Phó thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình.
Sẽ có giải pháp ngăn đầu cơ, trục lợi giá nhà đất tại các địa phương sáp nhập
Chất vấn Phó thủ tướng Nguyễn Hòa Bình sáng nay (20/6), đại biểu Nguyễn Thị Thu Dung (Thái Bình) phản ánh thực trạng thời gian qua, giá nhà đất tại các đô thị lớn - nơi được lựa chọn là trung tâm hành chính của tỉnh mới sau sáp nhập tăng cao bất hợp lý so với thu nhập của người dân. Điều này gây ra nhiều khó khăn trong việc tiếp cận nhà ở, gia tăng đầu cơ và tiềm ẩn rủi ro cho nền kinh tế.
Cho rằng các khó khăn trên thị trường bất động sản chậm được xử lý, đại biểu đề nghị Phó thủ tướng cho biết nguyên nhân và các giải pháp khắc phục tình trạng nêu trên, đưa thị trường bất động sản phát triển lành mạnh.
Trả lời, Phó thủ tướng Nguyễn Hoà Bình cho hay, giá nhà phụ thuộc vào quan hệ cung cầu, khi trở thành trung tâm hành chính của một địa phương, nhất là địa phương có quy mô lớn thì giá nhà tăng cũng là điều dễ hiểu. Đối với địa phương phải di dời, nhập vào tỉnh khác, không được lựa chọn là trung tâm hành chính mới thì giá nhà ở có thể xuống.
Bộ Chính trị và Chính phủ đã có chỉ đạo, các địa phương được lựa chọn làm trung tâm hành chính đều có giải pháp để hỗ trợ nhà ở cho cán bộ, công chức. Nhiều địa phương đã lấy nhà ở sinh viên, ký túc xá, nhà ở xã hội, các trụ sở dôi dư sau sáp nhập bố trí cho cán bộ ở. Phó thủ tướng cam kết, Chính phủ cũng sẽ có giải pháp để không có việc đầu cơ, trục lợi giá nhà đất.
Liên quan tới triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp từ ngày 1/7, đại biểu Đặng Thị Bảo Trinh (Quảng Nam) lo lắng thực tiễn triển khai sẽ gặp nhiều vướng mắc. Đại biểu chất vấn Phó thủ tướng về giải pháp chỉ đạo, bảo đảm bộ máy vận hành hiệu quả, thông suốt, không để gián đoạn hoạt động hành chính trong điều kiện mới.
Trả lời câu hỏi này, Phó thủ tướng Nguyễn Hòa Bình cho rằng, việc sắp xếp lại giang sơn, tổ chức lại chính quyền địa phương 2 cấp là chủ trương lớn, được xã hội rất hoan nghênh. Tuy vậy, Phó thủ tướng cũng cho biết, Đảng, Chính phủ đã lường trước quá trình vận hành bộ máy mới trước mắt sẽ có những khó khăn.
Để tháo gỡ khó khăn của việc triển khai chính quyền địa phương 2 cấp, Chính phủ đã khẩn trương xây dựng, hoàn thành hệ thống nghị định để tăng phân cấp, phân quyền cho địa phương và đã tổ chức tập huấn toàn quốc.
“Khoảng hơn 100 nhiệm vụ của cấp huyện được chuyển về cấp tỉnh; gần 600 nhiệm vụ của cấp huyện chuyển về cấp xã. Để vận hành và hiểu ngay được điều này không phải dễ dàng”, Phó thủ tướng nói.
Để mô hình mới được vận hành suôn sẻ, Chính phủ cho biết sẽ thiết lập nhiều đường dây nóng để hỗ trợ người dân về dịch vụ công; Ứng dụng trí tuệ nhân tạo, triển khai trợ lý ảo, theo đó trợ lý ảo có thể cung cấp thông tin và 1.800 dịch vụ công cho người dân; Duy trì hoạt động của các ban chỉ đạo để hướng dẫn các địa phương…
Để giảm áp lực cho Trung tâm hành chính, Chính phủ thống nhất duy trì một bộ phận cán bộ ở trụ sở cấp tỉnh, nơi sáp nhập tại chỗ, để bảo đảm sát cơ sở, nắm bắt kịp thời tình hình tại chỗ và hướng dẫn. Cán bộ đi làm ở cơ sở mới được hỗ trợ bố trí chỗ ở, chỗ học cho con em, xe bus đi về gia đình cuối tuần miễn phí và các hỗ trợ khác…
Đã qua thời kỳ thu hút dự án FDI có tỷ lệ gia công cao
Chất vấn Phó thủ tướng, đại biểu Trần Thị Thu Hằng (Đắk Nông) cho rằng, cơ cấu lại nền kinh tế gắn với mô hình tăng trưởng nhằm nâng cao năng suất và sức cạnh tranh. Tuy nhiên, quá trình tái cơ cấu còn thiếu đột phá, các động lực tăng trưởng đầu tư, tiêu dùng, xuất khẩu còn khó khăn, ngành kinh tế mới chưa thực sự phát triển. Đại biểu đặt câu hỏi về các giải pháp trọng tâm, tạo nên động lực trong thời gian tới?
