Xây dựng nền tảng công nghệ thông tin vững chắc
Theo báo cáo của BHXH, cho đến nay, ngành đã cơ bản đạt được các mục tiêu đề ra cho năm 2020 về ứng dụng CNTT. Trong đó, giảm mạnh thời gian nộp BHXH của các doanh nghiệp từ 335 giờ/năm trước đây xuống còn 45 giờ, giảm từ 115 bộ thủ tục hành chính xuống còn 28 bộ.
Bên cạnh đó, BHXH Việt Nam đã đưa vào vận hành và sử dụng Hệ thống quản lý văn bản và điều hành trong phạm vi toàn ngành.
Từ ngày 1/3/2018, toàn bộ văn bản đến, văn bản đi (trừ một số văn bản bắt buộc phải sử dụng văn bản giấy theo quy định) đều được số hóa, sử dụng chữ ký số cá nhân (4.200 chứng thư) và chữ ký số cơ quan (992 chứng thư) do Ban Cơ yếu Chính phủ cấp để phục vụ soạn thảo, trao đổi thông tin, xử lý công việc, trình ký, ký và phát hành điện tử trên hệ thống.
Ngành BHXH đã xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu tập trung toàn ngành trên cơ sở dữ liệu hộ gia đình, dữ liệu quản lý thu, cấp sổ BHXH, thẻ BHYT của BHXH các tỉnh, thành phố; hệ thống cấp mã số BHXH - mã số định danh cá nhân duy nhất để quản lý người tham gia BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) thống nhất trên phạm vi toàn quốc;
Hệ thống giao dịch điện tử; hệ thống thông tin giám định BHYT; triển khai, vận hành có hiệu quả Trung tâm Điều hành hệ thống công nghệ thông tin và Trung tâm dịch vụ khách hàng.
Đến nay, số lượng dịch vụ công trực tuyến (mức độ 3, 4) hiện có 19 dịch vụ; số hồ sơ điện tử phát sinh trên hệ thống là 104,5 triệu hồ sơ; đã giải quyết 95,2 triệu hồ sơ.
Trong năm 2017, ngành BHXH đã hoàn thành số hóa 4,2 triệu hồ sơ ,tương ứng 29 triệu trang tài liệu, hiện đang cung cấp cho cán bộ trong ngành sử dụng và khi được cho phép sẽ cung cấp cho người dân khai thác.
Đặc biệt, hệ thống Thông tin giám định BHYT đã kết nối tới hơn 12.000 (gần 100%) cơ sở khám chữa bệnh BHYT từ tuyến xã đến trung ương trên toàn quốc, mang lại hiệu quả lớn trong quản lý khám chữa bệnh, kiểm soát việc sử dụng quỹ BHYT và tạo lập cơ sở dữ liệu quan trọng để đánh giá, điều chỉnh chính sách…
Theo xếp hạng sẵn sàng về ứng dụng CNTT của Bộ Thông tin và Truyền thông, ngành BHXH đang đứng thứ 2, riêng hạ tầng kỹ thuật đứng thứ nhất. Theo đánh giá của WB trong bảng xếp hạng môi trường kinh doanh của Việt Nam, BHXH là lĩnh vực thăng hạng nhiều nhất, tới 81 bậc, đạt vị trí 86/190 nền kinh tế trong năm 2018.
Tạo sự công khai, minh bạch
Với những kết quả đã đạt được, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ chuyển lời khen ngợi, đánh giá cao của Thủ tướng về 5 vấn đề tới BHXH Việt Nam.
Trước hết, BHXH là một trong những đơn vị cải cách sớm nhất, sớm đẩy mạnh ứng dụng CNTT, xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về bảo hiểm, chia sẻ thông tin, giám sát việc thanh toán, chi trả bảo hiểm.
Hệ thống CNTT của BHXH được triển khai từ trung ương tới 63 tỉnh, thành phố, 709 huyện và tất cả các cơ sở y tế. Ngành BHXH đã xây dựng được cơ sở dữ liệu quốc gia về bảo hiểm, trong khi cơ sở dữ liệu về dân cư nói chung chưa có.
Bên cạnh đó, theo Bộ trưởng Mai Tiến Dũng, quan trọng nhất là ngành BHXH đã tạo sự minh bạch, rõ ràng trong quản lý điều hành và đặc biệt mang tính chất phục vụ với người dân, người tham gia các chính sách BHXH, kiểm soát cơ sở khám chữa bệnh để bít những kẽ hở có thể lợi dụng trong thanh toán chi phí khám chữa bệnh BHYT.
