Nhận diện biến số thị trường toàn cầu
Chia sẻ tại hội thảo “Đầu tư 2025: Giải mã biến số - Nhận diện cơ hội” ngày 12/12/2024 do Báo Đầu tư tổ chức, TS. Nguyễn Trí Hiếu, Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Phát triển thị trường tài chính và bất động sản toàn cầu nhận định, sang năm 2025, những tác động từ năm 2024 của môi trường chính trị - kinh tế toàn cầu sẽ tiếp tục kéo dài, kèm theo những biến số mới.
“Với nhiệm kỳ Tổng thống Mỹ thứ hai (2025 - 2029) của ông Donald Trump, thế giới có thể phải đối mặt với những chính sách bảo hộ thương mại quyết liệt, trong đó Việt Nam cũng sẽ chịu tác động mạnh. Điều này đặt ra yêu cầu phải chuẩn bị kỹ lưỡng, vì năm 2025 có thể là một năm đầy thử thách cho nền kinh tế Việt Nam”, TS. Nguyễn Trí Hiếu nhấn mạnh.
Về biến số tỷ giá, năm 2025, tỷ giá nhiều khả năng chịu ảnh hưởng bởi chính sách kinh tế của ông Trump. Chính sách giảm thuế cho người giàu của ông Trump sẽ làm gia tăng thiếu hụt ngân sách của Mỹ, có thể khiến Chính phủ Mỹ phát hành trái phiếu với lãi suất cao để cân đối ngân sách.
Ông Hiếu phân tích, thâm hụt ngân sách có thể buộc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) mua trái phiếu chính phủ Mỹ nhiều hơn. Động thái này được gọi là nới lỏng định lượng (QE), làm “phình” tổng tài sản của Ngân hàng Trung ương Mỹ và đẩy một lượng tiền lớn vào lưu thông. Tất cả những điều này có khả năng làm tăng lạm phát và buộc Fed đảo ngược chính sách tiền tệ từ nới lỏng hiện nay trở lại thắt chặt, tạo áp lực lên tỷ giá USD/VND.
| |
Các chuyên gia đánh giá, triển vọng thị trường chứng khoán năm 2025 sẽ tích cực hơn năm 2024, nhưng cần lựa chọn kỹ nhóm ngành đầu tư. |
Đồng quan điểm, ông Barry Weisblatt David, Giám đốc Khối Phân tích, Công ty cổ phần Chứng khoán VNDIRECT cho biết, kịch bản trước đây của VNDIRECT về dự báo Fed có thể hạ lãi suất 3 lần trong năm 2025 đang gặp thách thức, do rủi ro lạm phát từ dự kiến chính sách của ông Trump. Với việc chỉ số đồng USD (DXY) neo cao, tỷ giá USD/VND sẽ chịu nhiều áp lực.
“Chúng tôi cũng để ngỏ rủi ro Ngân hàng Nhà nước phải tăng lãi suất nếu áp lực tỷ giá vượt ngoài tầm kiểm soát do những biến động về chính sách thương mại của ông Trump trong năm tới”, ông Barry Weisblatt David nói.
TS. Lương Văn Khôi, Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương cho rằng, nhiệm kỳ Tổng thống Mỹ 2025 - 2029 của ông Trump kế thừa khoản nợ chính phủ rất lớn. Không gian chính sách tài khóa thời ông Trump là khó đoán định, chính sách tiền tệ dự kiến được nới lỏng sẽ ảnh hưởng lớn đến tỷ giá hối đoái.
Một biến số khác là tác động từ chính sách thuế quan mới của Mỹ. TS. Nguyễn Trí Hiếu chỉ ra rằng, với khẩu hiệu “Nước Mỹ trước tiên”, ông Trump có thể sẽ áp thuế nhập khẩu cao với các quốc gia xuất siêu vào Mỹ, trong đó có Việt Nam.
“Nếu Mỹ tăng thuế lên đến 60% đối với Trung Quốc và mức thấp hơn với các nước khác (ít nhất 25%), xuất khẩu của Việt Nam vào Mỹ sẽ chịu tác động lớn, ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế. Thực tế, Việt Nam phụ thuộc lớn vào thị trường Mỹ - đối tác xuất khẩu số một. Những chính sách bảo hộ mậu dịch của ông Trump nếu thực hiện sẽ rất bất lợi cho Việt Nam”, ông Hiếu phân tích.
Trái với quan điểm này, ông Barry Weisblatt David nhìn nhận, chính sách sắp tới của ông Trump về áp thuế quan đối với hàng hóa Trung Quốc, Mexico, Canada sẽ mang tới cơ hội cho Việt Nam.
