Tổng thiệt hại dự kiến tại thời điểm 31/7/2015 lên đến 1.000 tỷ đồng và có thể tăng cao hơn nếu thời tiết còn diễn biến phức tạp (ảnh: Vietnamnet)
Thiệt hại nặng nề
Theo thông tin từ Tập đoàn Công nghiệp Than và Khoáng sản Việt Nam, đợt mưa lớn kỷ lục trong vòng 40 năm qua từ ngày 26 đến 31/7/2015 trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh (đặc biệt hai ngày 26 và 27/7 lượng mưa lên trên 800 mm tại nhiều nơi ở Hạ Long, Cẩm Phả) đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất kinh doanh của TKV.
Tình hình mưa lũ đến nay vẫn diễn biến phức tạp, chiều tối, đêm 1/8/2015 và rạng sáng 2/8/2015, vẫn có mưa lớn ở nhiều nơi. Lượng mưa đo được tại Hạ Long và Cẩm phả trên 100 mm.
Tập đoàn đến thời điểm hiện nay không có thiệt hại về người. Tuy nhiên, thiệt hại về tài sản, vật chất và chi phí do ngừng sản xuất, để khôi phục sản xuất là rất lớn.
Theo thống kê ban đầu của TKV, tổng thiệt hại dự kiến tại thời điểm 31/7/2015 lên đến 1.000 tỷ đồng và có thể tăng cao hơn nếu thời tiết còn diễn biến phức tạp. Đồng thời các ngày cuối tháng 7 phải ngừng sản xuất làm giảm sản lượng than sản xuất, tiêu thụ trên 0,5 triệu tấn.
Để ứng cứu với mưa lũ lớn đặc biệt nghiêm trọng này, TKV đã dừng mọi hoạt động sản xuất than trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh để tập trung vào phòng chống mưa lũ, xử lý sự cố, khắc phục hậu quả mưa lũ.
Nhiều giải pháp chống lũ cứu than
Ngay trong đêm 26/7 và các ngày từ 27/7 đến 31/7, Lãnh đạo Tập đoàn và Ban chỉ đạo Phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn TKV đã đi kiểm tra ngay các vị trí xung yếu, chỉ đạo trực tiếp tại các đơn vị trên địa bàn Hạ Long, Cẩm Phả bị ảnh hưởng lớn và đã ban hành nhiều công điện khẩn để chỉ đạo công tác phòng chống và ứng cứu mưa lũ.
TKV cũng đã có văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công thương về tình hình mưa lũ và các giải pháp khắc phục; cùng ngày TKV đã có các văn bản (số 3542, 3543/TKV-KDT) gửi EVN và PVN về ảnh hưởng mưa lũ đến việc cung cấp than và đề xuất phối hợp thực hiện.
Đồng thời, TKV đã có các cuộc họp khẩn với các đơn vị sản xuất điện cùng EVN và PVN, sau đó Tổng cục Năng lượng đã chủ trì họp với các Tập đoàn chỉ đạo về việc cung cấp than cho sản xuất điện trong các ngày tới. Các bên đã trao đổi rà soát lại than tồn của các nhà máy điện và đề xuất phương án phát điện trong điều kiện một số nhà máy điện than tồn ít mà tình hình cấp than còn chậm, gián đoạn.
Lãnh đạo Tập đoàn cũng cho biết, Tập đoàn sẽ nỗ lực cao nhất để đảm bảo an toàn và khôi phục sản xuất ngay sau khi điều kiện cho phép để tiếp tục bốc xếp, sản xuất than cho điện (Dự kiến sau khi hết mưa khoảng 4-5 ngày sẽ bắt đầu khôi phục khoảng 30-50% năng lực và sẽ ưu tiên số 1 cung cấp than cho Nhiệt điện Duyên Hải 1, tiếp theo là Vĩnh Tân 2, Nghi Sơn, Vũng Áng...).
Các bên đã trao đổi, thống nhất lập phương án, triển khai sử dụng than Vàng Danh, Uông Bí, Mạo Khê và than pha trộn cho sản xuất điện của các nhà máy điện phía Nam. Chiều 31/7, TKV đã triển khai phương án pha trộn để cấp than cho NĐ Vĩnh Tân 2 và chuyển tải than cấp cho NĐ Duyên Hải 1.
Trước diễn biến phức tạp của tình hình mưa lũ, Tập đoàn đã tiếp tục có các giải pháp để ứng phó và giảm thiểu tối đa thiệt hại, nỗ lực khôi phục sản xuất nhằm đảm bảo cung ứng than cho sản xuất điện.
Cụ thể, tại các điểm trọng yếu như Khu vực đập chắn suối 9.8 bãi thải Đông Cao Sơn: TKV đã huy động tối đa thiết bị của các đơn vị củng cố các đê ngăn nước chân bãi thải, phối hợp với UBND phường Mông Dương di dời các hộ dân thuộc tổ 1 và 2 khu 4 phường Mông Dương đến nơi an toàn; huy động thiết bị và nhân lực gia cố, giữa an toàn đập chắn suối 9.8 bãi thải Đông Cao Sơn; phối hợp với Điện lực Quảng Ninh, bộ đội gia cố, xếp bao cát bảo vệ trạm điện quốc gia 110KV Mông Dương, trạm điện 35 kVA và trạm phát điện diezen của Công ty than Mông Dương; phối hợp với địa phương sẵn sàng di dời tiếp các hộ có nguy cơ bị ảnh hưởng.
