Công nhân tại các cảng trải dài từ Maine đến Texas đã đình công vào sáng thứ Ba (1/10) do tranh chấp về tiền lương và tự động hóa. Hành động này có khả năng gây ra hậu quả nghiêm trọng đối với các tàu chở hàng và cũng là hành động đầu tiên của liên đoàn Hiệp hội công nhân bốc xếp quốc tế (ILA) trong gần nửa thế kỷ.
Đại diện cho khoảng 45.000 công nhân cảng, ILA đã đình công tại 14 cảng lớn sau khi các cuộc đàm phán với nhóm chủ lao động của Liên minh Hàng hải Mỹ (USMX) đổ vỡ trước thời hạn chót là ngày 30/9.
Lisa DeNight, Giám đốc điều hành nghiên cứu công nghiệp quốc gia tại Newmark cho biết: "Điểm mấu chốt ở đây là thời gian sẽ khuếch đại tác động…Nếu cuộc đình công này kéo dài trong vài ngày thì tôi cho rằng tác động sẽ không kéo dài. Nhưng nếu kéo dài, nó sẽ có tác động lan tỏa đến toàn bộ nền kinh tế toàn cầu mà không chỉ riêng nền kinh tế Mỹ. Vì vậy, tính không thể đoán trước của vấn đề này thực sự đang diễn ra và nó có quy mô thực sự gây ra sự xáo trộn lớn trong chuỗi cung ứng toàn cầu”.
Ngay cả một sự gián đoạn nhỏ chỉ trong vài ngày cũng có thể có “tác động thực sự đáng kể đối với một số ngành công nghiệp nhất định”, bao gồm dược phẩm, ô tô và sản xuất.
Khủng hoảng chuỗi cung ứng
Chuỗi cung ứng trên đường biển đã bị ảnh hưởng nặng nề trong năm nay do xung đột ở Biển Đỏ, hạn hán kéo dài ảnh hưởng đến Kênh đào Panama và vụ sập cầu Baltimore.
Mặc dù vậy, Peter Sand, nhà phân tích chính tại nền tảng thông tin giá cước vận tải biển Xeneta cho biết rằng, với hơn 40% tổng số “hàng hóa đóng trong container” vào Mỹ qua các cảng ở Bờ Đông và Bờ Vịnh, ảnh hưởng sẽ có tác động dần dần.
"Chúng ta có thể thấy hiệu ứng domino đổ theo nhiều giai đoạn ngay bây giờ. Trước tiên, tác động tức thời sẽ là ở Bờ biển phía Đông và Bờ biển Vịnh của của Mỹ", ông cho biết và dự kiến cuộc đình công sẽ kéo dài trong một tuần.
Sau đó, sẽ có hiệu ứng dây chuyền đối với các tàu hiện đang xếp hàng bên ngoài các cảng, nghĩa là các chuyến đi tiếp theo của họ đến Mỹ với hàng hóa mới sẽ bị chậm trễ.
"Chúng ta sẽ thấy sự gián đoạn khi một số tàu rời khỏi châu Âu và Địa Trung Hải muộn vào cuối tháng 10 và đầu tháng 11", ông cho biết.
Các tàu sẽ bị hoãn rời khỏi châu Á vào cuối tháng 12 và đầu tháng 1, và về cơ bản đó là thời điểm đỉnh điểm tiếp theo của hoạt động vận chuyển container trước Tết Nguyên đán.
“Vì vậy, đây thực sự là thời điểm quan trọng với rất nhiều thứ đang bị đe dọa. Chúng ta có thể nói rằng đây là một cơn bão hoàn hảo, nhưng đây cũng là một vị thế đàm phán thực sự tốt cho những người muốn đình công”, ông cho biết thêm.
Có biện pháp phòng ngừa
Tập đoàn vận tải Maersk đã cảnh báo rằng chỉ cần đóng cửa một tuần có thể mất bốn đến sáu tuần để phục hồi "với tình trạng tồn đọng và chậm trễ đáng kể tăng lên theo từng ngày".
Trong báo cáo được công bố vào thứ Hai (30/10), Maersk cho biết, sự gián đoạn có thể dẫn đến sự chậm trễ trong việc vận chuyển hàng hóa, tăng chi phí và thách thức về hậu cần cho các công ty phụ thuộc vào các cảng ở Bờ Đông và Vịnh Mỹ. Một cuộc tranh chấp lao động kéo dài có thể làm trầm trọng thêm những gián đoạn này.
Tuy nhiên, không phải ai cũng quan tâm đến hậu quả kinh tế rộng lớn hơn của các cuộc đình công tại cảng Mỹ.
Bradley Saunders, nhà kinh tế học Bắc Mỹ tại Capital Economics cho biết rằng, hành động đình công khó có thể gây ra bất kỳ sự gián đoạn kinh tế lớn nào vì Tổng thống Joe Biden sẽ "ít có lựa chọn" nào ngoài việc can thiệp và viện dẫn luật trở lại làm việc trước cuộc bầu cử vào tháng 11.
Trước đó, Tổng thống Biden từng nói rằng ông sẽ không sử dụng luật lao động hiện hành để buộc công nhân công đoàn trở lại làm việc, điều này nằm trong thẩm quyền của ông theo Đạo luật Taft-Hartley.
Được ban hành vào năm 1947, Đạo luật Taft-Hartley là bản sửa đổi luật của Mỹ nhằm quản lý quan hệ lao động và hoạt động công đoàn, trao cho tổng thống quyền đình chỉ đình công trong "thời gian bình tĩnh" 80 ngày trong trường hợp "sức khỏe hoặc an toàn quốc gia" gặp rủi ro.
"Những cú sốc thường xuyên đối với chuỗi cung ứng trong những năm gần đây đã khiến các nhà sản xuất phải chú ý hơn đến rủi ro khi thiếu hàng tồn kho… Do đó, rất có thể các công ty sẽ thực hiện các biện pháp phòng ngừa trong trường hợp xảy ra đình công, một phần là do khả năng này đã được ILA đưa ra trong nhiều tháng", nhà kinh tế Bradley Saunders cho biết.