhà nước để đảm bảo tính khả thi.
Cũng tại hội thảo, các nội dung nhận được sự quan tâm đề xuất ý kiến đóng góp như quy định về phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng của dự án PPP và dự án đầu tư có sử dụng đất; quy trình, thủ tục thực hiện; lĩnh vực, loại hợp đồng; nguồn vốn nhà nước hỗ trợ thực hiện dự án; ưu đãi, hỗ trợ đầu tư; tiêu chí và hình thức lựa chọn nhà đầu tư; sự tương thích giữa các quy trình chấp thuận chủ trương, đấu thầu hay đấu giá…
