Trong Báo cáo Triển vọng Kinh tế Tạm thời mới nhất được công bố hôm thứ Ba (23/9), Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) cho biết, tác động toàn diện của việc tăng thuế quan của Mỹ vẫn đang diễn ra, với các công ty cho đến nay đã hấp thụ phần lớn cú sốc này thông qua biên lợi nhuận thu hẹp và các khoản đệm hàng tồn kho.
Nhiều công ty đã tích trữ hàng hóa trước khi chính quyền Tổng thống Donald Trump tăng thuế, khiến mức thuế suất thực tế của Mỹ đối với hàng hóa nhập khẩu ước tính lên tới 19,5% vào cuối tháng 8 - mức cao nhất kể từ năm 1933, thời kỳ đỉnh cao của cuộc Đại suy thoái.
"Tác động toàn diện của các mức thuế này sẽ trở nên rõ ràng hơn khi các công ty giảm lượng hàng tồn kho được tích trữ để ứng phó với các thông báo về thuế quan và khi mức thuế suất cao hơn tiếp tục được áp dụng", Mathias Cormann, người đứng đầu OECD cho biết.
OECD nâng dự báo tăng trưởng năm 2025
Tăng trưởng kinh tế toàn cầu hiện được dự đoán sẽ chỉ chậm lại một chút còn 3,2% vào năm 2025 sau mức tăng trưởng 3,3% của năm ngoái, cao hơn so với mức 2,9% mà OECD đã dự báo vào tháng 6.
Tuy nhiên, OECD vẫn giữ nguyên dự báo năm 2026 ở mức 2,9%, với động lực từ việc tích trữ hàng tồn kho đã giảm dần và thuế quan cao hơn dự kiến sẽ gây áp lực lên tăng trưởng đầu tư và thương mại.
"Việc gia tăng thêm các rào cản thương mại hoặc bất ổn chính sách kéo dài có thể làm giảm tăng trưởng bằng cách làm tăng chi phí sản xuất và gây áp lực lên đầu tư và tiêu dùng", ông Mathias Cormann cho biết.
Từ mức tăng trưởng 2,8% của năm ngoái, OECD dự báo tăng trưởng kinh tế Mỹ sẽ chậm lại còn 1,8% vào năm 2025, tăng từ mức 1,6% dự báo vào tháng 6, trước khi giảm xuống còn 1,5% vào năm 2026, không thay đổi so với dự báo trước đó.
OECD cho biết sự bùng nổ đầu tư vào AI, hỗ trợ tài chính và việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) cắt giảm lãi suất dự kiến sẽ giúp bù đắp tác động của việc tăng thuế quan, giảm nhập cư ròng và cắt giảm việc làm liên bang.
Tại Trung Quốc, tăng trưởng cũng được dự báo chậm lại trong nửa cuối năm do nhu cầu xuất khẩu hàng hóa trước khi thuế quan của Mỹ giảm bớt và hỗ trợ tài chính suy yếu.
Tuy nhiên, nền kinh tế Trung Quốc dự kiến sẽ tăng trưởng 4,9% trong năm nay - tăng từ 4,7% trong tháng 6 - trước khi giảm xuống 4,4% vào năm 2026.
Tại khu vực đồng euro, căng thẳng thương mại và địa chính trị được dự báo sẽ bù đắp cho sự thúc đẩy từ việc giảm lãi suất.
Nền kinh tế của khối dự kiến tăng trưởng 1,2% trong năm nay và 1% vào năm 2026 do chi tiêu công tăng ở Đức thúc đẩy tăng trưởng trong khi chính sách thắt lưng buộc bụng gây áp lực lên các nền kinh tế Pháp và Ý.
Nền kinh tế Nhật Bản dự kiến sẽ được hưởng lợi trong năm nay nhờ lợi nhuận doanh nghiệp mạnh mẽ và sự phục hồi trong đầu tư, đưa tăng trưởng lên 1,1% trước khi đà tăng trưởng chậm lại và giảm xuống còn 0,5% vào năm 2026.
OECD đã điều chỉnh dự báo tăng trưởng của Anh lên 1,4% trong năm nay và 1% trong năm 2026.
Chính sách tiền tệ tiếp tục nới lỏng
Với tăng trưởng chậm lại, OECD dự kiến hầu hết các ngân hàng trung ương lớn sẽ tiếp tục hạ chi phí vay hoặc duy trì chính sách nới lỏng trong năm tới, miễn là áp lực lạm phát tiếp tục giảm bớt.
OECD dự báo Fed sẽ tiếp tục cắt giảm lãi suất khi thị trường lao động suy yếu - trừ khi thuế quan cao hơn gây ra lạm phát trên diện rộng.
Úc, Anh và Canada dự kiến sẽ có các đợt cắt giảm lãi suất dần dần, trong khi Ngân hàng Trung ương Châu Âu (ECB) được cho là sẽ giữ nguyên lãi suất với lạm phát gần mục tiêu 2%.
Tuy nhiên, Nhật Bản dự kiến sẽ tăng lãi suất khi tiếp tục quá trình rút lui dần khỏi chính sách tiền tệ siêu nới lỏng.
Ngoài ra, báo cáo của OECD cho biết việc tiếp tục tăng thuế quan và áp lực lạm phát quay trở lại là hai rủi ro chính bên cạnh những lo ngại ngày càng tăng về tình hình tài chính và khả năng tái định giá trên thị trường tài chính.
“Định giá tài sản tiền điện tử cao và biến động cũng làm gia tăng rủi ro ổn định tài chính do sự gắn kết ngày càng tăng với hệ thống tài chính truyền thống. Về mặt tích cực, việc giảm bớt các hạn chế thương mại hoặc sự phát triển và áp dụng nhanh hơn các công nghệ trí tuệ nhân tạo có thể củng cố triển vọng tăng trưởng”, báo cáo cho biết.