Nhìn lại những cú sốc thông tin bắt bớ của chứng khoán Việt Nam

Trong sáng ngày 9/8, trên một số diễn đàn râm ran tin đồn ông Trần Bắc Hà, cựu Chủ tịch Ngân hàng BIDV bị bắt đã khiến cổ phiếu BID bị bán tháo, về mức sàn. Lực bán sau đó lan rộng ra cả thị trường, kéo VN-Index lao dốc. Dù nhận được lực cầu rất tốt, giúp đã giảm hãm lại, nhưng trong phiên giao dịch chiều, áp lực bán tiếp tục gia tăng mạnh, khiến BID vẫn đóng cửa trong sắc xanh mắt mèo với 9,7 triệu đơn vị được khớp và còn dư bán sàn khá lớn.

Không chỉ BID, lực bán tháo còn diễn ra trên hàng trăm mã khác, khiến VN-Index giảm mạnh 17,91 điểm (-2,2%) xuống mức 773,66 điểm, phiên giảm mạnh nhất kể từ ngày 24/8/2015. HNX-Index cũng mất  1,22 điểm (-1,19%) xuống 101,07 điểm.

Tuy nhiên, ngay trong ngày 9/8, trả lời báo Pháp luật TP.HCM, một lãnh đạo Tổng cục Cảnh sát (Bộ Công an) đã bác thông tin đã bắt ông Trần Bắc Hà. Trong khi đó, trả lời trên Zing.vn vào sáng ngày 9/8, cựu Chủ tịch HĐQT BIDV cho biết, ông vẫn bình thường. Ông Trần Bắc Hà chia sẻ ngắn gọn và cho biết không muốn nói nhiều chuyện hơn vào lúc này.

Đây không phải là lần đầu tiên thị trường chao đảo vì tin đồn bắt bớ liên quan tới ông Trần Bắc Hà. 

Trước đó, trong phiên 21/2/2013, cũng liên quan đến việc ông Hà bị bắt, thị trường đang giao dịch ổn định, bất ngờ “đổ sập” với lệnh bán tháo diễn ra trên diện rộng, kéo VN-Index mất 18,10 điểm (-3,66%), HNX-Index giảm 3,55 điểm (-5,3%). Tuy nhiên, tin đồn này nhanh chóng bị xóa bỏ và thị trường đã lấy lại sắc xanh 2 phiên sau đó.

 Nhà đầu tư cần bình tĩnh trước các tin đồn thất thiệt để tránh mất tiền oan

Tuy nhiên, đây không phải là những lần hiếm hoi thị trường chứng khoán Việt Nam gặp những cú sốc thông tin liên quan đến việc bắt bớ lãnh đạo ngân hàng.

Còn nhớ, ngày 23/10/2014, thông tin về việc ông Hà Văn Thắm, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Đại Dương (Ocean Group - OGC), chủ tịch Ngân hàng TMCP Đại Dương (Oceanbank) bị rò rỉ (sau đó đã được cơ quan công an xác nhận vào ngày 24/10) đã khiến cổ phiếu OGC bị  “nhấn chìm” bởi những lệnh bán giá sàn lên tới hàng chục triệu đơn vị.

Không chỉ OGC, thông tin này cũng đã ảnh hưởng xấu tới diễn biến chung của thị trường, khiến áp lực bán tháo xảy ra ở hàng trăm mã, sắc đỏ bao trùm khắp cả 2 bảng điện tử, các chỉ số chính của chứng khoán Việt Nam lao dốc mạnh. Thông tin về việc đã được cơ quan công an xác nhận ngày.

Trước đó nữa, ngày 28/7/2014, khi thông tin ông Phạm Công Danh, Chủ tịch HĐQT và ông Phan Thành Mai, Tổng giám đốc Ngân hàng Xây dựng (VNCB) bị bắt cũng khiến thị trường chứng khoán có những phút chao đảo với việc VN-Index giảm 10,69 điểm (-1,78%), trong khi HNX-Index 2,14%. Tuy nhiên, do 2 vị này bị bắt liên quan đến sai phạm tại Tập đoàn Thiên Thanh và cũng không liên quan tới doanh nghiệp niêm yết nào, nên thị trường nhanh chóng lấy lại cân bằng trong phiên sau đó.

