Cả nước hiện có hơn 5 triệu thẻ tín dụng và trả trước
Theo Quy chế phát hành, thanh toán, sử dụng và cung cấp dịch vụ hỗ trợ hoạt động thẻ ngân hàng (ban hành kèm theo Quyết định 20/2007/QĐ-NHNN, nay là Văn bản hợp nhất số 04/VBHN-NHNN ngày 24/4/2014), ngân hàng thanh toán có nghĩa vụ yêu cầu đơn vị chấp nhận thẻ đơn vị chấp nhận thẻ không được phân biệt giá trong thanh toán thẻ. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, nhiều doanh nghiệp, cửa hàng vẫn tính phí 1 - 3% với khách hàng thanh toán bằng thẻ. Ở một số siêu thị, chuỗi cửa hàng bán lẻ, chủ các doanh nghiệp không tính phụ phí, nhưng tự động cắt giảm các chương trình khuyến mại nếu khách hàng chọn hình thức này.
Để chấn chỉnh tình trạng trên, Ngân hàng Nhà nước yêu cầu, các nhà băng phải dừng ký kết hợp đồng thanh toán thẻ trong 1 năm với đơn vị cố tình thu phí của khách hàng. Nếu tái phạm, thời hạn không được phép ký kết hợp đồng có thể từ 3 - 5 năm. Biện pháp tương tự cũng được áp dụng với hành vi phân biệt giá trong thanh toán qua thẻ. Bên cạnh đó, NHNN đề xuất, xử phạt từ 30 - 50 triệu đồng với hành vi vi phạm phân biệt giá trong thanh toán thẻ, thu phụ phí từ chủ thẻ.
Ông Arn Vogels, Giám đốc Khu vực Đông Dương, MasterCard cho rằng, đưa ra chế tài đối với việc thu phụ phí thẻ là cần thiết cho quá trình phát triển sản phẩm, dịch vụ thẻ, hướng đến mục tiêu thanh toán không dùng tiền mặt. Ở Việt Nam, việc sử dụng tiền mặt trong thanh toán những năm gần đây có giảm, nhưng vẫn chiếm khoảng 90%.
Ông Arn Vogels chia sẻ, trong quá trình liên kết giữa MasterCard với các ngân hàng, hợp đồng không có điều khoản nào về việc thu phụ phí của khách hàng. Nhưng cũng phải nhìn nhận rằng, ngân hàng thanh toán là đơn vị đã đầu tư máy móc thiết bị chấp nhập thẻ thanh toán, nên việc họ thu phí từ các cửa hàng bán hàng cũng là hợp lý. Ngân hàng thanh toán thu phí trên tổng giá trị giao dịch đối với cửa hàng bán hàng, sau đó ngân hàng thanh toán trả một phần mức phí này cho ngân hàng phát hành thẻ.
Mức phí phụ thu mà một số cửa hàng đang thu của khách hàng hiện nay đáng ra họ phải là người đóng mức phí này cho ngân hàng thanh toán, thay vì bắt khách hàng phải chịu. Mặt khác, việc thu phụ phí trong thanh toán thẻ là sai các quy định trong hợp đồng giữa ngân hàng phát hành thẻ - ngân hàng thanh toán - chủ cửa hàng. Việc ngân hàng thanh toán thu phí từ các cửa hàng cũng chỉ là thỏa thuận ngoài. Do đó, phạt nặng các hành vi vi phạm phân biệt giá trong thanh toán thẻ, thu phụ phí từ chủ thẻ là cần thiết để phát triển dịch vụ thẻ.
Theo MasterCard cho rằng, bên cạnh phát triển thêm mạng lưới chấp nhận thẻ, cần phát triển nhiều dòng sản phẩm thẻ để đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng. Vì nhu cầu sử dụng thẻ của người tiêu dùng khác nhau và MasterCard không chỉ liên kết với ngân hàng phát hành thẻ tín dụng như suy nghĩ của một số người, mà còn liên kết phát hành cả thẻ nội địa và thẻ thanh toán.
Vụ Thanh toán (NHNN) cho biết, NHNN đã chủ động thực hiện một số biện pháp như: chỉ đạo Hội Thẻ ngân hàng phối hợp với công ty chuyển mạch thẻ, các tổ chức hội viên xây dựng quy định thống nhất mức phí liên mạng hợp lý giữa các tổ chức phát hành, tổ chức thanh toán thẻ, các công ty chuyển mạch thẻ đối với dịch vụ thanh toán thẻ nội địa để khuyến khích sử dụng thẻ nội địa thanh toán qua POS. Phối hợp với các tổ chức thẻ thanh toán quốc tế VISA, MasterCard để xử lý hiện tượng thu phụ phí của đơn vị chấp nhận thẻ VISA, MasterCard.
Các tổ chức thẻ quốc tế này cũng đã xây dựng các chương trình khảo sát tình trạng thu phụ phí, tăng cường giám sát và có chế tài xử lý đối với đơn vị chấp nhận thẻ vi phạm khi thu phụ phí của chủ thẻ.
