Bị cáo Nguyễn Thị Hà Thành tại phiên tòa sơ thẩm
Lừa đảo hơn 430 tỷ đồng của 3 ngân hàng và nhiều người
Tòa án Nhân dân cấp cao tại Hà Nội đang xem xét đơn kháng cáo của 13 trong số 26 bị cáo trong vụ án “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” liên quan tới bị cáo Nguyễn Thị Hà Thành, cùng loạt cựu cán bộ của 3 ngân hàng.
Theo đó, sau khi Tòa án Nhân dân TP. Hà Nội tuyên án chung thân tại phiên xét xử sơ thẩm, bị cáo Nguyễn Thị Hà Thành đã có đơn kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt và được tòa phúc thẩm xem xét.
Các bị cáo còn lại cũng kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt tù hoặc xin được hưởng án treo, đồng thời cung cấp nhiều thông tin, tình tiết giảm nhẹ để tòa án cấp phúc thẩm xem xét.
Ngoài ra, vợ chồng bị hại Đặng Nghĩa Toàn và 3 ngân hàng cũng có đơn kháng cáo đề nghị Hội đồng Xét xử phúc thẩm xem xét lại phần trách nhiệm dân sự.
Theo hồ sơ vụ án, khoảng năm 2016 đến năm 2018, Nguyễn Thị Hà Thành hoạt động kinh doanh tự do, bị thua lỗ, nên đã nhiều lần vay tiền với lãi suất cao của các cá nhân, với hình thức vay của người sau trả cho người trước.
Hội đồng Xét xử sơ thẩm Tòa án Nhân dân TP. Hà Nội đã tuyên phạt Nguyễn Thị Hà Thành mức án chung thân về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, buộc khắc phục hậu quả hơn 430 tỷ đồng.
Các cá nhân tại Ngân hàng Việt Á gồm: Quản Trọng Đức (17 năm tù); Nguyễn Thị Thu Hương (18 năm tù); Đặng Thị Quỳnh Hương, Trưởng phòng khách hàng cá nhân, phòng giao dịch Đông Đô (17 năm tù); Nguyễn Mai Phương, Kiểm soát viên Phòng giao dịch Đông Đô (14 năm tù).
Ngoài ra, Tòa án Nhân dân TP. Hà Nội tuyên Trần Thị Hoa, Phó giám đốc chi nhánh Hà Nội, kiêm Giám đốc điều hành khu vực Tây Hà Nội, Ngân hàng NCB (5 năm tù); Nguyễn Hồng Trung, cán bộ NCB (6 năm tù); Bùi Văn Tuấn, chuyên viên phát triển khách hàng, PVcomBank (5 năm tù); Đỗ Minh Đức, Giám đốc phát triển khách hàng - Trung tâm Phát triển khách hàng doanh nghiệp miền Bắc, PVcomBank (6 năm tù).
Thời gian đầu, Nguyễn Thị Hà Thành tạo được lòng tin đối với những người cho vay và một số cán bộ ngân hàng khi trả nợ đúng hạn; thêm vào đó, qua các quan hệ xã hội, Hà Thành tìm được nhiều người đến ngân hàng gửi tiết kiệm với số tiền lớn, rồi tạo lòng tin để họ đồng ý cho mình làm thủ tục gửi đồng sở hữu.
Sau đó, lấy tư cách cá nhân hoặc nhờ người khác đứng tên trên các hợp đồng tín dụng, Hà Thành đã vay các ngân hàng với số tiền lớn, nên nhiều ngân hàng coi Thành là “khách VIP”.
Trên thực tế, do không có hoạt động kinh doanh, chỉ là vay tiền của người sau để trả gốc và lãi cao cho người trước, nên trong khoảng thời gian từ ngày 5/6/2018 đến ngày 26/11/2018, Hà Thành mất khả năng thanh toán với các khoản nợ đến hạn.
