Anh Minh Đức là nhà đầu tư đã tham gia thị trường chứng khoán kể từ những ngày đầu tiên khi sàn giao dịch chứng khoán TP Hồ Chí Minh mới ra đời. Ngày ấy, thị trường chỉ có vài mã chứng khoán và cũng chỉ có vài công ty chứng khoán vừa tiến hành nghiệp vụ tự doanh, vừa môi giới chứng khoán cho nhà đầu tư.
Để đặt lệnh mua hay bán, những nhà đầu tư như anh phải đến sàn giao dịch của công ty chứng khoán xếp hàng, điền thông tin vào phiếu lệnh và chuyển cho nhân viên công ty chứng khoán để gửi lệnh vào sàn.
Những hôm thị trường tăng mạnh hoặc giảm sốc, việc khớp được lệnh là niềm vui lớn đối với những nhà đầu tư như anh, bởi không dễ để đến lượt phiếu lệnh của nhà đầu tư được xử lý do số lượng khách hàng thì đông mà năng lực xử lý của công ty chứng khoán và sàn thì có hạn. Đó là chưa kể tới việc sàn giao dịch chỉ hoạt động vào buổi sáng.
Mặc dù chất lượng dịch vụ như thế nhưng nhà đầu tư vẫn phải thanh toán đủ loại thuế và phí, thậm chí ở mức cao, cho cả sở giao dịch và công ty chứng khoán. “Thị trường lúc đó thuộc về bên bán là các công ty chứng khoán”, anh Đức giải thích.
Nhưng vài năm trở lại đây tình hình đã khác. Cùng với việc số lượng công ty chứng khoán đã lên tới cả trăm thì với những tiến bộ vượt bậc của công nghệ Internet, của điện thoại thông minh, nhiều công ty chứng khoán đã đầu tư mạnh mẽ vào công nghệ, trong đó có việc hiện đại hóa và đa dạng hóa hệ thống giao dịch để nâng cao trải nghiệm khách hàng.
Thậm chí, việc mở tài khoản giao dịch giờ đây cũng được online hóa, việc định danh khách hàng đã được áp dụng công nghệ eKYC, nhà đầu tư không phải đến công ty chứng khoán để làm thủ tục mở tài khoản giao dịch chứng khoán như trước đây nữa.
Thậm chí, để thu hút khách hàng mở tài khoản, một số công ty mạnh dạn còn miễn phí giao dịch trong một thời gian nhất định, thậm chí có công ty còn cam kết miễn phí trọn đời. “Nhà đầu tư hiện đã có rất nhiều lựa chọn và thực sự đã trở thành ‘thượng đế’”, anh Đức nói.
Với hơn 20 năm kinh nghiệm và qua quan sát thị trường, anh Đức nhận định, về phía các công ty chứng khoán, nếu xét riêng về mảng môi giới chứng khoán, mỗi công ty chứng khoán có chiến lược kinh doanh riêng của mình. Có công ty thì tập trung vào mảng khách hàng tổ chức, có công ty lại tập trung vào phát triển dịch vụ khách hàng cá nhân.
Với khách hàng tổ chức, để phát triển được ở mảng này, những công ty theo đuổi chiến lược này bên cạnh việc phải đầu tư mạnh vào hệ thống giao giao dịch thì điểm mấu chốt là họ phải đầu tư mạnh vào bộ phận phân tích để cho ra được các báo cáo về thị trường và công ty có chất lượng để phục vụ nhu cầu của khách hàng.
Đây là một khoản đầu tư không nhỏ, bởi ngoài việc đầu tư vào một đội ngũ nhân lực có chất lượng thì các chi phí phát sinh phát sinh có liên quan tới việc thu thập thông tin như đi lại, ăn ở v.v… để đội ngũ này thực hiện các cuộc gặp gỡ, phỏng vấn đội ngũ lãnh đạo các công ty cũng như các chuyên gia trong ngành để có thông tin sâu, cập nhật và sát thực tế là không hề nhỏ.
Trong khi đó với những công ty theo đuổi chiến lược bán lẻ - tức tập trung vào mảng khách hàng cá nhân - họ không phải đầu tư lớn vào đội ngũ phân tích hùng hậu.
Thay vào đó, họ tập trung nguồn lực phát triển hệ thống giao dịch và các tiện ích đi kèm, nâng cao năng lực của đội ngũ chuyên viên môi giới để giúp nhà đầu tư nâng cao hiệu quả đầu tư. “Vấn đề của nhà đầu tư là lựa chọn được được công ty có chất lượng dịch vụ tốt, sau đó là tìm được môi giới giỏi và tận tâm mà thôi”.
Hai tháng trước đây, mặc dù đã có tài khoản giao dịch tại 2 công ty chứng khoán lâu đời trên thị trường, anh Đức vẫn mở mới tài khoản tại một công ty chứng khoán nữa do công ty này vừa có hệ thống giao dịch nhanh, ổn định và đáng tin cậy, cung cấp được nhiều tiện ích cho khách hàng.
Ngoài ra công ty này vừa miễn phí giao dịch thời gian đầu cho khách hàng mới như anh, lại vừa cung cấp được gói cho vay margin với lãi suất vào loại canh tranh nhất trên thị trường hiện nay.
Anh Đức bảo: “Để có thể làm được điều này, chắc chắn trong ngắn hạn công ty chứng khoán đã phải hy sinh một phần lợi nhuận của mình. Nhưng tôi nghĩ sau này họ sẽ được đền đáp khi cung cấp thêm được những dịch vụ giá trị gia tăng khác. Rõ ràng sự cạnh tranh mạnh mẽ giữa các công ty chứng khoán đã mang lại rất nhiều lợi ích cho những nhà đầu tư cá nhân như tôi”.