Rủi ro thông tin là một trong những rủi ro lớn nhất mà NĐT phải đối mặt trong thời điểm hiện nay (Ảnh minh họa: Corbis)
Rủi ro thông tin bắt nguồn từ đâu?
Những thông tin từ báo cáo tài chính, những thông tin mua cổ phiếu quỹ, đến những thông tin như mua - bán cổ phiếu của cổ đông lớn, nếu không chính xác, không kịp thời đều gây ra những rủi ro cho NĐT bằng việc phản ánh vào giá cổ phiếu trên thị trường ngay sau đó.
Trong thời gian qua, thị trường gặp phải nhiều rủi ro thông tin như: vụ làm giá cổ phiếu CTCP Vật tư Vận tải Xi măng (VTV) bằng việc cổ đông lớn thông tin ra thị trường chào mua công khai 1,3 triệu cổ phiếu VTV, nhưng sau đó lại bán ra 557.800 cổ phiếu này; hay vụ giấu lãi của CTCP Quốc Cường Gia Lai (QCG).
Trên đây là hai vụ việc điển hình, tuy nhiên, vẫn còn nhiều DN bằng "thủ thuật" kế toán, lợi dụng kẽ hở của pháp luật đưa ra những thông tin không chính xác, không đúng thời điểm, nhằm tư lợi cá nhân, làm ảnh hưởng lớn đến túi tiền của nhiều NĐT.
Những rủi ro trên bắt nguồn từ những hành động chủ quan từ nội bộ DN, bắt nguồn từ sự móc nối của những thành viên của DN và chủ thể tham gia thị trường, làm ảnh hưởng không nhỏ đến lợi ích của NĐT và uy tín của chính DN đó.
Trong thời gian qua, nhiều tin đồn thất thiệt đã ảnh hưởng lớn đến TTCK Việt Nam, cụ thể trong tháng 12/2009, VN-Index sau khi lấy lại đà tăng trưởng tốt ở mốc trên 500 điểm với giá trị giao dịch tăng dần thì bị "đánh gục" bởi một tin đồn thất thiệt: NHNN Việt Nam sẽ tăng tỷ lệ dự trữ bắt buộc và phát hành tín phiếu bắt buộc với các NHTM. Với việc xuất hiện tin đồn và tâm lý rất yếu của NĐT đã làm cho VN-Index rơi xuống đáy tháng 12/2009 ở 434,87 điểm trong phiên 17/12/2009.
Vì vậy, rủi ro thông tin không chỉ xuất hiện và gắn liền với một công ty hay một nhóm ngành cụ thể nào đó, mà rủi ro thông tin còn gắn liền với toàn bộ thị trường.
Rủi ro thông tin trong bối cảnh mới
Cùng với sự phát triển của TTCK, các chủ thể tham gia thị trường ngày một chuyên nghiệp hơn. Đặc biệt là các CTCK, hầu hết đều đưa ra những bản phân tích, khuyến nghị đầu tư. Ở đây, không bàn đến chất lượng các bản phân tích, khuyến nghị đầu tư, mà chỉ đề cập đến những nhận định chủ quan của một số công ty để "làm giàu" cho mảng tự doanh của mình, bằng việc khuyến nghị NĐT bán cổ phiếu sau đó mảng tự doanh của CTCK đó lại mua vào hoặc ngược lại.
Một hình thức rủi ro nữa mà NĐT thường gặp, đó là những thông tin về các "đội lái" đang làm giá cổ phiếu XYZ nào đó mà NĐT được bạn bè rỉ tai hay những thông tin trên các diễn đàn mạng, phần nào đã ảnh hưởng đến những quyết định đầu tư khi NĐT muốn chơi "hàng nóng".
Gần đây, báo chí có đăng tải việc một số đối tượng giả danh CTCK Thăng Long (TLS), gửi bản phân tích, khuyến nghị đầu tư vào cổ phiếu của CTCP Khoáng sản Na Rì Hamico (KSS) tới một số tổ chức. Hành vi này nếu không được phát hiện sớm sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến giá cổ phiếu, đồng nghĩa với việc NĐT bị thiệt hại, uy tín của tổ chức phát hành và CTCK bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Và đây chính là một loại rủi ro thông tin mà NĐT gặp phải khi tham gia thị trường.
Rủi ro thông tin là một trong những rủi ro gây hậu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng lớn đến môi trường đầu tư nói chung, ảnh hưởng trực tiếp đến các NĐT nói riêng. Do đó, cần những chế tài mạnh tay, những quy định nghiêm ngặt hơn, nhằm kiểm soát những bản báo cáo từ các DN và cần gắn trách nhiệm, nâng cao đạo đức kinh doanh của các chủ thể tham gia thị trường.
