Liên kết: động lực phát triển
Mới đây, tại khu công nghiệp Hòa Xá, tỉnh Nam Định, đã khởi công xây dựng nhà máy dệt nhuộm vải của công ty TCE Vina Denim có công suất 30 triệu m/năm, với tổng vốn đầu tư 40 triệu USD (giai đoạn đầu 25 triệu USD). Đây là nhà máy sản xuất vải denim (vải jeans) theo công nghệ hiện đại của Hàn Quốc, sản phẩm vải có chất lượng cao, chuyên cung cấp cho các đơn hàng may xuất khẩu trong ngành.
Hình thành liên doanh sản xuất vải denim là một nỗ lực lớn của Tập đoàn Dệt May Việt Nam (Vinatex), Công ty TNHH Thiên Nam, Tập đoàn Teachang của Hàn Quốc. Mô hình này tận dụng hiệu quả công nghệ dệt nhuộm và hoàn tất vải denim của Teachang, vốn đã có lịch sử 50 năm phát triển, là một trong những doanh nghiệp hàng đầu của ngành dệt may Hàn Quốc. Họ đang thật sự muốn đến Việt Nam làm ăn với hàng loạt dự án đã và đang được triển khai.
| Từ năm 2000-2005, chỉ có 2 dự án lớn là sản xuất vải denim của Hanosimex và nhuộm Yên Mỹ được đầu tư mới, nhưng sản phẩm này chưa đạt chất lượng để xuất khẩu. Các dự án khác chủ yếu nâng cấp, bổ sung công nghệ thiết bị mới nhưng vẫn chưa sản xuất được vải cotton cao cấp cho xuất khẩu. |
Các doanh nghiệp trong nước góp vốn cũng là những doanh nghiệp mạnh về sợi như Thiên Nam , Dệt Hà Nội (thuộc Vinatex). Đặc biệt, mô hình này sẽ phát huy tốt kinh nghiệm quản lý do nhiều thành phần kinh tế tham gia. Ông Trần Đăng Tường, Chủ tịch Công ty TCE Vina Denim, cho biết công ty đang nỗ lực thực hiện nhanh dự án đầu tư này để đưa nhà máy vào hoạt động đúng kế hoạch.
Trước đó, Thiên Nam , Teachang và Vinatex cũng đã liên kết đầu tư khai thác dự án nhuộm và hoàn tất Yên Mỹ tại khu công nghiệp Dệt May Phố Nối B (Hưng Yên). Teachang hiện sở hữu công nghệ nhuộm và hoàn tất vải ka-ki bông co giãn 2 và 4 chiều, vải nhung, vải dệt thoi... và sẽ chuyển giao những công nghệ mới cho phía Việt Nam để sản xuất vải phục vụ yêu cầu xuất khẩu. Teachang cũng có những khách hàng truyền thống và đồng ý chuyển các khách hàng này cho liên doanh tiếp tục cung cấp vải xuất khẩu. Một dự án hợp tác khác giữa Tổng Công ty Phong Phú với Burlington cũng đang được triển khai nhằm tận dụng cơ hội chuyển giao công nghệ dệt và hoàn tất vải cotton của Burlington để xuất khẩu. Burlington thuộc tập đoàn ITG, một tập đoàn đang chiếm giữ thị phần khá lớn hàng dệt may trên thế giới, làm chủ cả công nghệ sản xuất và hệ thống tiêu thụ.
Trong “tình thế” này, ông Tường cho rằng cần phải tăng cường mối liên kết hợp tác với các tập đoàn phân phối, bán lẻ lớn trên thế giới nhằm ổn định khách hàng và từng bước tham gia vào các chuỗi liên kết sản phẩm ngành dệt may. Sự liên kết này còn nằm trong chuỗi liên kết giữa các nhà sản xuất và cung ứng nguyên phụ liệu cùng hệ thống các nhà tiêu thụ sản phẩm toàn cầu. Các doanh nghiệp cũng đồng tình với khuynh hướng được đưa ra, cần phát triển ngành theo hướng đa dạng hóa sở hữu và phát triển kinh tế nhiều thành phần; đa dạng quy mô loại hình doanh nghiệp; huy động mọi nguồn lực trong và ngoài nước để phát triển.