Tuy nhiên, sự kiện gây tác động tiêu cực nhất tới TTCK Việt Nam liên quan đến việc bắt bớ là thông tin ông Nguyễn Đức Kiên (bầu Kiên) bị bắt. Thông tin này đã khiến TTCK Việt Nam trải qua những đợt bán tháo, bán thốc mạnh trong các phiên từ ngày 21/8 đến 23/8/2012. Mức giảm của VN-Index hơn 4% đến gần 5%, HNX-Index cũng giảm mạnh hơn 5%. Sau đó, thị trường có 1 phiên hồi phục kỹ thuật rồi lại giảm mạnh trong phiên 27/8. Có thể nói, thông tin bầu Kiên bị bắt đã ảnh hưởng mạnh và thuộc dạng kéo dài nhất đối với thị trường chứng khoán Việt Nam.

Ngoài những cú sốc liên quan đến bắt bớ, TTCK Việt Nam cũng trải qua những cúc “sốc” ngoài yếu tố thị trường như đợt bán tháo diễn ra hồi tháng 5 vừa qua so tâm lý lo sợ về “tình hình biển Đông”.

Bên cạnh đó, cũng phải kể đến những phiên lao dốc không phanh của thị trường trong phiên 21/2/2011 do tâm lý lo lắng việc Chính phủ thắt chặt tín dụng để kiểm soát lạm phát, hay như phiên giảm mạnh ngày 25/11/2009 sau khi Ngân hàng Nhà nước chính thức công bố quyết đinh nâng một loạt lãi suất điều hành, đồng thời hạn chế cung tiền ra thị trường.

Tuy nhiên, các cú “sốc” này của thị trường thường đi qua rất nhanh và đây thường là thời điểm nhà đầu tư nước ngoài tranh thủ tâm lý hoảng sợ vô cớ của nhà đầu tư trong nước để mua vào mạnh, sau đó khi thị trường hồi phục, khối này bán ra và kiếm lời hàng trăm tỷ đồng.

TTCK được xem là hàn thử biểu của nền kinh tế, vì vậy, có tăng, giảm, thậm chí là giảm mạnh. Với việc nền kinh tế còn những tồn tại chưa được giải quyết, sức khỏe của các doanh nghiệp niêm yết yếu, thì đôi khi những phiên giảm mạnh là cần thiết, để làm thị trường sạch hơn, bền hơn. Tuy nhiên, việc 1 ông chủ tịch, hay cổ đông của một ngân hàng, hay doanh nghiệp lớn bị bắt mà khiến cả triệu nhà đầu tư mất tiền là điều hết sức vô lý.

Thông thường, những biến động nhân sự, nhất là ở vị trí cao cấp của doanh nghiệp sẽ có tác động ít nhiều tới giá cổ phiếu của doanh nghiệp, bởi thông qua người lãnh đạo, nhà đầu tư sẽ dự đoán được tiềm năng, tham vọng của doanh nghiệp đó. Tuy nhiên, những vụ việc trong quá khứ của Việt Nam cho thấy, nhiều doanh nghiệp vẫn đứng vững, thậm chí là phát triển tốt dù lãnh đạo cao nhất bị bắt.

Hiện nay, cơ cấu cổ đông của các doanh nghiệp tư nhân lớn của Việt Nam không quá cô đặc, trong khi vị trí lãnh đạo như tổng giám đốc, thậm chí là chủ tịch HĐQT cũng chỉ được xem là một nghề, nên việc thay đổi, xáo trộn những vị trị này trong doanh nghiệp không còn quá bất thường. Do vậy, trước những tin đồn, hay là thông tin chính thức về việc lãnh đao doanh nghiệp bị bắt, nhà đầu tư nên thận trọng xem xét, nếu không sẽ “ném tiền qua cửa sổ” cho giới đầu cơ trục lợi.

Các cú sốc liên quan đến thông tin hoặc tin đồn bắt lãnh đạo ngân hàng

T.lê