Ông Vũ Văn Ninh.
Bộ Tài chính vừa tham gia cuộc họp với Chính phủ để tìm cách vực dậy TTCK. Tại cuộc họp này, Chính phủ đã bàn những giải pháp gì, thưa Bộ trưởng?
Tuần nào, Chính phủ cũng giao ban và đều dành thời gian thích đáng để đánh giá, nhận định về TTCK. Điều đó cho thấy, Chính phủ hết sức quan tâm tới sự phát triển của TTCK.
Mặc dù vậy, hoạt động trên TTCK vẫn tiếp tục theo chiều hướng xấu?
Tôi đã nhiều lần phát biểu rằng, TTCK phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố, trong đó phụ thuộc vào NĐT rất lớn. Là cơ quan chịu trách nhiệm trước Chính phủ về quản lý TTCK, Bộ Tài chính đã sử dụng nhiều biện pháp để khôi phục thị trường, nhưng NĐT vẫn tiếp tục đầu tư theo phong trào, không xác định được lúc nào nên mua, lúc nào nên bán, trong lúc thị trường đi xuống, NĐT vẫn tiếp tục bán ra khiến thị trường càng đi xuống. Tôi nói thật, trong lúc Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành hữu quan tìm đủ mọi cách để khôi phục thị trường, từ việc hoàn thiện thể chế và tăng cường quản lý để phát triển lành mạnh TTCK, điều tiết hợp lý việc tăng cung và bảo đảm hàng hóa có chất lượng cho thị trường, kiểm soát chặt việc cho vay kinh doanh chứng khoán và thành lập mới công ty chứng khoán… mà NĐT vẫn hoang mang, tiếp tục bán cổ phiếu ồ ạt, không hợp tác với cơ quan quản lý để khôi phục thị trường thì cơ quan quản lý nhà nước có cố gắng đến mấy, thị trường cũng khó phục hồi ngay được.
Trong bối cảnh này, nếu Bộ Tài chính đề nghị Chính phủ tạm hoãn việc thu thuế TNCN đối với hoạt động kinh doanh chứng khoán sẽ là một “liều thuốc an thần” đối với thị trường, thưa Bộ trưởng?
Không phải đánh thuế TNCN là nguyên nhân làm mất lòng tin của NĐT, là tác nhân khiến thị trường đi xuống bởi trên thực tế, thuế TNCN còn ưu đãi nhiều hơn so với thuế thu nhập cao hiện nay. Trên thực tế, đầu tư trên TTCK hiện tại chỉ chưa đánh thuế vào giao dịch hàng ngày của NĐT, còn tất cả các khoản khác, NĐT vẫn phải nộp thuế bình thường. Từ trước đến nay, kể cả lúc thị trường tăng hoặc giảm thì NĐT vẫn phải nộp các loại thuế, trừ thuế TNCN, nay nếu tạm hoãn việc thu thuế TNCN đối với hoạt động mua - bán cổ phiếu thì vẫn không giải quyết được vấn đề bởi trên thực tế, còn hơn 6 tháng nữa Luật thuế TNCN mới có hiệu lực và phải đến năm 2010, khi quyết toán thuế năm 2009, NĐT mới phải nộp thuế TNCN (nếu có). Hơn nữa, trong bối cảnh thị trường đi xuống, NĐT bị thua lỗ thì họ cũng đâu có phải nộp thuế TNCN.
Ông có kỳ vọng thu được thuế TNCN đối với đầu tư chứng khoán hay không vì thu thuế TNCN là công việc khó nhất của ngành thuế?
Đúng là thu thuế TNCN là công việc rất khó, tuy nhiên việc thu thuế TNCN đối với đầu tư trên thị trường chính thức (nếu có) thì không khó bởi mọi hoạt động đều công khai, minh bạch nhưng thu thuế trên thị trường OTC có thể nói là rất khó. Chính vì vậy, Bộ Tài chính đang bắt đầu triển khai Đề án quản lý thị trường OTC. Nếu quản lý được thị trường OTC thì sẽ thu được thuế TNCN đối với hoạt động đầu tư này.
Vào Kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XII, trả lời ĐTCK, ông cho biết trong quý II/2008 sẽ quản lý được thị trường OTC, nhưng đến bây giờ vẫn chưa làm được?
Chúng tôi đã hết sức cố gắng, nhưng để quản lý được thị trường OTC theo đúng Đề án cần phải có lộ trình vì giao dịch trên thị trường OTC rất lớn.
Trở lại với thuế TNCN, việc triển khai Luật thuế TNCN đến đâu rồi, thưa Bộ trưởng?
Bộ Tài chính đang khẩn trương hoàn thiện Nghị định hướng dẫn Luật và ngay sau khi Chính phủ ban hành Nghị định quy định chi tiết thi hành Luật thuế TNCN thì Bộ Tài chính cũng sẽ ban hành Thông tư hướng dẫn Nghị định này. Theo dự thảo Thông tư hướng dẫn, NĐT được lựa chọn 1 trong 2 phương pháp xác định thuế TNCN hoặc là tính trên thu nhập (kỳ tính thuế xác định theo năm dương lịch) hoặc là tính trực tiếp trên giá bán (giá giao dịch hoàn thành trong ngày).
So với thu nhập khác thường dễ nhận biết và không thường xuyên, thu nhập của NĐT trên TTCK diễn ra rất phức tạp nên việc xác định thuế rất khó?
Nếu trong năm, NĐT thực hiện nhiều giao dịch với nhiều loại cổ phiếu khác nhau thì với công nghệ máy móc như hiện nay, việc xác định thuế cũng rất đơn giản. Theo quy định, cuối năm, công ty chứng khoán, nơi NĐT mở tài khoản sẽ tổng hợp toàn bộ mã chứng khoán, số lần chuyển nhượng, tổng doanh thu… để làm căn cứ xác định thu nhập và thuế TNCN phải nộp, đã nộp, còn phải nộp hoặc không phải nộp. Chỉ cần trang bị một phần mềm tin học thì tất cả công việc này được thực hiện rất đơn giản.