Đầu tư đồng bộ: tăng lực cạnh tranh
Ông Vũ Đức Giang, Tổng giám đốc Tập đoàn Vinatex, cho biết ngành dệt may đang cần những mô hình liên hoàn tương đối khép kín để chủ động từ khâu thiết kế, chào hàng, đổi mới sản xuất nhằm mang lại giá trị gia tăng cao nhất. Thực tế nhiều dự án đã được các doanh nghiệp trong nước, đặc biệt là các doanh nghiệp thuộc Vinatex đầu tư thuộc hàng công nghệ hiện đại nhất nhưng vẫn không có sản phẩm đạt chất lượng để sản xuất hàng xuất khẩu vì thiếu bí quyết nhuộm và hoàn tất sản phẩm.
Trong hàng hóa xuất khẩu 6-7 tỷ USD, mới chỉ có khoảng 170 triệu mét vải trong nước được sử dụng để may sản phẩm cao cấp xuất khẩu, chiếm chưa đến 20%; trong đó chủ yếu là vải do các doanh nghiệp đầu tư có vốn nước ngoài! Các doanh nghiệp trong nước hầu như chưa có doanh nghiệp nào sản xuất vải cotton nguyên liệu đạt tiêu chuẩn xuất khẩu, cả về chất lượng và giá cả. Năng lực sản xuất toàn ngành 678 triệu mét vải, trong đó Vinatex sản xuất 186 triệu mét vải dệt thoi. Thực tế thời gian qua, Vinatex trong vai trò chủ đạo xây dựng và phát triển ngành, đã tập trung một số chương trình đầu tư sản xuất các sản phẩm nguyên liệu
| Có 32 công ty đầu tư vào khâu dệt, nhuộm nhưng chỉ có 12 công ty sản xuất vải dệt thoi phục vụ xuất khẩu. Đáng chú ý, có công ty đầu tư thiết bị và công nghệ hiện đại nhất thế giới vào thời điểm đầu tư. Tuy nhiên do khâu nhuộm và hoàn tất chưa làm chủ được bí quyết công nghệ, nên sản phẩm làm ra không xuất khẩu được. |
đáp ứng cho may xuất khẩu. Thế nhưng, nhiều triệu USD được đầu tư chưa đồng bộ, thiếu tính toán tiếp nhận bí quyết công nghệ nên có doanh nghiệp đầu tư thiết bị mới nhưng không phát huy được công suất.
Để đáp ứng nhu cầu nguyên liệu cho ngành dệt may, các doanh nghiệp đang nỗ lực triển khai nhiều chương trình đầu tư mới để đến năm 2015 sẽ đạt 1 tỷ mét vải phục vụ may mặc xuất khẩu; đầu tư nguyên liệu (bông, xơ) đáp ứng 15% nhu cầu kéo sợi vào năm 2010. Chương trình nâng cao chất lượng ngành dệt với những công nghệ, vật liệu mới đưa vào sản xuất nhằm gia tăng giá trị sản phẩm cũng đang được ngành dệt may tính toán đầu tư. Để nâng cao sức cạnh tranh cũng cần phát triển đội ngũ thiết kế thời trang, đẩy mạnh thương mại hóa sản phẩm, tăng cường công tác tiếp thị…
Năm nay, dự kiến kim ngạch xuất khẩu ngành dệt may đạt trên 7,5 tỷ USD nhưng do tỷ lệ nguyên liệu trong nước đưa vào sản xuất chưa cao nên hiệu quả thực chất còn đạt thấp. Việc tăng tốc đầu tư đồng bộ phát triển ngành dệt may là điều cấp bách, cần triển khai sớm. Trong thời gian tới, ngành dệt may nước ta vẫn là ngành kinh tế quan trọng, không chỉ đang vươn lên dẫn đầu cả nước về kim ngạch xuất khẩu mà còn là ngành giải quyết nhiều lao động. Ngành dệt may Việt Nam đã vươn lên đứng vào top 10 nước dẫn đầu và đang phấn đấu để đứng vào vị trí cao hơn trong top này. Tuy nhiên vị trí này chưa phản ánh được thực chất vì ta vẫn chỉ nặng về gia công sản phẩm. Một chiến lược phát huy mọi nguồn lực để phát triển ngành dệt may đúng hướng trong thời gian tới sẽ mang lại những lợi ích to lớn hơn, cải thiện thu nhập đáng kể cho người lao động, cho các doanh nghiệp và dần đưa ngành này thoát khỏi cảnh làm công thuần túy cho doanh nghiệp nước ngoài.