Đẩy mạnh cho vay nhỏ lẻ
Theo đánh giá của các chuyên gia, mảng ngân hàng bán lẻ ở Việt Nam hiện rất tiềm năng và còn nhiều dư địa phát triển. Cụ thể, theo Tradingeconomics, hiện dư nợ cá nhân hộ tiêu dùng trên GDP ở Việt Nam khoảng 30%, thấp hơn nhiều so với Malaysia (73%), Thái Lan (78%), Trung Quốc (61%), Singapore (54%). Tỷ lệ thâm nhập của sản phẩm cho khách hàng cá nhân ở Việt Nam như cho vay mua nhà, thẻ tín dụng hoặc bảo hiểm nhân thọ qua kênh ngân hàng hiện cũng chưa cao (chỉ chiếm khoảng 4% dân số), trong khi tỷ lệ dân số trẻ và tầng lớp trung lưu đang tăng trưởng mạnh.
Với tiềm năng trên, cùng với việc nền kinh tế đang có chuyển biến tích cực trở lại sau 2 năm gặp khó khăn do Covid-19, nhiều ngân hàng đã đẩy mạnh mảng bán lẻ, xem đây là trụ cột chính để tăng biên lãi ròng (NIM), cũng như phân tán rủi ro, nhất là trong bối cảnh sức khỏe các doanh nghiệp chưa hồi phục hoàn toàn sau Covid.
Ông Trịnh Văn Tuấn, Chủ tịch HĐQT OCB cho hay, từ nhiều năm qua, Ngân hàng đã chú trọng đến mảng bán lẻ và coi đây là sản phẩm chính.
Để thực hiện chiến lược đẩy mạnh mảng bán lẻ, OCB đã cho ra mắt sản phẩm Dream Home, nhắm tới đối tượng khách hàng trẻ 25 - 35 tuổi, có nhu cầu mua nhà 2 - 3 tỷ đồng, thu nhập chủ yếu từ lương, thay vì nhắm vào khách hàng giàu có. Trong 5 năm đầu, người vay không phải trả nợ gốc, mà chỉ trả lãi cho ngân hàng. 5 năm tiếp theo, người vay mới bắt đầu trả nợ gốc và lãi cho ngân hàng, nên không quá áp lực. Với định hướng như trên, sản phẩm Dream Home có tăng trưởng dư nợ khá tích cực, với hơn 1.000 tỷ đồng/tháng và khả năng sẽ tăng trưởng mạnh thời gian tới. Riêng trong quý I/2022, mảng ngân hàng bán lẻ đóng góp chính trong tăng trưởng dư nợ hơn 6% của OCB.
Ông Phan Đình Tuệ, thành viên HĐQT, Phó tổng giám đốc Sacombank cũng cho hay, chiến lược cho vay nhỏ lẻ xuống tận các chợ, tiểu thương, trường học của Ngân hàng được đẩy mạnh từ những năm trước và sẽ tiếp tục mở rộng, vì đây chính là mảng tín dụng tiềm năng, đóng góp tích cực vào lợi nhuận Ngân hàng. Tỷ lệ dư nợ cho vay của khối khách hàng cá nhân hiện chiếm trên 50% tổng dư nợ của Sacombank.
Vietcombank cũng chuyển đổi thành công từ bán buôn sang bán lẻ. Đại diện Vietcombank cho biết, chiến lược của Ngân hàng là từng bước đẩy mạnh bán lẻ, nhắm vào khối khách hàng cá nhân, doanh nghiệp vừa và nhỏ. Trong đó, với tín dụng bất động sản, Vietcombank chỉ tập trung cho vay mua nhà. Lợi thế của Vietcombank hiện nay là mua buôn, bán lẻ, thay vì mua buôn và bán buôn như trước. Chi phí huy động vốn của Vietcombank thấp hơn nhiều ngân hàng khác, do uy tín và thương hiệu đã được khẳng định, nên nhiều người chọn gửi tiết kiệm. Đó cũng là lý do lãi suất cho vay của Vietcombank luôn ở mức cạnh tranh.
Trong mảng bán lẻ, VIB là ngân hàng có tốc độ tăng trưởng thuộc nhóm cao nhất trên thị trường và ngân hàng này hướng đến vị trí dẫn đầu thị trường bán lẻ. Trong năm 2021, tốc độ tăng trưởng tín dụng của VIB đạt 24%, riêng cho vay bán lẻ đóng góp gần 90% danh mục tín dụng, trong đó 95% có tài sản đảm bảo.
Chia sẻ về định hướng hoạt động năm 2022, bà Trần Thu Hương, Giám đốc Chiến lược, kiêm Giám đốc Khối Ngân hàng bán lẻ cho biết, Ngân hàng sẽ tiếp tục đẩy mạnh mảng bán lẻ về quy mô và chất lượng. Từ năm 2016 đến nay, ngân hàng bán lẻ VIB cũng đã tăng trưởng 30 lần về lợi nhuận, đóng góp hơn 60% lợi nhuận toàn ngân hàng.
Cải thiện hiệu quả kinh doanh
Theo chia sẻ của lãnh đạo các nhà băng, do mức lãi cho vay bán lẻ cao hơn so với cho vay bán buôn, nên việc đẩy mạnh mảng ngân hàng bán lẻ là chiến lược trọng tâm của nhiều ngân hàng để gia tăng hiệu quả kinh doanh và phân tán rủi ro.
Mua buôn, bán lẻ giúp các ngân hàng cải thiện NIM, tăng hiệu quả kinh doanh, đồng thời phân tán rủi ro khi các khoản vay nhỏ.
