Đây cũng là một trong những vấn đề trọng tâm mà Hội đồng nhấn mạnh cần được tập trung giải quyết trong năm 2016.
Theo xếp hạng môi trường cạnh tranh của Ngân hàng Thế giới (WB), thứ hạng của Việt Nam tăng 3 bậc từ vị trí 93 lên vị trí 90. Có 5 chỉ số cải thiện thứ bậc xếp hạng gồm: khởi sự DN (tăng 7 bậc); tiếp cận điện năng (tăng 22 bậc); tiếp cận tín dụng (tăng 8 bậc); nộp thuế và bảo hiểm xã hội (tăng 4 bậc); giải quyết phá sản DN (tăng 2 bậc).
Các thay đổi được WB ghi nhận và đánh giá mới tính đến thời điểm 31/5/2015, trước khi Luật Doanh nghiệp và Luật Đầu tư sửa đổi có hiệu lực, do đó, các thay đổi từ việc ban hành và thực thi các Luật này chưa được ghi nhận và dự kiến sẽ được tính trong xếp hạng năm 2016, theo đó sẽ giúp tăng xếp hạng các chỉ số này.
Tuy nhiên, theo đánh giá của WB, vẫn còn 5 lĩnh vực không có sự cải thiện hoặc giảm bậc trong xếp hạng năm nay. Đó là, thời gian thực hiện các thủ tục cấp phép xây dựng kéo dài thêm 52 ngày; thủ tục đăng ký sở hữu tài sản tăng lên; điểm số về chất lượng thủ tục hành chính đất đai ở mức trung bình dưới. Chỉ số bảo vệ nhà đầu tư chưa cải thiện do chưa tính hiệu lực thực thi của Luật Doanh nghiệp.
Đáng chú ý, chỉ số giao dịch thương mại qua biên giới giảm bậc xếp hạng liên tiếp trong 2 năm gần đây do vấn đề quản lý chuyên ngành còn nhiều bất cập, gây khó khăn cho DN. Chỉ số giải quyết tranh chấp hợp đồng cũng không có sự thay đổi về điểm số và thứ hạng...
Theo TS. Nguyễn Đình Cung, Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM), về cơ bản những lĩnh vực có sự cải thiện về thứ hạng chủ yếu do các bộ, cơ quan liên quan đã tích cực triển khai thực hiện Nghị quyết 19/2014 theo đúng mục tiêu và yêu cầu đặt ra. Tuy nhiên, trên thực tế, vẫn còn tồn tại khoảng cách và sự khác biệt lớn trong hiệu quả và ý thức triển khai thực hiện giữa các bộ, ngành và địa phương.
Bên cạnh những bộ, ngành, địa phương triển khai tốt các nhiệm vụ, giải pháp theo yêu cầu, vẫn còn một số đơn vị cơ quan nhà nước, địa phương triển khai thực hiện còn mang nặng tính hình thức, chưa đạt yêu cầu và mục tiêu đặt ra. Đây là nguyên nhân dẫn tới nhiều chỉ số đề ra trong Nghị quyết 19/2015chưa đạt được yêu cầu, thậm chí còn tụt hạng.
Theo nhiều ý kiến đề xuất, cần nghiêm túc xem xét gốc rễ của nguyên nhân dẫn tới các chỉ tiêu chưa có sự cải thiện và tụt hạng, từ đó có giải pháp thực sự hiệu quả để khắc phục, tạo sự chuyển biến. Có như vậy mới thực sự cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, tạo điều kiện thông thoáng và thuận lợi cho DN hoạt động và phát triển, đồng thời nâng xếp hạng năng lực cạnh tranh.
Về vấn đề này, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam yêu cầu, cần tiếp tục tập trung giải quyết, đặc biệt đối với các chỉ số chưa có sự cải thiện hoặc tụt hạng, tập trung làm rõ nguyên nhân để có giải pháp khắc phục, đồng thời phải chỉ rõ được trách nhiệm của người chưa thực hiện. Đối với các chỉ số chưa tốt, cần đẩy mạnh thực hiện để tốt hơn.
Về các giải pháp cụ thể, Phó Thủ tướng chỉ đạo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Cổng thông tin điện tử Chính phủ, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam tiếp tục xây dựng cơ chế tiếp thu, xử lý ý kiến của các DN. Việc xây dựng cơ chế này đã có, nhưng triển khai thực hiện chưa tốt, cần tiếp tục đẩy mạnh thực hiện. Bên cạnh đó, cần nghiêm túc xem xét đảm bảo việc thực thi đồng bộ các chính sách của Chính phủ ở các cấp từ trung ương đến địa phương, đặc biệt là ở các cấp trực tiếp thực hiện triển khai.
Theo Phó Thủ tướng, nhiều chính sách được Chính phủ đẩy mạnh, nhưng việc triển khai thực thi của các cấp phía dưới còn nhiều vướng mắc, DN lại ngại góp ý nên việc thực hiện triển khai vẫn chưa hiệu quả, chưa đáp ứng sự trông đợi của DN. “Cần tập trung đẩy mạnh các giải pháp để các chính sách của Chính phủ được thực thi tốt, vì chính sách dù có tốt đến mấy nhưng không được thực thi ở cấp dưới thì sẽ không mang lại ích lợi gì”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
Phó Thủ tướng cũng khẳng định tầm quan trọng của việc triển khai liên tục các nỗ lực theo đúng tinh thần Nghị quyết để đáp ứng kỳ vọng của cộng đồng DN về cải thiện môi trường kinh doanh.
“Nghị quyết 19 là Nghị quyết được ban hành hàng năm, được cộng đồng DN và xã hội kỳ vọng. Tuy nhiên, việc đánh giá triển khai Nghị quyết 19 trong năm đã qua cần được nhìn nhận một cách thẳng thắn, cầu thị, để trên cơ sở đó, Nghị quyết ban hành trong năm tiếp theo cần tiếp tục chú ý đến những việc chưa thực hiện xong. Tinh thần xây dựng Nghị quyết theo hướng bên cạnh những nội dung vĩ mô, mang tính định hướng cần có những nội dung quy định chi tiết chỉ rõ việc cần làm, có thời hạn cụ thể”, Phó Thủ tướng chỉ đạo.
