Chống thất thu ngân sách
Nhằm tăng cường quản lý thuế đối với hoạt động cho thuê nhà, cơ sở lưu trú cùng với việc phòng chống Covid-19, Cục Thuế Hà Nội đã có công văn chỉ đạo các chi cục thuế quận, huyện, thị xã, khu vực ở thành phố phải tăng cường rà soát, quản lý với các hộ, cá nhân cho thuê nhà, hộ kinh doanh nhà nghỉ, lưu trú.
Cụ thể, các chi cục thuế đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động chủ hộ kinh doanh cho thuê nhà đăng ký cư trú cho khách thuê. Đồng thời, cơ quan thuế phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương, UBND phường, xã... quản lý lưu trú, đặc biệt với người nước ngoài, để kịp thời phát hiện, xử lý theo quy định của pháp luật về việc không đăng ký kê khai, nộp thuế đối với việc cho thuê nhà, cơ sở lưu trú của chủ hộ kinh doanh.
Trước đó, Cục Thuế TP.HCM cũng đã đề xuất UBND TP.HCM quản lý thu thuế trong hoạt động cho thuê căn hộ tại các chung cư, cao ốc. Cụ thể, những đối tượng được đề xuất thu thuế là các cá nhân, tổ chức cho thuê căn hộ, cho thuê nhà ở, cho thuê mặt bằng kinh doanh tại các chung cư; các cá nhân, tổ chức trực tiếp kinh doanh, cung cấp dịch vụ trong khu vực chung cư; cá nhân, tổ chức cho thuê văn phòng.
Theo đó, cơ quan thuế sẽ làm việc với ban quản trị chung cư để cung cấp danh sách các hộ cho thuê căn hộ, các hộ trực tiếp kinh doanh tại chung cư, phối hợp với công an khu vực, rà soát danh sách khai báo tạm trú, tạm vắng để tuyên truyền cho các chủ căn hộ có cho thuê nhà, căn hộ kê khai, nộp thuế cho thuê thông qua ban quản trị chung cư…
Ngoài thu thuế hoạt động cho thuê văn phòng, căn hộ chung cư, Cục Thuế TP.HCM còn đề xuất các biện pháp chống thất thoát qua quản lý công tác cho thuê, thu tiền sử dụng đất, lệ phí trước bạ, thuế thu nhập cá nhân trong hoạt động quản lý đất đai và kinh doanh bất động sản.
Trao đổi với phóng viên Báo Đầu tư, một lãnh đạo Chi cục Thuế thuộc TP. Thủ Đức (TP.HCM) cho biết, việc triển khai thu thuế cho thuê tài sản đã triển khai từ nhiều năm nay. Tuy nhiên, vẫn có những trường hợp chủ nhà cho thuê né tránh nộp thuế. Một số trường hợp cho người quen, người thân thuê nhà, thuê căn hộ, nên không có hợp đồng cho thuê và họ “quên” luôn việc kê khai nộp thuế.
Thậm chí, một số chủ nhà còn làm hợp đồng cho thuê giá rẻ hơn nhiều so với thực tế, hoặc làm hợp đồng cho mượn nhà để không phải nộp thuế cho thuê tài sản.
“Với những trường hợp người cho thuê nhà, căn hộ né tránh đóng thuế, không tự giác kê khai đúng thì cơ quan thuế rất khó thu. Vì vậy, trong tờ trình vừa gửi UBND TP.HCM, Cục Thuế cho biết sẽ tiến hành nhiều giải pháp để thu thuế”, vị lãnh đạo chi cục thuế này chia sẻ.
Cần có lộ trình phù hợp
Theo các luật sư và chuyên gia kinh tế, việc thu thuế từ thu nhập cho thuê tài sản là cần thiết. Tuy nhiên, để khuyến khích người thuê nhà khai đúng tiền thuê nhà, thuê căn hộ, cần có lộ trình và chính sách công bằng hơn.
Theo luật sư Nguyễn Đức Nghĩa, Giám đốc Trung tâm Tư vấn pháp luật của Hiệp hội Doanh nghiệp TP.HCM (HUBA), việc thu thuế từ thu nhập cho thuê tài sản là cần thiết. Điểm chưa phù hợp ở đây là thuế thu nhập cá nhân đã điều chỉnh tăng mức giảm trừ gia cảnh với cá nhân người nộp thuế, người phụ thuộc thêm khoảng 30%. Vì vậy, cũng cần điều chỉnh tăng mức thu nhập từ cho thuê nhà, căn hộ, văn phòng… không phải nộp thuế hiện nay (dưới 100 triệu đồng/năm) lên khoảng 140-150 triệu đồng/năm.
Mặt khác, để khuyến khích người thuê nhà khai đúng tiền cho thuê nhà, thuê căn hộ, cần có chính sách công bằng hơn đối với họ. Cụ thể, cần điều chỉnh chính sách về thuế thu nhập cá nhân theo hướng tiền thuê nhà cần được tính khấu trừ khi đóng thuế thu nhập cá nhân của người thuê, hoặc hộ kinh doanh được khấu trừ tiền thuê nhà khi đóng các loại thuế.
Đồng quan điểm, PGS-TS Đinh Trọng Thịnh, chuyên gia tài chính cho biết, mức thu nhập tính thuế từ 100 triệu đồng/năm trở lên là quá thấp so với thực tế hiện nay, vì tính ra, thu nhập cho thuê mỗi tháng chưa tới 10 triệu đồng mà phải đóng 10% thuế thì chưa hợp lý.
“Theo tôi, nên quy định mức thu nhập từ cho thuê tài sản từ 150 triệu đồng/năm trở lên mới phải đóng thuế. Và thuế cho thuê tài sản gồm thuế thu nhập cá nhân, thuế giá trị gia tăng, nên giảm từ 10% xuống 5% thì hợp lý hơn”, ông Thịnh đề xuất.
Riêng về góc độ thị trường và góc độ thu nhập của người cho thuê, ông Nguyễn Hoàng, Giám đốc bộ phận R&D DKRA Vietnam cho rằng, chắc chắn, người cho thuê sẽ bị ảnh hưởng thu nhập khi bị thu thuế. Khi đó, họ sẽ tăng giá cho thuê để bù đắp tiền thuế.
