Niêm yết quỹ ETF đầu tiên của Việt Nam

Quỹ ETF VFMVN30 là quỹ hoán đổi danh mục (ETF) do CTCP quản lý Quỹ đầu tư Việt Nam (VFM) quản lý, Quỹ mô phỏng chỉ số VN30 và là quỹ ETF đầu tiên của Việt Nam.

Quỹ ETF VFMVN30 được niêm yết và giao dịch trên HOSE với giá tham chiếu cho ngày giao dịch đầu tiên là: NAV trên một chứng chỉ quỹ tại ngày 3/10/2014 và biên độ dao động giá ngày giao dịch đầu tiên là +/-20% so với giá tham chiếu.

Quỹ ETF VFMVN30 đã được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cấp Giấy chứng nhận đăng ký thành lập quỹ đầu tư chứng khoán  vào ngày 18/09/2014 cho Công ty VFM, với tổng vốn điều lệ là 202 tỷ đồng, tương đương 20.200.000 chứng chỉ quỹ và không giới hạn thời hạn hoạt động.

VFM là công ty quản lý quỹ trong nước đầu tiên hoạt động tại Việt Nam cung cấp các sản phẩm và dịch vụ tài chính đa dạng cho NĐT trong và ngoài nước thông qua các quỹ đầu tư và dịch vụ quản lý danh mục đầu tư.

Các quỹ đầu tư mà VFM đã từng quản lý gồm: 3 quỹ đầu tư chứng khoán dạng đóng được niêm yết trên HOSE có mã chứng khoán là VFMVF1, VFMVF4, VFMVFA và hiện tại là quỹ ETF VFMVN30.

Quỹ ETF VFMVN30 được hình thành từ việc tiếp nhận, hoán đổi danh mục chứng khoán cơ cấu lấy chứng chỉ quỹ ETF và được niêm yết, giao dịch trên HOSE. Mục tiêu của Quỹ ETF VFMVN30 là mô phỏng gần nhất có thể về biến động của chỉ số tham chiếu VN30 sau khi trừ đi chi phí của quỹ. Trong đó, chỉ số VN30 do HOSE xây dựng và quản lý là chỉ số giá tổng hợp của 30 công ty niêm yết trên HOSE, có giá trị vốn hóa và thanh khoản lớn hàng đầu, đáp ứng tư cách tham gia vào bộ chỉ số và các điều kiện sàng lọc theo quy định.

Sự xuất hiện của sản phẩm ETF nội có nhiều ý nghĩa đối với NĐT và TTCK Việt Nam. Đầu tiên, quỹ ETF góp phần làm đa dạng hóa sản phẩm trên TTCK hiện nay. Có thêm sản phẩm mới sẽ giúp thị trường sôi động hơn, thanh khoản tăng lên, từ đó tạo sức lan toả thu hút các NĐT.

Thứ hai, quỹ ETF là một loại hình đầu tư tập thể, trong đó, NĐT có thể đầu tư thông qua ETF để đa dạng hoá danh mục đầu tư của mình, đạt được mức tỷ suất lợi nhuận xấp xỉ với tỷ suất lợi nhuận bình quân của thị trường.

Thứ ba, xuyên suốt quá trình hình thành sản phẩm ETF, các công ty chứng khoán cũng như các thành viên thị trường có cơ hội và được tạo điều kiện để có thể phát triển thêm các dịch vụ mới để phục vụ ngày càng tốt hơn cho các nhu cầu ngày càng đa dạng của NĐT.

Việc tham gia niêm yết trên TTCK sẽ là bước khởi đầu tốt đẹp cho sự phát triển của Quỹ ETF VFMVN30 trong tương lai. Thông qua TTCK, Quỹ ETF VFMVN30 sẽ nhận được thêm nhiều sự quan tâm của công chúng đầu tư, đảm bảo tính công khai, minh bạch và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của NĐT trong quá trình hoạt động của mình.

Đồng thời, hoạt động hoán đổi danh mục của Quỹ ETF VFMVN30 cũng được kỳ vọng sẽ tạo sự thúc đẩy lớn cho việc gia tăng tính thanh khoản của TTCK nói chung và đặc biệt là đối với cổ phiếu của các công ty niêm yết trong rổ chỉ số VN30 nói riêng. Điều này sẽ góp phần quảng bá chỉ số VN30, cũng như sẽ tạo điều kiện cho sự phát triển của các rổ chỉ số khác.                

“Quỹ ETF đáp ứng tốt hơn nhu cầu đa dạng của nhà đầu tư”

Ông Nguyễn Thành Long, Phó chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước

Với chiến lược đầu tư mới là đầu tư thụ động, việc vận hành quỹ ETF sẽ làm thay đổi hành vi đầu tư của NĐT cá nhân theo hướng tích cực. Theo đó, thay vì gặp nhiều khó khăn khi phải chọn các mã cổ phiếu để đầu tư trong số vài trăm mã, sắp tới là hàng nghìn mã khi quá trình cổ phần hóa DNNN gắn với niêm yết đang được thúc đẩy, NĐT cá nhân yên tâm đầu tư qua quỹ ETF, bởi đặc thù của sản phẩm này là đầu tư vào một nhóm cổ phiếu đại diện cho một thị trường cụ thể. Sản phẩm mới này còn giúp giảm rủi ro cho thị trường, cũng như NĐT.

