Trước đó, ý kiến chất vấn các đại biểu đã tập trung vào việc thu hút và hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp. Chẳng hạn, đại biểu Đỗ Văn Đương đã nêu tình trạng doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp nước ngoài ít đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp và đề nghị Bộ trưởng Cao Đức Phát cho biết cần có cơ chế, chính sách đột phá thiết thực gì để hấp dẫn các doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp nước ngoài có công nghệ cao, công nghệ sạch để đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp gắn sản xuất với thị trường tiêu thụ.
Đại biểu Nguyễn Thị Quyết Tâm nêu câu hỏi về khâu yếu nhất trong nông nghiệp, khâu tiêu thụ.
Bộ trưởng Cao Đức Phát cho biết, doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp khó nhất là đất đai. Chúng ta đã chia ruộng đất cho nông dân, ở nông thôn có 15 triệu hộ, nông nghiệp trực tiếp có 10 triệu hộ. Chúng ta cũng không thể thu hồi ruộng đất để đưa cho doanh nghiệp làm dù doanh nghiệp làm hiệu quả cao hơn.
Hiện nay, có địa phương bắt đầu thử nghiệm và hình thành những chính sách phù hợp. Ví dụ, tổ chức nhân dân, vận động nhân dân để rồi thu xếp cho doanh nghiệp thuê lại ruộng đất để có thể tổ chức sản xuất. Giờ không có quỹ đất trống để giao cho doanh nghiệp hàng nghìn héc ta. Chúng ta cần đưa ra chính sách mới về đất đai để tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, kể cả doanh nghiệp nước ngoài cũng thế.
Cũng theo Bộ trưởng Phát, việc doanh nghiệp đầu tư vào chế biến nông sản chậm là vì doanh nghiệp phải làm việc với hàng vạn hộ nông dân nhỏ, sản xuất mỗi người một kiểu rất khó. Vai trò của nhà nước đứng ra tổ chức nhân dân, vận động nhân dân để hỗ trợ vơi doanh nghiệp thông qua việc hình thành các hợp tác, các liên kết thì doanh nghiệp mới có thế có những vùng nguyên liệu ổn định để sản xuất có hiệu quả. Tuy nhiên, còn nhiều vấn đề khác như cơ sở hạ tầng, phòng chống dịch bệnh.
“Với chính sách ưu đãi gần đây, nhiều doanh nghiệp đã bắt đầu quan tâm và đầu tư vào trong nông nghiệp” – Bộ trưởng Cao Đức Phát nói.
Đáng chú ý, trong phiên giải trình sáng nay, đại biểu Đỗ Văn Đương đã chất vấn Bộ trưởng Cao Đức Phát về việc một con gà thịt cõng 14 loại phí. Theo đại biểu, vừa qua đoàn, TP. HCM có đi tiếp xúc một doanh nghiệp cho biết có tình trạng một con gà thịt chịu 14 loại phí.
“Không biết đó là những phí gì, đề nghị đồng chí Bộ trưởng nói rõ ra có đúng là có 14 loại phí kiểm dịch đối với gà thịt không? Nếu đúng như vậy thì gây ra rất nhiều hệ lụy tới vấn đề chi phí sản xuất và lưu thông và giải pháp khắc phục” – đại biểu hỏi.
Trả lời chất vấn này, Bộ trưởng Cao Đức Phát thừa nhận: Vấn đề lệ phí của TP. HCM, Bộ trưởng có nghe báo chí phản ánh mười mấy loại phí đó.
“Tôi đã cử đồng chí Cục trưởng Cục thú y và đoàn công tác vào kiểm tra. Các đồng chí có báo cáo lại nhưng về cơ bản cơ quan thú y thực hiện theo những quy định của luật pháp hiện hành, không có sai” – Bộ trưởng Cao Đức Phát nói.
Tuy nhiên, theo Bộ trưởng, ngay cả luật, pháp hiện hành do chính ngành nông nghiệp đề xuất, có những việc bất hợp lý thì phải sửa. Ví dụ, thu phí theo quả trứng, Bộ trưởng bày tỏ không đồng ý và đã yêu cầu kiểm dịch thú y chỉ thu tại nơi xuất phát một lần và thu phải hợp đạo lý.
“Tôi đã có công văn gửi cho Bộ Tài chính, đề nghị Bộ Tài chính cùng với chúng tôi sửa lại thông tư quy định về phí thú y và tôi yêu cầu Cục Thú y đã chủ động, xây dựng để gửi sang Bộ Tài chính một dự thảo mới với tinh thần đó, giảm đến mức tối thiểu những phiền nhiễu và chi phí của người dân”.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng đề nghị Bộ trưởng Cao Đức Phát làm rõ văn bản thu phí theo quả trứng do ai ban hành. Đồng thời, cũng nhấn mạnh nếu không đúng thì phải hủy đi, phải thay đổi và phải làm ngay “tuần sau”. Quy định đó bất hợp lý thì hủy ngay còn vấn đề gì khác thì bàn sau.
Theo giải trình của Bộ trưởng Cao Đức Phát, quy định này do Bộ Nông nghiệp đề xuất, Bộ Tài chính chấp thuận và ban hành. Bộ trưởng Cao Đức Phát đề nghị: “đồng chí Bộ Trưởng Bộ tài chính cùng với tôi trong một quý sẽ sửa lại thông tư này”.