Sự thất vọng thấy rõ của Bộ trưởng Thương mại Ấn Độ (ảnh AP)
Mặc dù các quan chức ngoại giao chưa được phép bình luận chính thức, họ cũng đã cho biết cuộc thảo luận của 7 nước đại diện đã thất bại. Nguyên nhân là các bên không thể vượt qua sự bất đồng giữa Mỹ, Trung Quốc và Ấn Độ về các biện pháp phòng vệ đối với nông sản nhập khẩu.
Các quan chức cũng cho biết, Tổng Giám đốc WTO, ông Pascal Lamy đã thông báo cho các bộ trưởng dự họp là sau hơn một tuần thảo luận, đã không đạt được thỏa thuận nào. Hiện chưa có thông tin liệu cuộc họp kế tiếp có thể được tổ chức trong năm 2008.
Từ thứ Hai tuần trước, các Bộ trưởng thương mại của 153 thành viên WTO đã họp nhau tại Geneva trong một nỗ lực để cứu vãn Doha. Kể từ năm 2001, vòng đàm phán mang tên
Nhiều người nhận định kỳ họp WTO lần này là “cơ hội cuối cùng” để cứu
Nhận thấy tình thế khó khăn, ngày thứ Tư vừa qua Tổng Giám đốc WTO đã mời họp riêng 7 Bộ trưởng đại diện cho Mỹ, Liên minh châu Âu, Trung Quốc, Nhật, Ấn Độ, Úc, và Braxin để tham vấn. Cuộc họp riêng này dự kiến kết thúc vào thứ Bảy, nhưng đã kéo dài đến thứ Ba tuần này trước khi đi đến thất bại.
Đổ lỗi qua lại
Sự đổ vỡ có nguyên nhân chính từ vấn đề “biện pháp phòng vệ đặc biệt”, cho phép nước nhập khẩu tăng thuế khi lượng hàng nhập khẩu tăng đột biến hoặc khi giá trong nước giảm đột ngột. Nhiều nước giàu và nước nghèo đang có biện pháp này, nhưng hiếm khi áp dụng đối với hàng nông sản.
Phía Mỹ cáo buộc Trung Quốc và Ấn Độ đã vi phạm tinh thần chính của vòng đàm phán. Hai nước này nhất định giữ quyền nâng thuế nhập khẩu nông sản lên cao hơn cả mức hiện tại, một khi xảy ra tình thế nguy hiểm với sản xuất trong nước, đặc biệt với những mặt hàng như bông, gạo, và đường.
Một số quan chức phương Tây còn cho là vào ngày thứ Hai, đại diện các nước đang phát triển đã lật ngược lại những điểm đã đạt được thỏa thuận vào thứ Sáu tuần trước.
Phía Trung Quốc phản bác lại những cáo buộc trên là “không có cơ sở”. Người dẫn đầu phái đoàn Trung Quốc tuyên bố các nước phát triển không chịu hiểu những mối quan tâm chính của các nước đang phát triển, và các nước phát triển tuy có lợi ích to lớn từ vòng đàm phán, nhưng lại muốn duy trì mức trợ giá rộng rãi cho nông sản của họ.
Cuối ngày thứ Ba, Bộ trưởng Ngoại giao Braxin thất vọng nói “Tình thế giống như một cú nhảy trong bóng tối. Nếu mọi bên đều cố tính toán kết quả sau cùng của mọi giả thiết, vòng đàm phán sẽ không bao giờ kết thúc. Sẽ mất thêm hai năm, ba năm, thậm chí phải chờ đến một thế hệ mới”.
