GDP của Việt Nam trong quý III/2024 tăng 7,4 % so với cùng kỳ năm trước, vượt dự báo trung bình của thị trường là 6,1% và mức dự báo của Ngân hàng UOB là 5,7%. Đây là tốc độ tăng trưởng cao nhất kể từ quý III/2022, khi các hoạt động phục hồi mạnh mẽ sau thời kỳ suy thoái do đại dịch.
Kết quả mới nhất này đã góp phần nới rộng mức tăng 7,09% (đã điều chỉnh) trong quý II/2024, tạo nên mức tăng tích lũy trong chín tháng đầu năm 2024 là 6,82% so với cùng kỳ năm trước.
Cả lĩnh vực sản xuất và dịch vụ tiếp tục là động lực chính trong các hoạt động kinh doanh, trong khi hoạt động ngoại thương vẫn duy trì tốc độ mạnh mẽ trong quý III/2024. Sự gia tăng doanh số ngành bán dẫn kể từ giữa năm 2023 cho thấy đà tăng trưởng có khả năng sẽ được duy trì trong 1-2 quý tới.
Với kết quả bất ngờ trong quý III/2024 bất chấp tác động của cơn bão Yagi, tăng trưởng GDP tới thời điểm hiện tại của năm 2024 đã đạt 6,8%. UOB đang điều chỉnh dự báo tăng trưởng cả năm của Việt Nam lên 6,4% (so với mức dự báo giảm trước đó là 5,9%) để phản ánh cả kết quả tính đến hiện tại và tính đến sự gián đoạn trong các hoạt động ở đầu quý IV/2024.
 |
Tăng trưởng bất ngờ
Số liệu do Tổng cục Thống kê (GSO) công bố ngày 6/10 vừa qua cho thấy, GDP thực tế của Việt Nam tăng trưởng mạnh hơn dự kiến trong quý III/2024, tăng 7,4% so với cùng kỳ năm trước, vượt trội hơn so với mức dự báo trung bình của thị trường là 6,1% và dự báo của GSO là 5,7%. Đây là tốc độ tăng trưởng cao nhất kể từ quý III/2022, khi các hoạt động phục hồi mạnh mẽ sau thời kỳ suy thoái của đại dịch. Kết quả mới nhất này đã góp phần mở rộng mức tăng 7,09% (đã điều chỉnh) trong quý II/2024, tạo nên mức tăng trưởng tích lũy trong 9 tháng đầu năm 2024 là 6,82% so với cùng kỳ năm trước.
Kết quả bất ngờ trong quý III/2024 phản ánh khả năng phục hồi của nền kinh tế, bất chấp sự tàn phá của siêu bão Yagi. Việt Nam ước tính sẽ chịu thiệt hại kinh tế hơn 3,0 tỷ USD do cơn bão Yagi quét qua miền Bắc, gây ra lũ lụt lớn và 345 người tử vong. Trong đánh giá trước đó vào giữa tháng 9, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, cơn bão đã ảnh hưởng đến 26 địa phương ở miền Bắc, chiếm 41% GDP và 40% dân số của cả nước và ước tính làm giảm 0,15 điểm phần trăm tăng trưởng của Việt Nam.
Trong khi các lĩnh vực chính bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi cơn bão, sản lượng nông, lâm nghiệp và thủy sản trong quý III/2024 nhìn chung đã tăng 2,6% so với cùng kỳ năm trước (chậm hơn so với mức 3,6% trong quý II/2024). Sản lượng sản xuất tiếp tục tăng tốc đạt 11,4% so với cùng kỳ năm trước từ mức tăng 10,4% trong quý II/2024. Khu vực dịch vụ tăng 7,5% so với cùng kỳ năm trước sau mức tăng 7,1% trong quý II/2024. Nhìn chung trong quý III/2024, khu vực dịch vụ là động lực chính đóng góp vào tăng trưởng GDP với 3,24 điểm phần trăm, tiếp theo là công nghiệp và xây dựng với 3,37 điểm phần trăm, hai lĩnh vực này chiếm 89% trong mức tăng chung là 7,4%.
Tỷ lệ lạm phát giảm tốc trong tháng 9 xuống còn 2,6% so với cùng kỳ năm trước từ mức 3,45% trong tháng 8, do giá thực phẩm, chi phí nhà ở và các thành phần chính khác tiếp tục giảm nhẹ. Trong quý III/2024, lạm phát chỉ số giá tiêu dùng (CPI) đã giảm xuống còn 3,5% so với cùng kỳ năm trước từ mức 4,4% trong quý II. Mức tăng CPI trung bình tính đến hiện tại đã chậm lại còn 3,9% so với cùng kỳ năm trước từ mức đỉnh điểm là 4,1% vào tháng 7, thấp hơn mục tiêu 4,5% của Ngân hàng Nhà nước.