Do đó, Thành đã nhiều lần thực hiện các hành vi gian dối, nhằm chiếm đoạt tiền từ Ngân hàng TMCP Việt Á, Ngân hàng TMCP Quốc Dân (NCB) và Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam (PVcomBank) và một số cá nhân khác.
Cụ thể, ngoài việc lập các hợp đồng, hồ sơ khống, Nguyễn Thị Hà Thành và các đồng phạm đã nhận được sự giúp sức, thông đồng của 17 cán bộ tại 3 ngân hàng trên. Bị cáo này dùng hình thức rủ khách hàng có nhiều tiền gửi tiết kiệm đồng sở hữu, sau đó giả chữ ký, làm các thủ tục vay tiền ra, rồi chiếm đoạt.
Sau mỗi lần được ngân hàng giải ngân, Nguyễn Thị Hà Thành đã chi 1-2% giá trị khoản vay cho cán bộ ngân hàng để “cảm ơn”.
Theo bản án sơ thẩm, Nguyễn Thị Hà Thành cùng nhóm đồng phạm thực hiện tổng cộng 27 vụ lừa đảo chiếm đoạt tài sản liên quan tới các hoạt động vay, đảo nợ tại Việt Á, NCB và PVcomBank, chiếm đoạt tổng số tiền lên tới hơn 433 tỷ đồng.
Cụ thể, chiếm đoạt của NCB là 47,5 tỷ đồng trong 4 lần giải ngân; chiếm đoạt của PVcomBank là 49,4 tỷ đồng và chiếm đoạt của Việt Á nhiều nhất, với tổng số tiền lên tới 273,8 tỷ đồng.
Trong vụ án này, Nguyễn Thị Hà Thành được xác định đóng vai trò chủ mưu, cầm đầu, dùng nhiều thủ đoạn và nhiều lần thực hiện các hành vi gian dối để ngân hàng tin tưởng, cho vay tiền.
Cán bộ nhiều ngân hàng tiếp tay cho “siêu lừa” Nguyễn Thị Hà Thành
Tại Ngân hàng Việt Á, Nguyễn Thị Hà Thành trực tiếp bàn với Nguyễn Thị Thu Hương, chuyên viên quan hệ khách hàng, Phòng khách hàng doanh nghiệp, đồng thời được sự giúp sức của Quản Trọng Đức, Phó giám đốc chi nhánh Hà Nội, kiêm Trưởng phòng giao dịch Đông Đô và một số cán bộ ngân hàng này, giả mạo chữ ký của các đồng sở hữu trên giấy đề nghị vay vốn kiêm hợp đồng tín dụng hoặc hợp đồng thế chấp số dư tiền gửi... Qua đó, các bị cáo đã chiếm đoạt của Ngân hàng Việt Á gần 274 tỷ đồng và 63 tỷ đồng của các cá nhân.
Tại Ngân hàng NCB, Thành vay của ông Đặng Nghĩa Toàn (khách hàng gửi tiền) hàng chục tỷ đồng bằng hình thức yêu cầu ông Toàn gửi tiền tiết kiệm rồi đưa sổ cho Thành giữ.
Sau đó, Thành thông qua Thu Hương, làm việc với Nguyễn Hồng Trung, chuyên viên Ngân hàng NCB và Bùi Văn Tuấn để làm thủ tục vay tiền. Thành và nhóm này đã cấu kết để Thành ký giả chữ ký của vợ chồng ông Toàn, rồi cầm cố sổ tiết kiệm vay 47,5 tỷ đồng của Ngân hàng NCB.
Tại PVcomBank, Nguyễn Thị Hà Thành vay tiền bằng hình thức yêu cầu vợ chồng ông Toàn gửi tiết kiệm 52 tỷ đồng, sau đó Thành và đồng phạm Nguyễn Thanh Tùng giả chữ ký, lăn giả dấu vân tay của vợ chồng ông Toàn trong hợp đồng cầm cố tiền gửi.
