Trong những ngày gần đây, một số trang báo trong nước có chia sẻ, dẫn lời bài đăng của hãng Reuters đưa tin “UNESCO sẽ triển khai một nhóm chuyên gia để đánh giá những rủi ro có thể xảy ra đối với việc bảo tồn Vịnh Hạ Long tại Việt Nam, vì lo ngại về các dự án phát triển có thể đe dọa đến bảo tồn Di sản thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long”.
Đồng thời trên mạng xã hội xôn xao thông tin “UNESCO xem xét loại Vịnh Hạ Long khỏi danh sách Di sản thế giới”. Thông tin này hoàn toàn không có cơ sở và không chính xác.
Di sản thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long được UNESCO ghi danh vào Danh mục Di sản thế giới theo tiêu chí về cảnh quan thẩm mỹ năm 1994. Đến hiện tại, Di sản thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long chưa bao giờ nằm trong Danh sách của Uỷ ban Di sản thế giới xét, ghi tên vào Danh sách Di sản lâm nguy.
| |
Ông Vũ Kiên Cường, Trưởng ban Ban Quản lý Vịnh Hạ Long đã cung cấp các thông tin chính thống về Vịnh Hạ Long cho đại diện các cơ quan báo chí trong chiều 24/12 |
Trong suốt 30 năm qua, tỉnh Quảng Ninh đã nỗ lực và trách nhiệm cao nhất, bằng nhiều giải pháp hiệu quả để bảo tồn, gìn giữ, tôn tạo và phát huy giá trị của Di sản thế giới Vịnh Hạ Long, thực hiện đầy đủ, đúng với Công ước về bảo vệ Di sản văn hoá và thiên nhiên thế giới năm 1972. Những thành tựu đó đã được các bộ, ngành Trung ương, cơ quan của UNESCO, các chuyên gia, tổ chức quốc tế, bạn bè trong và ngoài nước ghi nhận. Đồng thời coi các nỗ lực của tỉnh Quảng Ninh và Việt Nam trong bảo tồn di sản là hình mẫu để các quốc gia khác học tập.
“UNESCO cũng quy định rõ quy trình xét và xóa tên một di sản khỏi danh sách Di sản thế giới. Quy trình này bao gồm việc kiểm tra nghiêm ngặt tình trạng bảo tồn di sản, tham vấn ý kiến quốc gia sở tại và các cơ quan chuyên môn, cùng việc ra quyết định của Ủy ban Di sản Thế giới với sự đồng thuận của hai phần ba số thành viên. Không có di sản nào bị xóa khỏi danh sách mà không thông qua các bước này. Hơn nữa, báo cáo từ kỳ họp lần thứ 46 của Ủy ban Di sản Thế giới (tháng 7/2024) đã biểu dương Việt Nam, tỉnh Quảng Ninh và thành phố Hải Phòng trong việc bảo tồn vịnh Hạ Long - quần đảo Cát Bà, đồng thời lưu ý cần kiểm soát tốt các dự án phát triển ven bờ và tình trạng ô nhiễm nước”, ông Cường nhấn mạnh.
Về công tác giám sát bảo tồn di sản, UNESCO áp dụng ba hình thức giám sát: Giám sát có hệ thống, giám sát hành chính và giám sát phản hồi. Các hoạt động này nhằm đánh giá hiệu lực của Công ước Di sản thế giới và tình trạng bảo tồn các di sản.
Trong khuôn khổ giám sát này, Trung tâm Di sản thế giới và Liên minh Bảo tồn thiên nhiên Quốc tế (IUCN) thực hiện một đợt kiểm tra định kỳ đối với vịnh Hạ Long - quần đảo Cát Bà vào tháng 3/2025. Chuyến công tác này nhằm đánh giá công tác quản lý, bảo tồn và ranh giới di sản, đồng thời đưa ra các khuyến nghị để bảo vệ di sản một cách bền vững.
Để chuẩn bị cho đợt giám sát này, Ban Quản lý Vịnh Hạ Long đang phối hợp chặt chẽ với Ban Thư ký Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam để cập nhật thông tin và tham mưu UBND tỉnh Quảng Ninh phối hợp với UBND thành phố Hải Phòng chuẩn bị đón tiếp và làm việc với Đoàn công tác đảm bảo chu đáo, trọng thị, hiệu quả để có được sự tư vấn tốt nhất của Đoàn công tác đối với nhiệm vụ quản lý, bảo vệ và phát huy bền vững khu Di sản thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long - Quần đảo Cát Bà.
Đối với những quan ngại của Ủy ban Di sản thế giới UNESCO với vịnh Hạ Long, Trưởng ban Ban quản lý vịnh Hạ Long cho biết ở nhiều cuộc họp, Ủy ban Di sản thế giới đều có ý kiến về các công trình xây dựng ven bờ vịnh Hạ Long tại TP. Hạ Long có nguy cơ ảnh hưởng đến giá trị cảnh quan của di sản.
Về vấn đề này, hiện Ban quản lý vịnh Hạ Long đang phối hợp với các đơn vị liên quan làm báo cáo trình UBND tỉnh Quảng Ninh xem xét, phê duyệt. Tuy nhiên, các công trình đó đều phù hợp với các quy hoạch và đảm bảo các quy trình, thủ tục, đồng thời tạo điểm nhấn không gian bên bờ vịnh, tạo thêm nhiều sản phẩm hấp dẫn cho du khách.
Đối với vấn đề ô nhiễm vùng nước ven bờ vịnh Hạ Long, ông Cường cho biết theo báo cáo, hiện khoảng 60% nước thải đã được xử lý trước khi đổ ra vịnh. Trước đó, tỉnh Quảng Ninh trông chờ vào dự án vay vốn ODA để xây dựng hệ thống xử lý toàn bộ nước thải ven bờ nhưng vướng nhiều thủ tục nên hiện đang chuyển hướng sang sử dụng nguồn ngân sách tỉnh.
Cũng trong ngày 24/12, Cục Di sản văn hóa (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) đã ra thông cáo bác bỏ tin đồn “Vịnh Hạ Long bị loại khỏi danh sách Di sản thế giới”. Đồng thời, khẳng định Việt Nam chưa từng có di sản thế giới nào bị đưa vào Danh sách Di sản thế giới bị đe dọa tính đến thời điểm hiện tại.
Cục Di sản văn hóa cũng trích dẫn trao đổi trong thời gian diễn ra Kỳ họp lần thứ 46 của Ủy ban Di sản thế giới, ông Lazare Eloundou Assomo, Giám đốc Trung tâm Di sản thế giới đã đánh giá cao việc Việt Nam tiếp tục triển khai nghiên cứu các giá trị văn hóa đặc sắc của Vịnh Hạ Long - Quần đảo Cát Bà để tiến tới xây dựng hồ sơ, bổ sung tiêu chí về văn hóa cho Vịnh Hạ Long - Quần đảo Cát Bà, cũng như sẽ tiếp tục đồng hành, hỗ trợ Việt Nam đối với nội dung nghiên cứu này. Theo đó, UNESCO cam kết sẽ tiếp tục hỗ trợ Việt Nam trong xây dựng, thúc đẩy các hồ sơ di sản mà Việt Nam đề nghị trong thời gian tới.