Thứ hai, BHXH đã có nhiều giải pháp mở rộng và phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT, BHTN. Năm 2017, có 13,9 triệu người tham gia BHXH, 79,9 triệu người tham gia BHYT, tăng 5% so với năm 2016; 11,8 triệu người tham gia BHTN. Hết 9 tháng đầu năm 2018, con số tương ứng đã tăng lên 14,34 triệu người, 82 triệu người và 12 triệu người.
Thứ ba, công tác thanh tra chuyên ngành đạt nhiều kết quả, nhất là trong phát hiện, xử lý các đơn vị nợ đọng về BHXH, BHYT.
Thứ tư, công tác thực hiện chính sách BHYT có nhiều chuyển biến, đặc biệt phát hiện kịp thời các vi phạm trong thanh toán chi phí khám chữa bệnh BHYT. Hiện hệ thống Thông tin giám định BHYT đã được kết nối tới 12.000 cơ sở y tế.
“Qua hệ thống giám sát như chúng tôi thấy hôm nay thì việc phát hiện, kiểm soát, cảnh báo vi phạm rất kịp thời, chi trả đúng người, đúng việc hơn. Dư luận trước đây nói nhiều về tiêu cực trong thanh toán bảo hiểm, nhưng giờ giảm rất nhiều”, Bộ trưởng phát biểu.
Thứ năm, hệ thống đại lý thu BHXH, BHYT được mở rộng với trên 11.000 đại lý trên cả nước.
Tiếp tục cải cách phục vụ người dân và doanh nghiệp
Đánh giá ngành BHXH đã làm rất tốt công tác cải cách hành chính, cũng như xây dựng được nền tảng CNTT vững chắc, tuy nhiên, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng lưu ý, cần chú ý việc bảo đảm an toàn cơ sở dữ liệu - đây là vấn đề hết sức quan trọng.
Cùng với đó, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng nêu 5 nhiệm vụ để BHXH tiếp tục triển khai tốt hơn nữa nhiệm vụ chính trị được Đảng và Nhà nước giao phó.
Thứ nhất, cần làm tốt hơn Nghị quyết 28-NQ/TW của Trung ương về cải cách chính sách BHXH, đặc biệt là về sắp xếp bộ máy, ứng dụng CNTT, cung cấp hơn nữa nhiều dịch vụ công trực tuyến với chất lượng tốt hơn.
Thứ hai, phát triển rộng hơn nữa đối tượng tham gia BHXH. Đây là mục tiêu được nêu nhiều trong các nghị quyết của Đảng, chương trình hành động của Chính phủ.
Hiện mới có14,34 triệu người tham gia BHXH, chiếm 27% số người trong độ tuổi lao động, nên cần đẩy mạnh tuyên truyền, vận động về lợi ích BHXH tự nguyện là nhiệm vụ rất lớn của ngành BHXH.
Thứ ba, dư luận, báo chí vẫn thường đề cập tới khả năng mất cân đối trong thu chi BHYT. Ngành BHXH đã có nhiều giải pháp, song cần tích cực hơn nữa trong việc tham mưu cho Chính phủ, Thủ tướng để tránh việc mất cân đối.
Thứ tư, BHXH đã có nhiều giải pháp tốt để kiểm soát, giám sát tự động trong chi BHXH, BHYT, giảm tiêu cực, gian lận, trục lợi và cần làm tốt hơn nữa.
Thứ năm, có những thông tin cho rằng, y tế tư nhân đang bị coi là yếu thế trong ký kết, thương thảo thanh toán BHYT với cơ quan BHXH. Do đó, BHXH cần cố gắng bảo đảm công khai, bình đẳng, minh bạch giữa các cơ sở y tế công lập và tư nhân, giữa các bệnh nhân của các cơ sở này.
Trong bối cảnh này, Tổng giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thị Minh khẳng định, ngành sẽ tiếp tục nghiên cứu, có giải pháp hiệu quả để kịp thời khắc phục và tổ chức thực hiện tốt chế độ, chính sách BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động và nhân dân, cũng như hoàn thành tốt các nhiệm vụ được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao.