Bộ Thương mại và Công nghiệp Philippines (DTI) áp dụng mức thuế tự vệ tạm thời là 400 Peso/tấn (tương đương 6,90 USD/tấn) đối với 2 loại xi măng nhập khẩu để bảo vệ ngành xi măng trong nước.
Động thái này được thực hiện sau cuộc điều tra về biện pháp bảo vệ đối với xi măng portland thông thường và xi măng hỗn hợp nhập khẩu vào Philippines từ năm 2019 đến tháng 6/2024.
Quyết định áp thuế tự vệ được đưa ra sau quá trình điều tra sơ bộ cho thấy mối liên hệ giữa sự gia tăng nhập khẩu các loại xi măng này và gây thiệt hại nghiêm trọng đến ngành sản xuất xi măng trong nước.Xi măng nhập khẩu tăng cả về lượng và giá trị được xác định là nguyên nhân chính gây ra tình trạng suy giảm chung cho ngành xi măng của Philippines.
Theo điều tra, khoảng 93% xi măng nhập khẩu vào Philippines có nguồn gốc từ Việt Nam và 5% còn lại được nhập khẩu từ Indonesia.
Để khắc phục, DTI cho biết họ sẽ áp dụng lệnh bảo lãnh bằng tiền mặt đối với xi măng nhập khẩu trong khi Ủy ban Thuế quan đang xem xét vụ việc. Mức thuế này sẽ có hiệu lực trong 200 ngày sau khi Cục Hải quan ban hành lệnh áp dụng.
Hiệp hội các nhà sản xuất xi măng Philippines (Cemap) cho rằng quyết định này của DTI sẽ giúp ích rất nhiều cho ngành xi măng quốc gia này.
Việc Philippines tiến hành điều tra và quyết định áp thuế tự vệ xi măng tạo thêm gánh nặng thuế cho xi măng Việt Nam nhập khẩu vào thị trường Philippines.
Trước đây, Philippines đã từng điều tra và áp thuế tự vệ tạm thời đối với xi măng Việt Nam, đồng thời điều tra chống bán phá giá xi măng Việt Nam.
Đến năm 2022, mặc dù Ủy ban thuế Philippines kiến nghị tiếp tục áp thuế tự vệ đối với xi măng Việt Nam, nhưng DTI không đồng tình và quyết định không tiếp tục áp thuế tự vệ, mà chỉ áp thuế chống bán phá giá đối với xi măng nhập khẩu từ Việt Nam.
Philippines là thị trường xuất khẩu lớn nhất của ngành xi măng. Thời gian qua, xuất khẩu sang thị trường này đã giảm rất mạnh, cộng với khó khăn tại các thị trường lớn như Trung Quốc và Bangladesh, nên 3 năm gần nhất, xuất khẩu nhóm hàng này chỉ đạt từ 29 - 32 triệu tấn.
Năm 2024, ngành xi măng xuất khẩu gần 30 triệu tấn xi măng và clinker, trị giá 1,15 tỷ USD, giảm hơn 4% về lượng và giảm gần 14% về kim ngạch so với năm 2023
Xuất khẩu xi măng, clinker trong tháng 1/2025 tiếp tục giảm sâu, đạt hơn 2 triệu tấn, thu về 76 triệu USD, giảm lần lượt 36,7% về lượng và giảm 36% về trị giá so với cùng kỳ năm 2024. Hiện, một số doanh nghiệp không thể xuất khẩu hoặc xuất được nhưng sản lượng rất thấp do vướng phòng vệ thương mại tại các thị trường truyền thống như Philippines, Đài Loan.