62% doanh nghiệp chưa hiểu rõ về ESG
Theo báo cáo của Cục Thống kê, năm 2024, chỉ số sản xuất ngành công nghiệp của Việt Nam ước tăng 8,4% so với năm trước. Trong đó, ngành chế biến, chế tạo tăng 9,6%; ngành sản xuất và phân phối điện tăng 9,5%; ngành khai khoáng giảm 6,5%, riêng ngành sản xuất chế biến thực phẩm tăng 7,4% so với cùng kỳ năm trước.
Dù tăng trưởng nhưng ngành chế biến lương thực thực phẩm vẫn đối mặt với nhiều thách thức. Đặc biệt là với các thị trường cao cấp như Mỹ, Anh Quốc và EU đã đặt ra yêu cầu ngày càng khắt khe đối với doanh nghiệp Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu thông qua 3 yếu tố (môi trường - xã hội - quản trị) trong khung ESG.
Ông Đặng Thanh Tú, Trưởng phòng dịch vụ phát triển bền vững, Công ty TNHH Eurofins Sắc ký Hải Đăng cho rằng, tại Việt Nam, ESG được nhắc đến nhiều, nhưng chỉ có những doanh nghiệp lớn có tiềm lực tài chính mạnh mới có thể đầu tư thực hiện ESG. Năm 2024, theo khảo sát của cơ quan chức năng, trên 1.000 doanh nghiệp từ nhỏ đến lớn về thực hành phát triển bền vững, có 39% doanh nghiệp chưa từng nghe nói đến ESG, 62% chưa nắm rõ các quy định và chính sách về ESG.
Hiện nay, ESG không chỉ là xu hướng mà còn là tiêu chuẩn giúp nhà đầu tư đánh giá toàn diện các rủi ro và cơ hội; xác định tính minh bạch và sự bền vững của chuỗi cung ứng. Chính phủ Việt Nam cũng đang tích cực thúc đẩy việc thực hành ESG trong mọi hoạt động kinh tế nhằm thực hiện mục tiêu Net-zero, xây dựng thương hiệu cho hàng hoá và thu hút đầu tư từ nguồn tài chính xanh.
“ESG không phải những tiêu chuẩn riêng biệt mà cần được thực hành tích hợp với chuỗi cung ứng thông qua thẩm định chuẩn mực hành vi của nhà cung ứng, đánh giá rủi ro và kiểm soát chúng. Do đó, doanh nghiệp có thể tích hợp ESG với kinh tế tuần hoàn, trong đó các hoạt động sản xuất, tiêu dùng và dịch vụ được thiết kế để giảm khai thác nguyên, vật liệu; kéo dài vòng đời sản phẩm và hạn chế chất thải, tác động xấu đến môi trường... nhằm hạn chế các thách thức trong hoạt động xuất khẩu hiện nay”, ông Đặng Thanh Tú chia sẻ.
“Hộ chiếu” để doanh nghiệp ổn định thị trường
Ông Nguyễn Trung Anh, Giám đốc nghiên cứu phát triển và phát triển bền vững Công ty cổ phần Tập đoàn PAN cho biết, một ví dụ điển hình là hiện nay, chuỗi siêu thị Tesco của Anh cam kết tiết lộ carbon footprint (dấu chân carbon) của tất cả các sản phẩm hải sản bán, bao gồm cả sản phẩm nhập khẩu.
Điều này đòi hỏi các thành viên của PAN gồm: Công ty cổ phần Thực phẩm Sao Ta (FMC - HoSE) và Công ty cổ phần Chế biến hàng Xuất khẩu Long An (LAF - HoSE) - nhà cung ứng của Tesco phải đáp ứng yêu cầu và thực hiện kiểm kê carbon footprint cho các sản phẩm đang xuất khẩu.
“Có những tiêu chí mà doanh nghiệp có thể đạt được ngay nhưng cũng có những tiêu chí phải có sự đầu tư nhất định để đáp ứng về công nghệ, máy móc và thiết bị. Do đó, mỗi năm chúng tôi đều có nguồn kinh phí nhất định để đầu tư cho sản xuất xanh, giảm phát thải để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của Tesco nói riêng và các thị trường xuất khẩu nói chung”, ông Trung Anh chia sẻ.
Có thể nói, trong bối cảnh biến động toàn cầu, nguy cơ “thương chiến” gia tăng, hoạt động sản xuất xanh, áp dụng công nghệ sạch, tạo ra sản phẩm xanh, sạch không chỉ là một chiến lược phát triển bền vững cho doanh nghiệp mà còn là một yêu cầu cấp thiết để tăng điểm cộng cho quá trình xuất khẩu, giữ vững thị trường cũ, mở rộng thị trường mới…
Ông Nguyễn Anh Tuấn, Phó tổng giám đốc Colusa - Miliket cho biết, giai đoạn gần đây, doanh nghiệp đã ứng dụng công nghệ plasma và xây dựng kế hoạch chuỗi cung ứng bền vững gồm: Trồng lúa plasma - gạo plasma - sản xuất chế biến sản phẩm sau gạo để thành chuỗi giá trị hàng xuất đảm bảo tiêu chí giảm phát thải.
“Theo nghiên cứu, khi áp dụng các biện pháp tiên tiến, mỗi héc - ta lúa có tiềm năng giảm 5-10 tấn khí thải carbon, tương đương với 5-10 tín chỉ carbon, đem lại giá trị khoảng 50-100 USD mỗi năm. Thêm vào đó, chúng tôi cũng sẽ đưa công nghệ plasma vào xử lý nước thải để đạt chuẩn cao nhất, sẵn sàng đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe của thị trường”, ông Nguyễn Anh Tuấn chia sẻ.