Royal Invest JSC: Gia tăng nợ vay tài trợ cho việc mở rộng kinh doanh trước thềm niêm yết trên sàn HOSE

Tăng vốn thần tốc trước thềm niêm yết

Tháng 10/2023 vừa qua, Royal Invest JSC đã chào bán thêm 9 triệu cổ phiếu ra bên ngoài, tương ứng 20% vốn điều lệ với giá 15.000 đồng/cổ phiếu để huy động 135 tỷ đồng. Sau chào bán cổ phiếu, Công ty đã tăng vốn điều lệ từ 360 tỷ đồng lên 450 tỷ đồng, đồng thời thông qua kế hoạch đưa cổ phiếu niêm yết sàn HOSE trong tháng 12/2023.

Kể từ khi thành lập năm 2009 tới nay, Royal Invest JSC đã trải qua 7 lần tăng vốn điều lệ liên tiếp, tăng từ 49,3 tỷ đồng lên 450 tỷ đồng, tức tăng gấp 8,13 lần so với thời điểm thành lập.

Royal Invest JSC đẩy mạnh quá trình tăng vốn

Trong đó, trước thời điểm niêm yết, Royal Invest JSC đẩy mạnh quá trình tăng vốn khi năm 2021 tăng từ 120 tỷ đồng lên 214,52 tỷ đồng; năm 2022 tiếp tục tăng vốn từ 214,52 tỷ đồng lên 360 tỷ đồng; và gần đây nhất là vào tháng 10/2023 chào bán thêm 9 triệu cổ phiếu ra công chúng để thiết lập mặt bằng giá tối thiểu 15.000 đồng/cổ phiếu, cũng như đáp ứng điều kiện niêm yết sàn HOSE.

Điểm đáng chú ý, đợt tăng vốn tháng 1/2022, Công ty chào bán hơn 14,5 triệu cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu, tỷ lệ chào bán là 67,82% để tăng vốn điều lệ từ 214,52 tỷ đồng lên 360 tỷ đồng. Số tiền huy động được sử dụng để trả nợ vay ngắn hạn, mua dây chuyền sản xuất gạch men, mua cổ phần CTCP Sản xuất và Đầu tư Hoàng Gia Khang.

Về cơ cấu cổ đông sau đợt tăng vốn năm 2022, Công ty chỉ có 17 cổ đông cá nhân sở hữu 100% vốn điều lệ, trong đó có ba cổ đông lớn gồm ông Đinh Việt Anh, Chủ tịch HĐQT sở hữu 26% vốn điều lệ; bà Lê Thị Vi Na sở hữu 24,65% vốn điều lệ; bà Nguyễn Thị Lê sở hữu 18,85% vốn điều lệ; và còn lại 30,5% thuộc về các cổ đông nhỏ sở hữu dưới 5% vốn điều lệ.

Quay trở lại với quá trình tăng vốn, việc liên tục tăng vốn trong thời gian ngắn giúp vốn điều lệ tăng cao nhưng đồng thời cũng đặt ra nhiều vấn đề trong quá trình tăng vốn. Cụ thể, trước đợt chào bán cổ phiếu ra công chúng, tại thời điểm 30/9/2023, Royal Invest JSC có vốn điều lệ 360 tỷ đồng, tổng vốn chủ sở hữu là 547,8 tỷ đồng và không phát sinh thặng dư vốn cổ phần từ đợt chào bán.

Trên lý thuyết, khi Công ty chào bán cổ phiếu để tăng vốn, mệnh giá cổ phiếu là 10.000 đồng/cổ phiếu, nếu phát hành trên mệnh giá sẽ phát sinh thặng dư dương và ngược lại nếu phát hành dưới mệnh giá, sẽ phát sinh thặng dư âm.

Trong trường hợp của Royal Invest JSC, việc không phát sinh thặng dư vốn cổ phần đồng nghĩa 6 đợt tăng vốn, từ khi thành lập đến năm 2022, đều phát hành bằng mệnh giá. Tuy nhiên, với việc chào bán 9 triệu cổ phiếu ra bên ngoài với giá 15.000 đồng/cổ phiếu, điều này đồng nghĩa Công ty đã thiết lập lại mức định giá tối thiểu 15.000 đồng/cổ phiếu khi chào sàn HOSE.

Như vậy, nhà đầu tư tham gia mua cổ phần trong đợt chào bán tháng 1/2022 với tổng khối lượng khoảng 14,55 triệu cổ phiếu, ước tính đã lãi 50% tổng vốn đầu tư, tương đương tổng mức lãi tối thiểu 72,74 tỷ đồng sau gần 2 năm tham gia góp vốn chưa kể các đợt tăng vốn trong những năm trước.

