Hôm 13/6, giá dầu có thời điểm tăng vọt gần 13% sau khi căng thẳng Trung Đông leo thang trở lại. JPMorgan từng cảnh báo rằng giá dầu có thể tăng vọt lên 130 USD/thùng trong "hậu quả nghiêm trọng" của lệnh phong tỏa các tuyến đường qua Eo biển Hormuz hoặc một cuộc xung đột lớn hơn ở Trung Đông.
“Điều này thực sự xảy ra vào thời điểm không may cho nền kinh tế toàn cầu khi mà chúng ta đang phải đối mặt với tình hình bất ổn và hỗn loạn gia tăng do lập trường bảo hộ của Mỹ”, Katrina Ell, người đứng đầu bộ phận kinh tế châu Á - Thái Bình Dương của Moody's Analytics cho biết.
Theo các nhà kinh tế của Bloomberg Economics, giá dầu tăng đáng kể và liên tục sẽ làm tăng thêm động lực lạm phát từ thuế quan của Tổng thống Donald Trump.
Theo Bloomberg Economics, giá dầu Brent tăng lên 100 USD/thùng sẽ dẫn đến mức tăng 17% đối với tất cả các loại xăng tại Mỹ, tương ứng với mức tăng từ 3,25 USD/gallon lên 4,2 USD/gallon. Điều đó sẽ làm tăng thêm 0,6 điểm phần trăm vào CPI, thúc đẩy CPI lên 3,2% vào tháng 6. Điều này sẽ khiến chủ tịch Fed Jerome Powell khó có thể cân nhắc hạ lãi suất.
Trong tuần tới, Fed sẽ họp chính sách để ấn định lãi suất, cũng như các ngân hàng trung ương ở Anh, Thụy Điển, Thụy Sĩ và Nhật Bản.
Theo Diana Mousina, Phó kinh tế trưởng tại AMP, các ngân hàng trung ương có thể sẽ thừa nhận những bất ổn đang gia tăng nhưng sẽ có xu hướng xem xét kỹ tác động của giá dầu cao hơn từ cuộc xung đột quân sự mới diễn ra.
"Tôi không nghĩ rằng bất kỳ sự gián đoạn nào về giá dầu sẽ thay đổi quỹ đạo của lãi suất…Đó chỉ là một lớp biến động khác trên thị trường", bà cho biết.
Trong trường hợp xảy ra xung đột kéo dài, sự gián đoạn vận chuyển qua Eo biển Hormuz cũng sẽ có tác động đáng kể đến thị trường khí đốt tự nhiên hóa lỏng toàn cầu. Qatar - quốc gia chiếm khoảng 20% hoạt động thương mại LNG toàn cầu - sử dụng tuyến đường này để xuất khẩu và không có tuyến đường thay thế nào khác. Điều đó sẽ khiến thị trường LNG toàn cầu trở nên cực kỳ thắt chặt, có nguy cơ đẩy giá khí đốt châu Âu lên cao đáng kể.
"Rủi ro leo thang hơn nữa đang gia tăng…Các thị trường có khả năng yêu cầu mức phí bảo hiểm rủi ro địa chính trị cao hơn, điều này có nghĩa là biến động cao hơn, cổ phiếu yếu hơn và đồng đô la mạnh hơn", Prashant Newnaha, chiến lược gia APAC tại TD Securities cho biết.
Mặc dù các nhà đầu tư có thể lo ngại rằng nguồn cung có thể bị gián đoạn nếu tình hình căng thẳng quân sự leo thang, các thành viên OPEC+ vẫn có nhiều năng lực sản xuất dự phòng có thể được kích hoạt. Ngoài ra, Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) có thể chọn phối hợp giải phóng kho dự trữ khẩn cấp để cố gắng bình ổn giá dầu.
Cú sốc cung
Trong trường hợp giá dầu tăng kéo dài, các thị trường nhập khẩu dầu dễ bị tổn thương nhất ở châu Á bao gồm Ấn Độ, Philippines, Thái Lan do thâm hụt thương mại lớn so với GDP. Nhật Bản, Ý, Pháp, Đức và Anh nằm trong số những nền kinh tế tiên tiến đang chịu thâm hụt thương mại cao, dữ liệu dựa vào báo của S&P Global Ratings.
Theo Luci Ellis, nhà kinh tế trưởng tại Westpac Banking Corp., các ngân hàng trung ương có thể sẽ nhìn nhận đợt tăng giá dầu là cú sốc về phía cung trừ khi nó kéo dài hoặc bắt đầu ảnh hưởng đến kỳ vọng lạm phát. Sự truyền dẫn mạnh nhất đến từ lạm phát và tâm lý kinh doanh và người tiêu dùng, thay vì bất kỳ tác động trực tiếp nào đến tăng trưởng toàn cầu do quy mô tương đối nhỏ của cả nền kinh tế Israel và Iran.
"Cuộc xung đột quân sự hôm nay cho thấy sự bất ổn về địa chính trị vẫn ở mức cao mặc dù các kịch bản tồi tệ nhất về kết quả của thuế quan đã mờ nhạt…Các ngân hàng trung ương có thể muốn chờ xem các sự kiện mới nhất diễn ra như thế nào thay vì đưa ra kết luận vội vàng", ông cho biết.