Đến hết ngày 01/8/2015, đập chắn suối 9.8 vẫn đảm bảo an toàn và TKV đã gia cố thêm các cột thép ray để giữ ổn định trong thời gian tiếp theo.
Các mỏ than hầm lò đã tăng cường củng cố, lắp đạt bổ sung các hệ thống bơm thoát nước, duy trì và kiểm soát không để mức nước trong mỏ tăng (hiện tại Công ty than Quang Hanh đang vận hành 06 hệ thống bơm, Dương Huy 08 hệ thống bơm.
Riêng đối với mỏ than Mông Dương, TKV đã thành lập ban chỉ đạo để ứng cứu, hiện đang vận hành 03 hệ thống bơm tại trạm bơm mức -97.5; đã đưa 02 hệ thống bơm khu vực Bắc Mông Dương vào hoạt động để bơm hạ thấp mực nước mức -250.
Các mỏ than lộ thiên tranh thủ lúc ngớt mưa xử lý đất đá thông các tuyến đường, khôi phục tầng khai thác; các đơn vị sàng tuyển, kho vận yập trung sửa chữa các tuyến đường sắt, khi ngớt mưa tiếp tục rót than cho một số khách hàng xi măng, chuyển tải điện Vĩnh Tân, Vũng Áng, Duyên Hải. Các đơn vị đang nỗ lực cao nhất tiến hành dọn mặt bằng sản xuất, gia cố kè đập, khơi thông hệ thống thoát nước khôi phục sản xuất sớm nhất.
Các công ty lộ thiên: Đã huy động thêm các hệ thống bơm để hạ thấp mức nước moong chính, đắp đê ngăn các nguồn nước chảy vào moong, gia cố kè đập, khơi thông hệ thống thoát nước, xử lý đất đá thông các tuyến đường ô tô, sửa chữa các tuyến đường sắt, dọn bùn đất, tăng cường bảo vệ các kho than để hạn chế than trôi.
Các giải pháp tiếp theo
Theo dự báo của Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Trung ương, tại Quảng Ninh tiếp tục có mưa to, mưa rất to cho đến ngày 03/8/2015. Để ứng phó với các đợt mưa lũ trong những ngày tới, từng bước khôi phục sản xuất, TKV cho biết, sẽ tiếp tục triển khai các giải pháp. Cụ thể:
Tập trung lực lượng, thiết bị giải quyết các điểm nóng có nguy cơ xảy ra sự cố (đập chắn suối 9.8 Đông Cao Sơn, các mỏ hầm lò bị ngập nặng); đối với mỏ than Mông Dương, tăng cường bơm thoát nước, tổ chức ứng cứu không để ngập trở lại mức -100; tiếp tục bơm thoát nước các khu vực mỏ khác để sớm khôi phục sản xuất khi điều kiện cho phép,...
Tranh thủ điều kiện thời tiết khi ngớt mưa tiếp tục sửa chữa các tuyến đường ô tô, đường sắt vận chuyển than và hệ thống tiêu thụ để cấp than trở lại cho các hộ tiêu thụ, nhất là các nhà máy điện; các mỏ than hầm lò tăng cường bơm thoát nước, củng cố đường lò; các mỏ than lộ thiên khôi phục các tầng khai thác, sửa chữa đường giao thông nội mỏ; tiến hành thu dọn mặt bằng sản xuất, sửa chữa thiết bị và các công trình xây dựng, khôi phục sản xuất trong thời gian ngắn nhất.
Tăng cường che phủ bạt, củng cố đê bao các kho than không để trôi than; củng cố kè đập, khơi thông suối thoát nước không để xảy ra sự cố vỡ đê đập chắn đất đá, sạt lở bãi thải; bố trí lực lượng thường trực sẵn sàng ứng phó với các đợt mưa lũ tiếp theo, không để tăng thêm thiệt hại.
Hiện nay, các đơn vị TKV đang tiếp tục bố trí thiết bị, nhân lực khắc phục hậu quả với tinh thần cao nhất; 24/24 ứng trực tại các vị trí xung yếu đề phòng mưa to tiếp theo; phối hợp với địa phương sẵn sàng di dời dân cư tại các vị trí có nguy cơ cao. Đồng thời, tranh thủ thời tiết sửa chữa các tuyến đường vận chuyển than và hệ thống tiêu thụ để sớm cấp than trở lại cho các hộ tiêu thụ; tăng cường bơm nước, củng cố khai trường, sửa chữa thiết bị để khôi phục sản xuất trong thời gian ngắn nhất.
Song song với việc khắc phục hậu quả, khôi phục sản xuất, TKV cũng đã hỗ trợ Tỉnh Quảng Ninh 10 tỷ đồng để khắc phục hậu quả do mưa lũ. Bên cạnh đó, các đơn vị đã hỗ trợ di dời, bố trí ăn ở tạm cho các hộ dân bị ảnh hưởng đặc biệt là khu vực mỏ Cọc Sáu, Mông Dương; hỗ trợ tiền mặt dự kiến hàng chục tỷ đồng; bố trí xe máy hỗ trợ địa phương nạo vét, khơi thông suối thoát nước, các tuyến đường giao thông.
