"Ý tưởng rằng các quốc gia BRICS đang cố gắng tránh xa đồng đô la trong khi chúng ta đứng nhìn đã chấm dứt… Chúng tôi yêu cầu các quốc gia này cam kết rằng họ sẽ không tạo ra một tiền tệ BRICS mới, cũng không ủng hộ bất kỳ tiền tệ nào khác để thay thế đồng đô la hùng mạnh, nếu không họ sẽ phải đối mặt với mức thuế 100% và nên mong đợi nói lời tạm biệt với việc bán vào nền kinh tế tuyệt vời của Mỹ”, ông Trump cho biết trong một bài đăng trên mạng xã hội Truth Social vào thứ Bảy (30/11).
Trong chiến dịch tranh cử, ông Trump cam kết sẽ khiến các quốc gia phải trả giá đắt nếu từ bỏ đồng đô la. Và ông đã đe dọa sẽ sử dụng thuế quan để đảm bảo họ tuân thủ.
Ông Trump và các cố vấn kinh tế của mình đã thảo luận về các cách trừng phạt cả các quốc gia đồng minh và đối thủ muốn tham gia vào hoạt động thương mại song phương bằng các loại tiền tệ khác ngoài đô la. Theo những người hiểu rõ vấn đề này, các biện pháp đó bao gồm xem xét các lựa chọn như kiểm soát xuất khẩu, phí thao túng tiền tệ và thuế đối với thương mại.
Michael Pettis, thành viên cấp cao tại Quỹ Carnegie vì Hòa bình Quốc tế cho biết lời cảnh báo của tổng thống đắc cử đối với các quốc gia BRICS cho thấy "chính quyền mới bối rối như thế nào về hệ thống thương mại và vốn toàn cầu".
“Mỹ không thể vừa giảm thâm hụt thương mại vừa tăng sự thống trị toàn cầu của đồng đô la vì những điều này áp đặt các điều kiện hoàn toàn trái ngược nhau”, ông cho biết.
Các quốc gia BRICS đã thảo luận về vấn đề phi đô la hóa tại một hội nghị thượng đỉnh vào năm 2023. Phản ứng chống lại sự thống trị của đồng đô la đã thu hút sự chú ý vào năm 2022 khi Mỹ dẫn đầu các nỗ lực áp đặt các lệnh trừng phạt kinh tế đối với Nga.
Tuy nhiên, với cơ sở hạ tầng hỗ trợ đồng đô la chẳng hạn như hệ thống thanh toán xuyên biên giới sẽ có khả năng sẽ mang lại cho đồng đô la một lợi thế quyết định trong nhiều thập kỷ tới.
"Không có khả năng BRICS sẽ thay thế đồng đô la trong thương mại quốc tế và bất kỳ quốc gia nào cố gắng làm như vậy đều nên tạm biệt nước Mỹ", ông Trump cho biết.
Tổng thống đắc cử đã làm rung chuyển thị trường thế giới trước nhiệm kỳ thứ hai của mình với các mối đe dọa sẽ áp thêm 10% thuế quan đối với hàng hóa từ Trung Quốc và 25% thuế quan đối với tất cả các sản phẩm từ Mexico và Canada nếu các quốc gia đó không hành động nhiều hơn để ngăn chặn dòng chảy ma túy bất hợp pháp và người di cư bất hợp pháp qua biên giới Mỹ.
Thủ tướng Canada Justin Trudeau đã gặp ông Trump vào tuần qua để thảo luận về các vấn đề thương mại và biên giới nhằm mục đích xoa dịu căng thẳng giữa hai quốc gia đồng minh sau mối đe dọa áp thuế quan.
Nhưng các quốc gia khác có thể cân nhắc các cách để giảm bớt thuế quan của chính quyền ông Trump đối với nền kinh tế. Theo JPMorgan, Trung Quốc có thể cho phép đồng nhân dân tệ mất giá tới 10-15% để đáp trả bất kỳ cuộc chiến thương mại nào do Washington phát động. JPMorgan dự báo đồng tiền của các thị trường mới nổi sẽ mất giá trung bình 5% trong nửa đầu năm 2025.