Chia sẻ với băn khoăn của đại biểu, Phó thủ tướng cho rằng, phải đa dạng hóa thị trường, không phụ thuộc vào một số thị trường để ứng phó biến động khó lường. Về sản xuất, tăng cường chế biến sâu, lựa chọn tài chính xanh, kinh tế xanh, kinh tế số, ngành chíp bán dẫn có hàm lượng khoa học công nghệ cao.
Việc thu hút đầu tư nước ngoài cũng là giải pháp, song theo Phó thủ tướng, đã qua thời kỳ thu hút dự án có tỉ lệ gia công cao, chủ yếu giải quyết việc làm. Vì vậy, cần phải thay đổi chính sách thu hút FDI, vượt qua bẫy thu nhập trung bình. Bởi vì, phần gia công trong chuỗi giá trị sản phẩm không bao giờ vượt quá 15%.
"Đầu tư nước ngoài cộng chuyển giao, cộng với phát triển khoa học công nghệ, cộng với công nghiệp phụ trợ là những việc tái cơ cấu lại nền kinh tế. Khó khăn rất nhiều, không có việc gì là không có khó khăn cả, ta nhìn thấy trước khó khăn sẽ vượt qua" - ông Bình nhấn mạnh.
Trong khi đó, đại biểu Tạ Văn Hạ (Quảng Nam) lại lo lắng về nguy cơ bị Mỹ áp thuế 46% và chất vấn Phó thủ tướng giải pháp trước mắt, lâu dài trong hỗ trợ doanh nghiệp cũng như phát triển thương mại, xuất khẩu.
Về vấn đề này, Phó thủ tướng Nguyễn Hòa Bình cho biết Việt Nam và Mỹ đang trong quá trình đàm phán, với "nỗ lực cao nhất, làm mọi việc để mức thuế 46% mà Mỹ tính áp với hàng Việt không xảy ra". Tổng Bí thư Tô Lâm đã điện đàm với Tổng thống Mỹ, Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng liên tục chỉ đạo, làm việc với các bộ ngành, địa phương để triển khai các giải pháp, với nỗ lực không để xảy ra việc Mỹ áp thuế 46% với Việt Nam.
Ông thông tin hiện đoàn đàm phán của Chính phủ tích cực đàm phán với phía Mỹ và "triển vọng là tích cực, hai bên hiểu biết nhau hơn và cố gắng đạt mục tiêu đề ra". Việc này, theo ông sẽ tháo gỡ khó khăn phần nào cho các doanh nghiệp xuất khẩu.
Tuy vậy, trước biến động khó lường, Phó thủ tướng nói Việt Nam cần chiến lược dài hơi, chủ động tái cơ cấu nền kinh tế, phát huy lợi thế của các hiệp định thương mại tự do đã ký với nhiều quốc gia - đây là dư địa phát triển lớn, để không phụ thuộc vào một thị trường.
Cùng với đó, nền sản xuất trong nước cũng cần thay đổi, theo hướng sản xuất chế biến sâu, chứ không chỉ xuất hàng tươi. Việc này nhằm tạo ra tăng trưởng nhiều hơn. "Đa dạng thị trường, tái cơ cấu nền kinh tế, chúng ta có thể ứng phó với những biến động khó lường. Trường hợp có rủi ro, Chính phủ sẵn sàng giải pháp về thuế, phí để hỗ trợ doanh nghiệp", ông nói.
Chất vấn Phó thủ tướng sáng nay, nhiều đại biểu cũng lo lắng về khả năng đạt mục tiêu tăng trưởng 8% năm nay và tăng trưởng 2 con số những năm tiếp theo. Trong bối cảnh tình hình kinh tế Việt Nam còn đối mặt rủi ro, thách thức, nhiều doanh nghiệp phải rút khỏi thị trường, đại biểu Mai Khanh (Ninh Bình) đề nghị Phó thủ tướng nêu giải pháp ổn định kinh tế vĩ mô, đạt mục tiêu tăng trưởng.
Phó thủ tướng cho rằng, cần làm mới động lực tăng trưởng hiện có như đầu tư nước ngoài, tiêu dùng, công trình trọng điểm quốc gia. Đồng thời, Chính phủ tìm kiếm động lực tăng trưởng mới, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, bán dẫn, chip, AI. Đây là xu hướng tăng trưởng mới của thế giới.
Đảng đã có chủ trương quyết liệt, phát triển kinh tế tư nhân, khoa học công nghệ, chuyển đổi số quốc gia và đổi mơi tư duy trong xây dựng thể chế, tháo gỡ nguồn lực cho phát triển.
Để đảm bảo ổn định, Chính phủ sẽ tăng cường điều hành tài khóa, nguồn tài chính quốc gia linh hoạt, khơi thông nguồn lực trong nhân dân. Chính phủ đề xuất Quốc hội giải pháp huy động nguồn lực mới như Trung tâm tài chính tại Việt Nam.
Một trong những giải pháp rất quan trọng khác là cuộc cách mạng về tổ chức, sắp xếp lại địa giới cấp tỉnh, bỏ cấp huyện, tổ chức chính quyền hai cấp. Tất cả giải pháp này sẽ khơi thông nguồn lực, giúp đạt mục tiêu tăng trưởng năm nay và những năm tới.