Để tiếp tục phổ cập rộng rãi hơn Quỹ ETF tới đông đảo công chúng đầu tư trong thời gian tới, UBCK yêu cầu các Sở GDCK, Trung tâm Lưu ký, Trung tâm Nghiên cứu khoa học và Đào tạo chứng khoán, tăng cường các hình thức đào tạo, phổ biến về tính năng, cũng như cách thức giao dịch chứng chỉ quỹ ETF tới công chúng đầu tư. Qua đó dần thu hút đông đảo NĐT tham gia, hỗ trợ cho sự phát triển của quỹ ETF trong thời gian tới.

“VFMVN30 chỉ là sự khởi đầu”

Ông Trần Thanh Tân, Tổng giám đốc VFM
 

Hồi tháng 7/2014, tại buổi ra mắt VFMVN30, tôi có nói VFM kỳ vọng sẽ huy động được 400 - 500 tỷ đồng trong 6 tháng để đạt mức hòa vốn. Thực tế, chỉ trong tháng đầu tiên chào bán ra công chúng, quỹ này đã đi được 1/3 chặng đường nhờ đáp ứng đúng khẩu vị của phần lớn NĐT.

Tài sản của VFMVN30 có đến 95% là các cổ phiếu trong rổ VN30 mà trong đó, 7 cổ phiếu đã hết “room” nước ngoài và 6 cổ phiếu khác gần hết “room”. VN30 trung bình chiếm khoảng 60% tổng giá trị giao dịch của VN-Index và khoảng 40,5% tổng giá trị giao dịch toàn thị trường, thu hút phần lớn giao dịch của NĐT tổ chức nước ngoài. Tỷ lệ sở hữu NĐT nước ngoài hiện nay trong VN30 là 34%, chiếm 26% toàn thị trường.

Chúng tôi cho rằng, một số lý do khiến các NĐT lựa chọn VFMVN30, đó là họ có thể giao dịch linh hoạt và đơn giản trên sàn sau khi quỹ được niêm yết, hạn chế được rủi ro lựa chọn sai mã cổ phiếu trong đầu tư, phân tán rủi ro vì danh mục sở hữu đến 30 cổ phiếu tốt trong rổ VN30, có thể nắm bắt xu thế thị trường để ra quyết định đầu tư.

Ngoài ra, NĐT nước ngoài có thể sở hữu tối đa khi tham gia vào quỹ, và thông qua VFMVN30, họ có thể sở hữu các cổ phiếu tốt đã hết “room” trong rổ VN30. Như vậy, chúng tôi cho rằng, quy mô mục tiêu 400 - 500 tỷ đồng sẽ đạt được vào một ngày không xa.

ETF đã chứng tỏ được những ưu việt của mình và trở thành sản phẩm đầu tư hấp dẫn trên các thị trường tài chính thế giới hiện nay. Sự phát triển không ngừng về số lượng quỹ mới cùng với số vốn mà các ETF huy động được trên thế giới là một bằng chứng cho điều tôi vừa nói. TTCK Việt Nam sẽ không đứng ngoài xu hướng này. VFMVN30 chỉ là sự khởi đầu. Theo kế hoạch, chúng tôi sẽ tiếp tục cho ra đời các ETF mô phỏng các chỉ số khác ở Việt Nam như ETF cổ phiếu vốn hoá trung bình, ETF cổ phiếu hàng tiêu dùng, ETF cổ phiếu hạ tầng…

“ETF nội cần thời gian để chứng tỏ mình với các nĐT cá nhân”

Ông Kim Thiên Quang, Phó tổng giám Đốc, CTCK Maybank Kim Eng 

Thời gian qua, các quỹ ETF ngoại đã gây ảnh hưởng và tác động nhất định đến tâm lý và quyết định đầu tư của khá nhiều NĐT trong nước, cũng như ảnh hưởng đến TTCK. NĐT dần quan tâm hơn đến những lần cơ cấu, những mã được đưa vào/ rút ra khỏi danh mục của ETF ngoại. Sự ra đời của ETF nội đồng nghĩa với việc sẽ có thêm dòng tiền mới cho thị trường.

Tuy nhiên, thực tế NĐT cá nhân chỉ dừng lại ở việc tìm hiểu thông tin nhưng không tham gia đầu tư vào các quỹ đầu tư, quỹ mở… trước đây do họ chưa hiểu rõ phương thức hoạt động và lợi ích của việc tham gia vào các loại hình quỹ đầu tư.

Sau khi niêm yết, các quỹ cũng chưa mang lại lợi ích như kỳ vọng của nhiều NĐT cá nhân, trong khi đó, tâm lý đầu tư dựa trên quyết định cá nhân vẫn chiếm ưu thế. Tất cả những điều này cho thấy ETF nội chắc chắn sẽ cần thêm thời gian để chứng minh là kênh đầu tư hiệu quả đối với các NĐT cá nhân.

Trước mắt, tôi tin rằng, ETF nội sẽ thu hút sự quan tâm của các tổ chức và NĐT nước ngoài hơn, bởi vì, việc không giới hạn sở hữu của NĐT nước ngoài sẽ là giúp các NĐT nước ngoài có thêm lựa chọn trong trường hợp không thể sở hữu những cổ phiếu tốt đã hết room.

Ngay khi UBCK có chủ trương về việc cho phép hoạt động các quỹ ETF nội, Maybank Kim Eng đã tiến hành rất nhiều hoạt động đào tạo cho chuyên viên môi giới và khách hàng  để giúp các môi giới và khách hàng hiểu chính xác cách vận hành và lựa chọn/cơ cấu danh mục của ETF ngoại, đặc biệt 2 quỹ ETF ngoại đang hoạt động tại Việt nam và ETF nội.

Thu Hương