Ông Trần Ngọc Tâm, Tổng giám đốc Nam A Bank cho biết, năm 2021, Ngân hàng lãi trước thuế hơn 1.799 tỷ đồng, tăng 70% so với cùng kỳ và vượt 29% kế hoạch năm. Trong quý I/2022, Ngân hàng lãi trước thuế hơn 645 tỷ đồng, tăng 40% so với cùng kỳ, hoàn thành gần 29% kế hoạch năm. Các kết quả trên có được là nhờ Ngân hàng đẩy mạnh bán lẻ, tập trung tín dụng cho khách hàng cá nhân, cho vay mua nhà. Cùng với đó là đẩy mạnh cho vay tiêu dùng, kinh doanh, xây dựng hoặc sửa chữa nhà ở, mua xe ô tô...
Cũng chính nhờ sớm đẩy mạnh chiến lược bán lẻ, nên lợi nhuận Vietcombank có sự cải thiện tích cực trong những năm qua, đạt hơn 1 tỷ USD. Mục tiêu Ngân hàng đưa ra năm nay ở mức trên 30.000 tỷ đồng lợi nhuận trước thuế.
Theo ông Phạm Quang Dũng, Chủ tịch HĐQT Vietcombank, đột phá chiến lược trong hoạt động kinh doanh của Ngân hàng là triển khai chương trình và kế hoạch hành động chuyển đổi số đúng tiến độ đã được HĐQT phê duyệt, nâng cao chất lượng cũng như chú trọng nguồn nhân lực thích ứng cho chuyển đổi số, phát triển văn hóa số trong Vietcombank, đổi mới mô hình tăng trưởng theo chiều sâu gắn với chuyển dịch cơ cấu hoạt động theo các trụ cột kinh doanh (bán lẻ, dịch vụ, đầu tư và kinh doanh vốn)...
Techcombank cũng là ngân hàng đẩy mạnh mảng ngân hàng bán lẻ, nhất là cho vay mua nhà, chiếm 80% mảng bán lẻ của nhà băng này. Đây là một trong những mảng đóng góp lớn vào kết quả kinh doanh của Techcombank.
Ông Jens Lottner, Tổng giám đốc Techcombank nhận định, việc Ngân hàng Nhà nước “siết” tín dụng bất động sản là nhằm hạn chế các hoạt động đầu cơ, còn với tín dụng cho khách hàng cá nhân vay mua nhà để ở vẫn được khuyến khích. Những năm qua, Techcombank hướng tới đối tượng khách hàng cá nhân có nhu cầu nhà ở thực, tập trung vào các dự án tốt, hạn chế tối đa việc cho vay để đầu cơ, nên mức độ an toàn cao.
“Tại Techcombank, trong 5 năm qua chưa gặp vấn đề nào đối với các khoản vay bất động sản, tỷ lệ nợ xấu với danh mục tín dụng này gần như bằng 0. Do đó, chúng tôi sẽ tiếp tục duy trì định hướng với cho vay bất động sản. Trong dài hạn, Techcombank kỳ vọng có những cơ hội đầu tư tốt cho người dân Việt Nam”, ông Jens Lottner nói.
Trên thị trường tài chính - ngân hàng hiện nay, Techcombank là một trong những ngân hàng có NIM tốt nhất nhờ tỷ lệ CASA (tiền gửi không kỳ hạn) cao nhất, ở mức 50,4%, đồng thời đẩy mạnh mảng tín dụng bất động sản cá nhân.
Bên cạnh việc tìm cách tăng tỷ lệ CASA, nhiều ngân hàng còn tìm cách hạ chi phí vốn thông qua tìm kiếm các nguồn vốn giá rẻ từ bên ngoài. Chẳng hạn, tại OCB, ngoài việc tăng tỷ lệ CASA từ 12% lên 15% trong năm 2021, ngân hàng này còn huy động vốn từ các tổ chức quốc tế như IFC, ADB.
“Ngân hàng chúng tôi ưu tiên dùng hết vốn huy động từ IFC hỗ trợ các doanh nghiệp vừa và nhỏ, doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ, các doanh nghiệp trong lĩnh vực xanh, với chi phí lãi suất thấp, đồng thời đẩy mạnh cho vay nhỏ lẻ. Năm 2022, chúng tôi đặt mục tiêu NIM tăng lên 4%”, lãnh đạo OCB nói.
Tương tự, theo đại diện VIB, trong quý I/2022, nhờ số dư CASA tăng trưởng hơn 40% và các khoản vay từ các định chế tài chính nước ngoài tăng gần 80% so với cùng kỳ, giúp Ngân hàng duy trì chi phí huy động ở mức thấp, trong khi mảng bán lẻ tiếp tục được đẩy mạnh, giúp Ngân hàng cải thiện hiệu quả kinh doanh.
Cụ thể, kết thúc quý I/2022, lợi nhuận trước thuế của Ngân hàng đạt gần 2.300 tỷ đồng, tăng 26% so với cùng kỳ. Tổng thu nhập hoạt động đạt hơn 4.100 tỷ đồng, trong đó thu nhập lãi thuần đạt 3.500 tỷ đồng, tăng 27% so với cùng kỳ, NIM cũng được cải thiện ở mức 4,5%. Trong khi đó, tỷ lệ chi phí trên thu nhập (CIR) giảm về mức thấp nhất từ trước tới nay là 35%, cho thấy hiệu suất vượt trội của Ngân hàng trong quản lý chi phí và gia tăng hiệu quả sinh lời. Kết quả, tỷ lệ sinh lời trên vốn chủ sở hữu (ROE) của VIB đạt 30%, đứng top đầu ngành.