Như vậy, việc cơ cấu cổ đông chủ yếu là cổ đông cá nhân và tham gia các đợt chào bán trước niêm yết với giá 10.000 đồng/cổ phiếu, cũng như được thưởng cổ phiếu khi dùng lợi nhuận sau thuế chuyển sang vốn điều lệ, điều này càng khiến giá vốn dưới mệnh giá và thực trạng có thể khó tránh khỏi kịch bản cổ phiếu niêm yết trên sàn HOSE sẽ tạo cơ hội cho một bộ phận không nhỏ nhà đầu tư của Royal Invest JSC “chốt lời”.

Nợ vay “phình to” cùng quá trình mở rộng kinh doanh

Theo tìm hiểu, Royal Invest JSC hiện sở hữu 2 nhà máy với 5 dây chuyền sản xuất gạch có công suất 16,5 triệu m2/năm. Doanh nghiệp hình thành được hệ thống phân phối nội địa gồm 14 kho hàng và hơn 3.000 đại lý trải dài khắp Việt Nam, xuất khẩu hơn 14 quốc gia trên thế giới.

Công ty chia sẻ doanh thu từ sản xuất và bán thành phẩm các sản phẩm gạch chiếm tỷ trọng lớn nhất khoảng bình quân là 85% tổng doanh thu và có xu hướng tăng qua các năm.

Trong đó, thị trường trong nước chiếm 85% tổng doanh thu, Công ty đã thiết lập được hệ thống phân phối trải dài từ Bắc đến Nam với hơn 3.000 cửa hàng, đại lý và showroom; đối với thị trường quốc tế chiếm 15% tổng doanh thu, Công ty xuất khẩu đến các quốc gia như Đông Bắc Á (Đài Loan (Trung Quốc), Hàn Quốc); Đông Nam Á (Campuchia, Thái Lan, Malaysia, Myanmar, Philippines), Mỹ và Trung Đông.

Việc tập trung vào thị trường trong nước với doanh thu chiếm 85%, điều này cũng đang đặt ra dấu hỏi về triển vọng kinh doanh đối với gạch ốp lát do phụ thuộc vào lĩnh vực xây dựng trong nước. Thực trạng kể từ cuối năm 2022 đến nay, các chủ đầu tư gặp khó về dòng vốn, các dự án chậm được cấp phép, điều này phát sinh nợ xấu của công ty xây dựng đối với chủ đầu tư, cũng như các dự án chậm triển khai.

Theo các chuyên gia dự báo, thị trường bất động sản sẽ cần thêm một thời gian dài để hồi phục, điều này dự kiến sẽ tác động tiêu cực tới nhu cầu gạch ốp lát của Royal Invest JSC.

Thêm nữa, các chuyên gia trong lĩnh vực vật liệu xây dựng cho biết, thị trường gạch ốp lát Việt Nam được nhìn nhận đang trong giai đoạn có mức độ cạnh tranh cao, nhất là trong phân khúc Ceramic. Chưa kể hàng năm, các doanh nghiệp trong nước vẫn nhập khẩu một lượng khá lớn sản phẩm từ các nước như Ấn Độ, Trung Quốc, Ý, Tây Ban Nha.

Royal Invest JSC tăng nợ vay cùng với sự "phình to" của các khoản phải thu

Ngoài ra, xét về nguồn vốn, bên cạnh việc tăng vốn điều lệ, từ năm 2020 tới nay, Công ty có dấu hiệu gia tăng nợ vay để tài trợ cho hoạt động kinh doanh. Trong đó, nếu năm 2020 chỉ sử dụng 236,02 tỷ đồng nợ vay thì tới 30/9/2023, nợ vay đã tăng 139%, tương ứng tăng thêm 328,8 tỷ đồng, lên 564,82 tỷ đồng và bằng 103,1% vốn chủ sở hữu (doanh nghiệp đầu ngành là Viglacera tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu chỉ 45,2%). Đồng thời, đối ứng bên tài sản, phải thu ngắn hạn cũng tăng 169%, tương ứng tăng thêm 374,29 tỷ đồng, lên 596,61 tỷ đồng và chiếm tới 41,1% tổng tài sản (đầu kỳ chỉ chiếm 23,2% tổng tài sản).

Như vậy, cùng với đợt tăng vốn, Royal Invest JSC đã đẩy mạnh sử dụng nợ vay để tài trợ cho hoạt động mở rộng kinh doanh, đi cùng với sự mở rộng này là việc “phình to” của các khoản phải thu ngắn hạn.

Theo thuyết minh tại thời điểm 30/9/2023, phải thu ngắn hạn chủ yếu 411,1 tỷ đồng của khách hàng, cũng như 101 tỷ đồng liên quan đối trả trước cho người bán ngắn hạn… Như vậy, có tới 41,1% tài sản của Công ty chủ yếu nằm ở bên thứ ba.

Vũ Duy Bắc