Jaisalmer, thành phố du lịch của bang Rajasthan, được gọi là thành phố Vàng (Golden City) bởi pháo đài cùng đa số mặt tiền nhà ở và các tòa nhà xây dựng bằng đất sa thạch màu nâu vàng được chạm đẽo tinh tế, thể hiện nghệ thuật điêu khắc đá toàn bích của bang Rajasthan.
Nhưng trên hết, Jaisalmer thành lập từ năm 1156 có những kho báu kiến trúc vô giá khơi gợi lòng khám phá của giới du khách yêu thích văn hóa.
Bạn sẽ dễ dàng mường tượng thời kỳ cực thịnh của Jaisalmer khi xưa qua những di sản kiến trúc độc đáo vẫn còn nguyên vẹn, bất chấp những chấn động thiên nhiên và những xung đột đôi khi nổi sóng trong vùng.
Một ngôi đền Jain ở Jaisalmer - Ảnh: mouthshut
Một trong bốn cổng vào pháo đài - Ảnh: wp
Một góc pháo đài - Ảnh: wp
Đó là những ngôi đền Jain lộng lẫy thuộc hàng kiệt tác điêu khắc bằng đá cẩm thạch từ thế kỷ 12 đến 15; là pháo đài có lâu đài Hoàng gia Raj Mahal nguy nga, có đền thờ Lakshminath, xưởng thủ công độc đáo... bên trong.
Buổi đầu thành lập Jaisalmer là một pháo đài giữa vùng sa mạc Thar, phía tây bang Rajasthan; đến thế kỷ 16, thành phố bắt đầu mở rộng đến tận chân các tường thành bao quanh. Và trong quá khứ, đô thị cổ Jaisalmer từng là một phần của Con đường tơ lụa, được xem là chặng đường quan trọng của các đoàn thương nhân giữa Ấn Độ và Ba Tư cũng như giữa khối Ả Rập và phương Tây. Hiện có 1/4 dân sống bên trong tường thành.
Pháo đài Sonar Kila (hay Golden Fort) được xem là thành nội Jaisalmer, được xây bằng sa thạch màu vàng trông như một lâu đài cát khổng lồ vàng óng trong ánh nắng sa mạc trên đỉnh đồi Trikuta.
Bên trong tường thành là những con đường hẹp đến mức hai xe kéo ngược chiều có thể đụng nhau. Và sau khi chiêm ngưỡng những tuyệt tác trong thành, bạn sẽ được nghe những câu chuyện về lòng dũng cảm và tinh thần thượng võ của các hoàng tử Rajput.
Một con đường hẹp bên trong pháo đài - Ảnh: wp
Tòa nhà Patwon Ki Haveli với hình trang trí bằng đá màu nằm trong một con ngõ hẹp là havelis lớn nhất Jaisalmer. Một trong những căn hộ trong tòa nhà có những tranh tường tuyệt mỹ - Ảnh: flickr
Bên trong tòa nhà Patwon ki Haveli - Ảnh: wp
Salim Singh ki Haveli là một tòa nhà độc đáo và huyền bí với các tầng cao nhất đã bị phá hủy nhưng cấu trúc còn sót lại chứng tỏ đây từng là một công trình vĩ đại - Ảnh: wiki
Những con đường sa thạch cổ xưa dưới chân pháo đài sẽ đưa bạn đến những tòa nhà đẹp nhất thành phố còn nguyên vẽ đẹp thời Trung cổ.
Ở đó là những havelis - biệt thự lộng lẫy là chứng nhân của nền kinh tế phồn thịnh của Jaisalmer, bên cạnh những khu chợ náo nhiệt.
Nhưng những con đường nhỏ giống nhau như mê cung ngoằn ngoèo giữa cung điện, đền đài và hàng trăm biệt thự dễ khiến bạn lạc lối và bỏ lỡ những nơi đẹp nhất nếu không có người dẫn đường.
Ngay cả vùng phụ cận thành phố cũng mang lại ấn tượng khó quên với quần thể đài tưởng niệm Hoàng gia Bara Bagh cách trung tâm Jaisalmer 6km.
Đây là nơi tập trung những tượng đài, phù điêu chạm khắc tinh xảo trên mái vòm các ngôi mộ giả. Từ vị trí này, bạn dễ dàng ngắm nhìn toàn cảnh pháo đài Jaisalmer.
Phức hợp đài tưởng niệm Hoàng gia Bara Bagh - Ảnh: wp
Những mái vòm chạm khắc ở Bara Bagh - Ảnh: wp
Chỉ với năm phút xe kéo, bạn tiếp tục đến Gadisar, một hồ nhân tạo nhỏ có đền Gaje Rupechwa thờ phụng thần Shiva cùng nhiều đền nhỏ và nhà chòi bao quanh, nơi trốn nóng và dạo thuyền ngắm các đàn chim nước.
Và bạn có thể kết thúc hành trình khám phá văn hóa Jaisalmer khi trải nghiệm cảm giác vượt qua những cồn cát Sam đẹp như tranh trên lưng lạc đà, khám phá hệ động vật đặc hữu, ngắm chiều buông trên cồn cát mênh mênh, đếm sao trời từ các túp lều giữa vùng sa mạc cách thành phố 40km...
Công trình kiến trúc nhìn ra hồ Gadisar ở Jaisalmer - Ảnh: wp
Công trình kiến trúc trên hồ Gadisar ở Jaisalmer - Ảnh: wp
Thời điểm lý tưởng để tham quan Jaisalmer là lễ hội sa mạc vào tháng giêng và tháng 2. Lúc này Jaisalmer được nhận biết qua âm thanh du dương của các nhóm nhạc và những giai điệu êm ái của các điệu múa dân gian vang xa.
Không khí rộn ràng tràn ngập khắp thành phố với những cuộc tranh tài vui nhộn và hấp dẫn như thi ria mép, đội khăn, đua lạc đà... và các cửa hàng đa sắc thái hấp dẫn khách nhàn du.
Khám phá sa mạc Thar - Ảnh: holidayiq.com
Lễ hội sa mạc ở Jaisalmer - Ảnh: eventfaqs
Đỉnh điểm lễ hội diễn ra lúc trăng tròn bằng một vũ điệu âm thanh và ánh sáng được các nghệ sĩ dân gian biểu diễn với phông nền là đồi cát sa mạc...
Chuẩn bị cuộc đua lạc đà tại lễ hội sa mạc - Ảnh: wp