“Trong nhiệm kỳ trước của ông Trump, tăng trưởng xuất khẩu sang Mỹ từ Việt Nam ghi nhận đạt 25%/năm sau khi chiến tranh thương mại Mỹ - Trung nổ ra, đặc biệt là xuất khẩu B2B. Về việc liệu Mỹ có áp thêm thuế quan lên hàng hóa Việt Nam hay không, tôi nghĩ có lẽ là không. Lý do ông Trump áp thuế không chỉ đến từ số liệu về thặng dư thương mại với Mỹ, mà còn từ vấn những vấn đề khác như cạnh tranh Mỹ - Trung hay vấn đề về nhập cư với Mexico. Tôi cho rằng, ông Trump có những mối quan hệ tốt với Việt Nam. Thay vì thuế quan, Mỹ sẽ tập trung hơn vào các biện pháp phòng vệ thương mại, nhất là xuất xứ hàng hóa xuất khẩu vào Mỹ”, ông Barry Weisblatt David nói.
TS. Lương Văn Khôi nhận định, những chính sách của Mỹ đối với Trung Quốc sẽ thay đổi và dòng vốn đầu tư vào Trung Quốc có thể dịch chuyển sang Việt Nam. Việt Nam có thể trở thành trung tâm sản xuất mới của thế giới. Đầu tư sẽ không chỉ trong lĩnh vực công nghệ cao, mà còn ở những lĩnh vực khác, tạo ra nhiều cơ hội lớn cho Việt Nam.
Tuy vậy, chính sách của Mỹ cũng sẽ có những ảnh hưởng không nhỏ đến Việt Nam, bởi Mỹ là một trong những thị trường xuất khẩu lớn, thặng dư thương mại cao. Chính sách của ông Trump là áp thuế vào các nước xuất siêu vào Mỹ (trong đó có Việt Nam), nên Việt Nam cần có giải pháp đảm bảo sự cân bằng, tránh rủi ro về áp đặt thuế này.
Ông Khôi thông tin thêm, khi tranh cử Tổng thống Mỹ, ông Trump đã tuyên bố chủ trương, Mỹ sẽ rút khỏi Thỏa thuận Paris về khí hậu. Nếu điều này trở thành hiện thực sẽ có nhiều tác động tới Việt Nam, đặc biệt liên quan đến cam kết Net-Zero vào năm 2050, khi hỗ trợ và đầu tư cho chuyển đổi xanh bị hạn chế. Ngoài ra, việc Mỹ rút khỏi Thỏa thuận Paris về khí hậu cũng hàm ý tới việc đầu tư nhiều hơn cho năng lượng hóa thạch, dẫn đến sự giảm giá xăng dầu.
Về tình hình địa chính trị, các chuyên gia nhận định, điểm nóng tại Ukraine, Trung Đông và mới đây là bán đảo Triều Tiên sẽ tạo ra những diễn biến khó lường, ảnh hưởng đến thị trường tiền tệ toàn cầu và chính sách kinh tế của Việt Nam. Với một nền kinh tế có độ mở lớn như Việt Nam, mức độ tác động từ bên ngoài cần phải được tính toán cẩn trọng.
Tìm kiếm cơ hội đầu tư
Ông Lê Đức Khánh, Giám đốc Phân tích, Công ty Chứng khoán VPS nhìn nhận: “Năm 2025, thị trường chứng khoán có triển vọng tốt với những chất xúc tác là tăng trưởng GDP, xuất khẩu khởi sắc... Thị trường được kỳ vọng tăng trưởng tích cực hơn, từ 15 - 20% và đây là giai đoạn nhà đầu tư nên nghĩ tới mua vào, tích lũy”.
Một số cổ phiếu nhà đầu tư có thể quan tâm như FPT (công nghệ thông tin), VNM (sữa), cổ phiếu hóa chất hay cổ phiếu nhóm ngành cao su như DRC, CSM. Đầu tiên, nhà đầu tư nên mua ở mức thăm dò, sau đó nâng dần tỷ trọng.
Nếu đầu tư dài hạn, nhà đầu tư nên quan tâm đến các nhóm ngành đặc thù như công nghệ viễn thông, hoá chất, phân bón, cao su thiên nhiên, săm lốp, cảng biển, tài chính (ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm), bán lẻ, tiêu dùng. Còn trong ngắn hạn, nhóm cổ phiếu được khuyến nghị là chứng khoán, hoá chất, thép, dầu khí.
Cùng chung nhận định triển vọng sáng của thị trường chứng khoán, ông Nguyễn Việt Đức, Giám đốc Kinh doanh số, Công ty Chứng khoán VPBank cho rằng, thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ có xu hướng tích cực trong năm 2025 khi hội tụ nhiều yếu tố thúc đẩy tăng trưởng. Nhìn về dài hạn, nhà đầu tư có thể lựa chọn cổ phiếu của những doanh nghiệp có ROE trên 15%. Các nhóm ngành đáng quan tâm đầu tư bao gồm năng lượng, dầu khí, bất động sản, bán lẻ và ngân hàng.
