Hoạt động sản xuất gạo ở Ấn Độ đang tập trung cao độ bất thường sau khi nước này cấm xuất khẩu gạo trắng non-basmati vào tháng 7, khiến giá gạo toàn cầu tăng vọt. Tuy nhiên, tình trạng của cây trồng khó có thể dự đoán sau một đợt gió mùa không đều. Theo nhiều dự báo khác nhau, sản lượng gạo Ấn Độ có thể giảm tới 8% so với mức kỷ lục năm ngoái mặc dù diện tích trồng lúa tăng.
Sản lượng yếu hơn cùng với giá gạo trong nước cao liên tục trước 5 cuộc bầu cử cấp bang trong tháng này và cuộc tổng tuyển cử vào năm tới đã khiến nông dân và công ty kinh doanh lo lắng rằng chính phủ sẽ kéo dài các hạn chế xuất khẩu gạo.
Mất mùa là một vấn đề đối với các chính phủ và người tiêu dùng trên khắp châu Á và châu Phi khi đang phải đảm bảo nguồn cung mặt hàng chủ lực vì giá trên thị trường toàn cầu tăng lên mức cao nhất trong 15 năm sau khi Ấn Độ - chiếm 40% tổng sản lượng xuất khẩu toàn cầu - hạn chế xuất khẩu gạo.
 |
Xuất khẩu gạo của Ấn Độ |
Việc hạn chế xuất khẩu kéo dài có thể làm tăng thêm giá thực phẩm do tồn kho thấp ở các nước xuất khẩu chủ chốt khác bao gồm Thái Lan, Việt Nam, Pakistan và Myanmar.
Trong năm tài chính tính đến tháng 6/2023, Ấn Độ sản xuất kỷ lục 135,76 triệu tấn gạo.
B.V. Krishna Rao, chủ tịch Hiệp hội các nhà xuất khẩu gạo (REA) cho biết, ông dự đoán sản lượng năm nay sẽ giảm khoảng 2 - 3%, do mưa lớn mang lại lợi ích cho cây trồng muộn ở một số khu vực ngay cả khi nó gây thiệt hại cho các cánh đồng ở những nơi khác.
Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) dự kiến sản lượng gạo của Ấn Độ giảm 3%, giảm khoảng 4 triệu tấn, đạt tổng sản lượng 132 triệu tấn cho năm tài chính kết thúc vào tháng 6/2024.
Bộ Nông nghiệp và Phúc lợi Nông dân Ấn Độ tuần trước cho biết, sản lượng từ vụ gieo trồng mùa hè có thể giảm 4% xuống 106,3 triệu tấn. Vụ mùa đông sắp được trồng dự kiến sẽ góp phần gây ra sự sụt giảm không tương xứng trong năm nay.
Một nhà xuất khẩu gạo có trụ sở tại Kolkata cho biết, trong những năm gần đây, sản lượng lúa gieo vụ đông đã tăng đáng kể, nhưng năm nay sản lượng có thể giảm tới 5 triệu tấn do mực nước trong các hồ chứa thấp hơn.
Dữ liệu của chính phủ cho thấy mực nước tại các hồ chứa chính của Ấn Độ ở mức 71% công suất trong tuần từ ngày 20/10 đến ngày 26/10, giảm so với mức 89% một năm trước, sau một đợt gió mùa mùa hè gây ra lượng mưa rải rác không đồng đều.
Lạm phát lương thực rất nhạy cảm ở Ấn Độ, chính quyền Thủ tướng Narendra Modi đã cấm xuất khẩu lúa mì, hạn chế xuất khẩu đường và hành, đồng thời cho phép nhập khẩu miễn thuế các loại đậu nhằm nỗ lực kiềm chế giá cả.
Bất chấp những hạn chế xuất khẩu, giá gạo trong nước của Ấn Độ vẫn cao hơn gần 15% so với một năm trước.
Trong khi đó, Ấn Độ đang xem xét mở rộng chương trình cung cấp ngũ cốc miễn phí hoặc trợ cấp cho hơn 800 triệu người, trong khi trữ lượng lúa mì giảm dần buộc nước này phải phụ thuộc nhiều hơn vào gạo.
Himanshu Agarwal, giám đốc điều hành tại nhà xuất khẩu gạo lớn nhất Ấn Độ Satyam Balajee dự đoán rằng, ưu tiên của chính phủ là đảm bảo nguồn cung gạo dồi dào để phân phối được trợ cấp và việc cân nhắc xuất khẩu sẽ chỉ được đưa ra sau cuộc tổng tuyển cử.
Nitin Gupta, phó chủ tịch cấp cao của Tập đoàn Olam Agri của Ấn Độ cho biết, để đối phó với các biện pháp hạn chế của Ấn Độ, Thái Lan và Việt Nam đã tăng xuất khẩu nhưng thặng dư hạn chế.
“Nếu Ấn Độ tuân thủ lệnh cấm xuất khẩu trong một thời gian, việc thu hẹp khoảng cách nguồn cung có thể khó khăn, dẫn đến khả năng giá còn cao hơn”, ông cho biết.
