Bão Kajiki gây thiệt hại nặng tại nhiều tỉnh miền Bắc và Bắc Trung Bộ
Bão Kajiki đã quét qua nhiều tỉnh miền Bắc và Bắc Trung Bộ, để lại tổn thất đáng kể về tài sản và sinh kế. Ngay sau bão, nhiều công ty bảo hiểm đã kích hoạt cơ chế ứng phó khẩn cấp.
Theo đó, Bảo hiểm Bưu điện (PTI) ghi nhận 48 vụ tổn thất liên quan xe tới cơ giới và tài sản, Bảo hiểm DBV tiếp nhận 83 vụ chỉ trong ngày đầu tiên bão vào, trong khi Bảo hiểm Bảo Việt điều động lực lượng xuống các địa phương bị ảnh hưởng như Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh… để giám định và hỗ trợ khách hàng. Những con số ghi nhận ban đầu này phản ánh quy mô thiệt hại không nhỏ của mưa gió, lụt lội sau bão, đồng thời cho thấy sự chủ động của các nhà bảo hiểm trong nỗ lực bồi thường nhanh chóng, giúp khách hàng sớm khôi phục sản xuất, kinh doanh và đời sống.
Đại diện một doanh nghiệp bảo hiểm cho biết, cơn bão số 5 gây thiệt hại khá nặng nề cho nhiều công trình giao thông cũng như khu công nghiệp, tàu bè… Các doanh nghiệp bảo hiểm khác cũng đang khẩn trương cập nhật tổn thất của khách hàng, đồng thời cử đội ngũ giám định tới những địa phương chịu thiệt hại nặng để sớm hoàn tất việc đánh giá rủi ro và đưa ra phương án bồi thường. Dù vậy, công tác này đang gặp nhiều khó khăn do mưa lũ, ngập lụt diện rộng và tình trạng mất điện ở nhiều nơi khiến việc liên lạc bị gián đoạn.
Dù đã có nhiều kinh nghiệm ứng phó với các cơn bão lớn (kích hoạt cơ chế ứng phó khẩn cấp trước, trong và sau bão), nhưng sự kiện Kajiki thêm một lần làm lộ rõ những thách thức hệ thống. Ngập lụt diện rộng khiến việc tiếp cận hiện trường khó khăn, liên lạc gián đoạn, hồ sơ yêu cầu bồi thường tăng đột biến tạo áp lực lên bộ phận giám định - bồi thường... Đây là tình huống lặp lại sau mỗi đợt thiên tai lớn, cho thấy ngành bảo hiểm cần một chiến lược dài hạn hơn: Ứng dụng công nghệ giám định từ xa, số hóa toàn bộ quy trình bồi thường, xây dựng kịch bản ứng phó để tránh tình trạng quá tải.
Một khía cạnh quan trọng khác là quản trị rủi ro cộng đồng. Ở các thị trường phát triển, bảo hiểm không chỉ dừng ở chi trả sau tổn thất, mà còn đóng vai trò trong công tác phòng ngừa: Cảnh báo sớm, tư vấn giải pháp giảm thiểu thiệt hại, hợp tác với chính quyền địa phương trong quản lý thiên tai... Việt Nam đang đi những bước đầu tiên theo hướng này, song cần một sự chuyển dịch mạnh mẽ hơn, nhất là trong bối cảnh biến đổi khí hậu khiến thiên tai trở nên khó lường hơn.
Về phía cơ quan quản lý, ngay sau bão, Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam (IAV) đã ban hành công văn yêu cầu các doanh nghiệp bảo hiểm đặt khách hàng làm trung tâm, đẩy nhanh công tác thẩm định, bồi thường. Vai trò điều phối, định hướng này là cần thiết để đảm bảo toàn ngành hành động đồng bộ. Song, cũng có ý kiến cho rằng, về dài hạn, IAV cũng có thể là đầu mối xây dựng cơ sở dữ liệu chung về rủi ro thiên tai, hỗ trợ các thành viên thiết kế sản phẩm phù hợp và định phí chính xác hơn.
Bão Kajiki cho thấy, thiên tai không chỉ là thách thức môi trường, mà còn là “phép thử” năng lực của ngành tài chính - bảo hiểm. Nếu ngành duy trì được tốc độ ứng phó, nâng cấp công nghệ, đồng thời mở rộng vai trò từ “bồi thường” sang “giảm thiểu rủi ro” thì đây sẽ là cơ hội củng cố niềm tin xã hội và ngược lại, nếu chỉ dừng ở mức độ thông cáo thì sẽ bỏ lỡ cơ hội khẳng định mình là trụ cột ổn định trong một nền kinh tế ngày càng chịu nhiều biến động khí hậu.
Được biết, trong năm 2024, chỉ riêng cơn bão Yagi, các doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ đã tiếp nhận hơn 14.600 thông tin thiệt hại về tài sản, sức khoẻ, với giá trị thiệt hại ước tính hơn 11.400 tỷ đồng.