Thị trường bất động sản kỳ vọng tăng trưởng
TS. Nguyễn Văn Đính Phó chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam (VNREA), Chủ tịch Hiệp hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARS)
Năm 2025, Việt Nam sẽ bước vào chu kỳ mới, kỷ nguyên mới, với kỳ vọng giữ được kết quả năm 2024 và thực hiện được tốt hơn. Trong đó, thị trường bất động sản đang có hướng đi tốt, năm 2025 sẽ tăng trưởng mạnh hơn so với năm 2024, đặc biệt là thể chế đưa ra nhiều hướng tháo gỡ các vướng mắc, điểm nghẽn, giúp “cởi trói” các dự án, góp phần gia tăng nguồn cung, giảm áp lực cung cầu.
Cơ hội đầu tư ở tiền số và vàng
Ông Trịnh Hà Chuyên gia chiến lược, Exness Investment Bank
Giới trẻ ngày nay dễ dàng tiếp cận các công nghệ mới và có nhiều kiến thức hơn về đầu tư. Thay vì đầu tư vào các quỹ chỉ số, họ có những lựa chọn đầu tư rõ ràng hơn vào những loại tài sản như cổ phiếu, trái phiếu, vàng hay các loại tiền tệ khác nhau. Với những diễn biến tích cực gần đây của thị trường tiền số, giới trẻ đang có mức gia tăng tài sản nhanh, giá trị sở hữu tiền số chiếm tỷ trọng khoảng 35 - 36%, kết hợp với cổ phiếu, đặc biệt là cổ phiếu công nghệ.
Tiền số trong tương lai vẫn hấp dẫn đầu tư, bởi về nguồn cung, tiền số lớn nhất là Bitcoin có sự giới hạn về số lượng khai thác mới, nguồn cung mới chỉ giảm đi, chứ không tăng lên. Bên cạnh đó, Bitcoin dần được thế giới công nhận là một tài sản, Ủy ban Giao dịch và Chứng khoán Mỹ đã đồng ý cho phép mở quỹ ETF Bitcoin giao ngay. Sau khi ông Donald Trump đắc cử Tổng thống Mỹ nhiệm kỳ 2025 - 2029, dòng vốn ETF có xu hướng chuyển từ vàng sang Bitcoin.
Báo cáo nghiên cứu gần đây của các tổ chức tư vấn quản lý tài sản đã gia tăng tỷ trọng phân bổ đầu tư vào Bitcoin hoặc các loại tiền số khác từ mức 0 - 2% lên 0 - 5%, cho thấy thế giới đang dần chấp nhận tiền kỹ thuật số là một loại tài sản để đa dạng hóa danh mục đầu tư cho khách hàng.
Một số liệu thống kê cho biết, khoảng 45% người sở hữu Bitcoin muốn nắm giữ dài hạn, kỳ vọng giá tiếp tục tăng trong tương lai.
Đối với thị trường vàng, năm 2024, giá vàng tăng trên 30%, đến từ động lực mua của các ngân hàng trung ương như Ấn Độ, Trung Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ, nhằm tránh phụ thuộc vào đồng USD. Thời gian tới, động lực này có thể yếu đi. Dòng tiền ETF vào vàng thường tăng khi địa chính trị thế giới bất ổn, nhưng tình trạng bất ổn đang giảm dần, kết hợp với kinh tế toàn cầu, đặc biệt là Mỹ hạ cánh an toàn, dòng tiền này dự kiến sẽ dịch chuyển sang các tài sản có mức độ rủi ro cao nhằm đạt mức sinh lời cao hơn.
Trong dài hạn, chính sách của ông Trump tác động đến kinh tế Mỹ ra sao là vấn đề nhà đầu tư cần quan tâm. Nếu lạm phát tăng mạnh, Fed tăng lãi suất, có rủi ro suy thoái kinh tế, nhà đầu tư sẽ quay trở lại thị trường vàng.
Phân bổ tài sản vào kênh cổ phiếu và trái phiếu
Ông Lê Quang Hưng Giám đốc cao cấp phân tích đầu tư, Công ty Quản lý quỹ Kỹ thương (Techcom Capital)
Thị trường chứng khoán năm 2025 có câu chuyện nâng hạng hấp dẫn, nhưng để quản trị rủi ro, nhà đầu tư không nên chỉ chọn cổ phiếu, mà cần phân bổ tài sản vào cả trái phiếu có lãi suất cố định.
Chúng tôi dự báo, thị trường trái phiếu doanh nghiệp sẽ phát triển tốt trong năm tới. Năm 2024, thị trường trái phiếu hồi phục, chủ yếu đến từ khối ngân hàng, còn mảng bất động sản chưa đóng góp gì nhiều. Tuy nhiên, gần đây, thị trường bất động sản có những tín hiệu tích cực nhờ các chính sách mới, luật mới. Một số tổ chức phát hành trái phiếu trước đây “có vấn đề” đang dần cải thiện được tình hình và lấy lại niềm tin của nhà đầu tư.