Cho vay bất động sản của ngân hàng ra sao?
Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết, dư nợ tín dụng bất động sản của toàn ngành đến cuối năm 2022 đạt khoảng 2,58 triệu tỷ đồng, tăng khoảng 24,27% so với cuối năm 2021. Đây là một trong những lĩnh vực tăng trưởng cao nhất và chiếm tỷ trọng lớn 21,2% tổng dư nợ đối với nền kinh tế cao nhất trong 5 năm qua.
Trong đó, nhiều ngân hàng đang có dư nợ cho vay bất động sản lớn.
Báo cáo tài chính quý IV/2022 và thông tin từ lãnh đạo các nhà băng cho thấy phần nào bức tranh tín dụng bất động sản năm vừa rồi. Bên cạnh các nhà băng duy trì tỷ lệ dư nợ cho vay bất động sản trên tổng dư nợ ở mức dưới 30%, có đơn vị ghi nhận tỷ lệ này trên 70%.
Tại VPBank, theo báo cáo tài chính quý IV/2022, dư nợ cho vay hoạt động kinh doanh bất động sản là 67.593 tỷ đồng, ngoài ra, dư nợ cho vay cá nhân để mua nhà ở, nhận quyền sử dụng đất để xây nhà ở là 82.922 tỷ đồng. Tổng dư nợ 2 hoạt động này là 150.515 tỷ đồng, chiếm 34,3% tổng dư nợ ngân hàng.
Tại MB, dư nợ cho vay bất động sản đến hết năm 2022 là 21.358,8 tỷ đồng. Những năm qua, MB dành khoảng 8% dư nợ hàng năm để cho vay bất động sản, nhưng lựa chọn phân khúc có nhu cầu ở các thành phố lớn, tập trung cho sản phẩm có nhiều nhu cầu sử dụng. Tại SHB, dư nợ cho vay bất động sản là 31.493 tỷ đồng, tăng hơn 7.000 tỷ đồng so với cùng kỳ năm 2021 và chiếm 6,75% tổng dư nợ cho vay tại đây.
Nhưng trong số 28 ngân hàng thống kê từ dữ liệu của FiinPro, chỉ có 11 ngân hàng hạch toán chi tiết khoản mục cho vay ngành bất động sản trong báo cáo tài chính quý IV/2022 chưa kiểm toán. Thông thường, các doanh nghiệp và ngân hàng sẽ công bố các khoản mục chi tiết trong báo cáo kiểm toán hoặc báo cáo soát xét bán niên.
Chủ yếu tập trung cho cá nhân vay mua nhà ở
Thống kê của NHNN cũng cho biết có tới gần 69% tín dụng mảng bất động sản là cho vay tiêu dùng bất động sản. Riêng tại TP. HCM, NHNN chi nhánh TP.HCM cho biết, tín dụng vào lĩnh vực bất động sản đã tăng tới 16% trong năm 2022.
Đây là năm thứ 3 liên tiếp tăng trưởng tín dụng vào lĩnh vực bất động sản trên địa bàn TP.HCM cao hơn tăng trưởng tín dụng chung. Cụ thể, năm 2022, tăng trưởng tín dụng bất động sản đạt 16%, trong khi tăng trưởng tín dụng chung đạt hơn 13,8%. Nhưng trong đó, tín dụng mua nhà để ở, đúng mục đích là sử dụng, tiêu dùng chiếm 70%.
Báo cáo tài chính quý IV/2022 của Techcombank không hé lộ dư nợ cho vay bất động sản cá nhân tại nhà băng này trong năm 2022 nhưng theo tiết lộ của lãnh đạo Techcombank tại hội nghị tín dụng đối với lĩnh vực bất động sản mới đây, chỉ tiêu này là 190.000 tỷ đồng, tăng mạnh so với năm 2021.
Cụ thể, năm 2022, ngân hàng này đã huy động vốn từ thị trường quốc tế để hỗ trợ nhu cầu vốn trong nước, tổng vốn huy động lên đến 1,8 tỷ USD. Theo đó, bên cạnh việc đảm bảo thanh khoản, cho vay cá nhân mua nhà của Techcombank năm vừa qua là 190 nghìn tỷ đồng, hỗ trợ cho 46 nghìn khách hàng mua nhà, dư nợ bình quân mỗi khách hàng hơn 4 tỷ đồng.
Thực tế, nhiều năm nay, Techcombank vẫn là một trong những ngân hàng mạnh tay cho vay bất động sản, nhưng chủ yếu tập trung khai thác phân khúc khách hàng có nhu cầu mua căn hộ, nhà để ở.
Cũng tại hội nghị giữa doanh nghiệp bất động sản và ngành ngân hàng ngày 8/2/2023, đến hết năm 2022, dư nợ cho vay bất động sản tại BIDV là 275.000 tỷ đồng, chiếm 18% tổng dư nợ tín dụng. Nhà băng này cho biết năm qua tập trung vào phân khúc khách hàng cá nhân với 217.000 tỷ đồng.
Còn tại Vietcombank, lãnh đạo ngân hàng này cho hay, trong năm qua, dư nợ bất động sản tại ngân hàng này chiếm trên 20%, gồm cả cho vay doanh nghiệp và khách hàng cá nhân mua bất động sản. Tăng trưởng tín dụng bất động sản khoảng 17%. Vietcombank khẳng định, bất động sản là lĩnh vực không bị hạn chế, song vẫn chủ yếu cho cá nhân vay mua nhà.
Hiện dư nợ cho vay bất động sản đối với cá nhân khoảng 90% tổng tín dụng cho bất động sản;10% còn lại là cho vay doanh nghiệp bất động sản, trong đó tập trung các doanh nghiệp phát triển bất động sản khu công nghiệp, khu chế xuất.
Riêng bất động sản nhà ở, lãnh đạo các nhà băng đưa ra nhận định, trong năm 2023, đối với những đơn vị phát triển dự án uy tín, tài chính minh bạch sẽ áp dụng các chính sách lãi suất hợp lý; còn đối với cá nhân mua nhà ở sẽ tập trung ưu tiên đồng thời thận trọng hơn đối với phân khúc giá trị cao.
Tại VietinBank đến cuối năm 2022 cũng dành hơn 21% tổng dư nợ là cho lĩnh vực bất động sản, còn lại gần 80% dư nợ phải chia cho hơn 1.000 ngành nghề khác.
Theo lãnh đạo các nhà băng, trong bối cảnh hiện nay, nhiều doanh nghiệp bất động sản cho rằng, ngành ngân hàng kỳ thị doanh nghiệp bất động sản, nhưng thực tế là doanh nghiệp bất động sản khó khăn thì ngành ngân hàng “như ngồi trên đống lửa”.