Các dữ liệu khác trong quý III/2024 phản ánh khả năng phục hồi chung của nền kinh tế Việt Nam. Cả hoạt động xuất khẩu và nhập khẩu đều ghi nhận mức tăng trưởng lần lượt là 10,7% và 11,1% so với cùng kỳ năm trước trong tháng 9, kéo dài đà tăng trưởng hai chữ số ở tháng thứ 7 liên tiếp của năm 2024. Tính từ đầu năm đến tháng 9, xuất khẩu của Việt Nam tăng 14,6% so với cùng kỳ năm trước và nhập khẩu tăng 16,5% so với cùng kỳ năm trước, với thặng dư thương mại là 20,8 tỷ đô la, chỉ thấp hơn một chút so với mức 22,1 tỷ đô la đạt được trong cùng kỳ năm 2023.
Sự gia tăng doanh số ngành bán dẫn kể từ giữa năm 2023 cho thấy đà tăng trưởng có khả năng sẽ được duy trì trong 1-2 quý tới. Doanh số bán lẻ chậm lại một chút xuống còn 7,6% so với cùng kỳ năm ngoái vào tháng 9 từ mức 7,9% vào tháng 8, trung bình là 8,7% cho đến nay trong năm 2024, thấp hơn nhiều so với tốc độ 10,4% của năm 2023, cho thấy tâm lý người tiêu dùng đã trở nên thận trọng hơn.
Điều chỉnh tăng dự báo
Với hiệu suất đáng ngạc nhiên trong quý III/2024 bất chấp sự tàn phá của cơn bão Yagi, tăng trưởng GDP từ đầu năm tới hiện tại đã đạt 6,8%, nhờ vào nền cơ sở thấp (3 quý đầu năm 2023 đạt 4,2%) cũng như mức tăng trưởng mạnh mẽ trong cả lĩnh vực công nghiệp và dịch vụ trong năm 2024.
Chỉ số quản lý thu mua (PMI) mới nhất của Việt Nam đã đảo chiều giảm mạnh xuống 47,3, lần đầu tiên trong vùng suy giảm sau năm tháng liên tiếp mở rộng. Theo UOB, diễn biến này đặt lưu ý về năng lực sản xuất và chuỗi cung ứng của đất nước, cũng như các ngành nông nghiệp và dịch vụ, trước sự gián đoạn từ cơn bão Yagi. Những gián đoạn này có khả năng rõ ràng hơn trong giai đoạn tháng 10 - tháng 11 và do đó, đà tăng trưởng được dự báo sẽ chậm lại xuống còn 5,2% so với cùng kỳ năm trước trong quý hiện tại từ mức 7,4% trong quý III/2024.
Cho cả năm 2024, Báo cáo nhận định, tốc độ tăng trưởng GDP sẽ được nâng lên nhờ kết quả tích lũy đã đạt được 6,8% so với cùng kỳ năm trước. Dự báo tăng trưởng năm 2025 vẫn được duy trì ở mức 6,6%, phản ánh mức tăng sản lượng dự kiến vào đầu năm sau để bù đắp cho những tổn thất trước đó do cơn bão Yagi gây ra, cũng như tác động lan tỏa từ chính sách nới lỏng của Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ và các biện pháp kích thích kinh tế của Trung Quốc.
Lãi suất sẽ được giữ nguyên
Theo UOB, với lạm phát CPI có dấu hiệu giảm bớt, sức mạnh của đồng USD dự kiến sẽ suy yếu hơn nữa sau chính sách nới lỏng của Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ và với những tác động tiêu cực lan rộng sau cơn bão Yagi, khả năng NHNN chuyển sang nới lỏng chính sách tiền tệ sẽ được cân nhắc nhiều hơn so với trước đây. Tuy nhiên, điều này sẽ được cân đối với các yếu tố như hiệu suất kinh tế mạnh mẽ, đặc biệt là trong quý III/2024 và khả năng lạm phát bùng phát trong quý IV/2024 sau cơn bão Yagi, do thực phẩm (chiếm 33,6%) và nhà ở (18,8%) chiếm ưu thế trong rổ CPI.
 |
Do đó, UOB cho rằng, NHNN có khả năng sẽ áp dụng cách tiếp cận có trọng tâm hơn để hỗ trợ các cá nhân và doanh nghiệp bị ảnh hưởng trong khu vực của họ, thay vì triển khai một công cụ rộng rãi trên toàn quốc như cắt giảm lãi suất. Do đó, UOB dự đoán NHNN sẽ duy trì lãi suất tái cấp vốn ở mức hiện tại là 4,50% trong khi tập trung vào việc thúc đẩy tăng trưởng tín dụng và các biện pháp hỗ trợ khác.
