Ông Nguyễn Quốc Hùng
Ông có thể chia sẻ những kết quả mà VAMC đạt được sau hơn một năm hoạt động?
Kể từ khi thành lập đến ngày 24/12/2014, VAMC đã mua được gần 121.000 tỷ đồng nợ gốc với giá mua là 81.600 tỷ đồng của 39 TCTD, với số lượng khách hàng là 5.394 và 8.734 khoản nợ, phát hành 88.000 tỷ đồng trái phiếu.
Riêng từ đầu năm 2014 đến nay, VAMC đã mua được 81.600 tỷ đồng nợ gốc với giá mua là 67.275 tỷ đồng, với trái phiếu đặc biệt được phát hành khoảng 58.000 tỷ đồng. Trong khi đó, kế hoạch năm 2014, VAMC đưa ra là mua khoảng 70.000 tỷ đồng nợ gốc. Dự kiến từ giờ đến cuối năm, VAMC sẽ mua khoảng 90.000 - 95.000 tỷ đồng nợ xấu với giá mua là trên 70.000 tỷ đồng. Nếu tính từ khi VAMC bắt đầu mua nợ đến cuối năm 2014 sẽ đạt được khoảng 125.000 - 130.000 tỷ đồng nợ gốc, với giá mua xấp xỉ 105.000 tỷ đồng.
Không chỉ vượt chỉ tiêu mua nợ mà kết quả thu hồi nợ, bán tài sản, bán nợ cũng vượt kế hoạch đặt ra. Theo đó, mục tiêu đặt ra đầu năm thu hồi khoảng 2.500 tỷ đồng nợ. Tuy nhiên, tính đến nay, VAMC đã thu hồi được 4.161 tỷ đồng, chưa tính đến khoản đấu giá thành công món nợ của Agribank hơn 300 tỷ đồng đang chờ chuyển tiền về. Việc cơ cấu nợ, miễn giảm lãi cho DN vẫn được VAMC tiếp tục triển khai, nhưng tôi cũng phải chia sẻ rằng, việc phối kết hợp với các TCTD thẩm định, đánh giá phương án kinh doanh của từng DN thường rất lâu. Tuy nhiên, với những dự án khả quan, vẫn được VAMC, TCTD nỗ lực xem xét, giải quyết sớm…
Với tốc độ xử lý thu hồi nợ hiện nay, có không ít người so sánh VAMC là “kho chứa” nợ xấu của các TCTD. Ông bình luận gì về ý kiến này?
Theo quan điểm của tôi, trước hết là cứ mua nợ xấu và đặt mục tiêu năm 2015 giảm nợ xấu của các TCTD về dưới 3%. Tuy nhiên, cũng không phải lo lắng quá mà cần phải nhìn nhận rằng các tài sản bảo đảm này không phải là đồ thiu thối, vứt đi, bởi tới 80 - 90% là bất động sản.
Có một thực tế không thể phủ nhận là, trong hành trình xử lý nợ xấu, VAMC đã ở thế chủ động, chứ không còn thụ động nữa. Dẫu sao, những điều thị trường kỳ vọng cũng là nỗi trăn trở của chúng tôi, nhưng để được như kỳ vọng, cũng cần phải có sự chia sẻ và những vướng mắc, khó khăn cần có sự phối hợp để xử lý dần dần.
Vậy, khó khăn lớn nhất đối với VAMC trong năm 2014 vừa qua là gì? Để xử lý được nợ xấu nhanh hơn, theo ông, cần những giải pháp gì?
Theo tôi thì khó khăn lớn nhất của VAMC vẫn là thu hồi nợ và đấu giá tài sản. Giải quyết được những khó khăn này sẽ là mấu chốt trong việc xử lý nợ xấu.
Thứ nhất, các ngành, các cấp phải cùng vào cuộc. Tôi chưa đặt vấn đề là phải cần vốn ngân sách, nhưng trước hết cần phải có sự ủng hộ của các ngành, các cấp. Thứ hai, phải phân loại rõ từng nhóm khách hàng, từng khoản nợ. Trường hợp khách hàng có khả năng phục hồi thì VAMC sẽ sử dụng giải pháp cơ cấu lại nợ, miễn giảm lãi để hỗ trợ khách hàng phục hồi. Trường hợp xấu nhất mới tính đến chuyện phát mãi tài sản để thu hồi nợ. Thứ ba, cũng phải đợi thời cơ, thời điểm chín muồi. Với tình hình thị trường bất động sản hiện nay, việc phát mãi tài sản để thu hồi nợ chắc chắn sẽ gặp nhiều khó khăn, giá cả không thuận lợi. Tuy nhiên, chỉ cần thị trường này ấm lên, sự việc sẽ khác. Tuy nhiên, cũng không thể đợi quá lâu. Thứ tư, vấn đề bán dưới giá gốc như thế nào thì hiện nay chưa một ai dám khẳng định.
Ông có thể chia sẻ mục tiêu hoạt động của VAMC trong năm 2015 ?
Năm 2015 là năm mà các TCTD sẽ phải thực hiện Thông tư 02/2013/TT-NHNN. Như vậy, các TCTD phải phân loại, đánh giá khách hàng đúng thực chất, chất lượng từng khoản nợ. Do đó, tôi tin chắc là năm 2015, các TCTD sẽ chủ động đặt vấn đề bán nợ cho VAMC nhiều hơn năm 2014.
Với mục tiêu nợ xấu đến hết 2015 về dưới 3% theo Nghị quyết Quốc hội, VAMC kỳ vọng trong năm 2015 sẽ mua khoảng từ 70.000 - 100.000 tỷ đồng và bán nợ tăng từ gấp rưỡi đến gấp đôi so với mức đã đạt được của năm 2014, tức là khoảng 80.000 -10.000 tỷ đồng.
Đặc biệt, một vấn đề đã được nhắc đến rất nhiều trong thời gian qua là mua bán nợ theo giá thị trường dứt khoát sẽ được thực hiện trong năm 2015, bởi VAMC đã lên phương án, trình NHNN phê duyệt. Tuy nhiên, với vốn điều lệ hiện nay của VAMC chỉ là 500 tỷ đồng, khả năng mua bán nợ theo giá thị trường là rất khó khăn. Nhưng VAMC đã xác định, vốn ít vẫn triển khai mua các khoản nợ nhỏ và quan trọng nhất là đúc rút được kinh nghiệm trong quá trình triển khai, chuẩn bị các bước cho việc tăng vốn điều lệ và triển khai việc mua bán nợ theo giá trường.