Các bị cáo này đã lợi dụng sự thiếu trách nhiệm của một số nhân viên ngân hàng để chiếm đoạt của PVcomBank 49,4 tỷ đồng.
Trình bày tại tòa sơ thẩm, đại diện ngân hàng này cho rằng, quan hệ giữa Nguyễn Thị Hà Thành và các khách hàng gửi tiết kiệm đồng sở hữu là quan hệ vay tiền, hứa hẹn trả lãi cao; ngân hàng chỉ là công cụ đảm bảo, công cụ tài chính để rút tiền vay từ các đồng sở hữu. Vì vậy, các ngân hàng đề nghị được xác định là bên có liên quan, không phải bị hại.
Phía PVcomBank cũng cho rằng, các bước gửi tiền, lập sổ tiết kiệm tại ngân hàng đều là giả tạo, phục vụ lừa đảo. Do đó, ngân hàng này đề nghị Hội đồng Xét xử tuyên Nguyễn Thị Hà Thành phải trả tiền cho khách, còn tiền tại sổ tiết kiệm của khách thì đền bù cho ngân hàng.
Đối với hành vi chiếm đoạt số tiền đặc biệt lớn của Nguyễn Thị Hà Thành và nhóm cựu cán bộ ngân hàng, Viện Kiểm sát đánh giá, đây là vi phạm đặc biệt nghiêm trọng, diễn ra trong thời gian dài, chiếm đoạt số tiền đặc biệt lớn của các tổ chức tín dụng và những người gửi tiền.
Quá trình điều tra, truy tố và xét xử vụ án, Nguyễn Thị Hà Thành cùng các bị cáo cơ bản khai nhận hành vi, thừa nhận cáo buộc hoặc thừa nhận một số nội dung trong cáo trạng.
Ngân hàng phải trả lại tiền gửi cho khách hàng bị lừa đảo
Cùng với đó, tòa tuyên buộc Ngân hàng Việt Á phải trả lại cho các đồng sở hữu với Hà Thành các sổ tiết kiệm có tổng trị giá 80 tỷ đồng, kèm lãi suất.
Với số tiền 122 tỷ đồng được vợ chồng ông Đặng Nghĩa Toàn gửi tiết kiệm ở 3 ngân hàng, tòa tuyên tạm giao cho các ngân hàng quản lý, để đảm bảo thi hành án phần trách nhiệm dân sự của Hà Thành với ngân hàng, đến khi Cục Thi hành án dân sự thi hành phần quyết định này; đồng thời dành quyền khởi kiện dân sự cho vợ chồng ông Toàn và các đồng sở hữu trong vụ án dân sự khác, trường hợp họ không nhất trí.
Trước đó, các đồng sở hữu gửi tiết kiệm cho rằng, việc đồng ý góp tiền vào sổ tiết kiệm đồng sở hữu với Nguyễn Thị Hà Thành do tin tưởng lời đảm bảo của các nhân viên ngân hàng, song cuối cùng lại bị phản bội, dẫn đến mất tiền.
Các cá nhân này khẳng định, đã thực hiện đúng thủ tục với ngân hàng, do các cán bộ ngân hàng tiếp tay cho hành vi lập khống hồ sơ, ký khống để Nguyễn Thị Hà Thành rút tiền, trách nhiệm này là ở phía ngân hàng, họ là bị hại nên phải được trả lại sổ tiết kiệm.
Trái lại, phía ngân hàng cho rằng, mối quan hệ giữa các đồng sở hữu này với Nguyễn Thị Hà Thành là quan hệ vay tiền, hứa hẹn trả lãi cao; các ngân hàng chỉ là "nơi trung chuyển khoản tiền", do đó đề nghị tòa buộc Nguyễn Thị Hà Thành phải bồi thường cho đồng sở hữu này; còn các sổ tiết kiệm là "công cụ phạm tội", cần được ngân hàng giữ lại.
