(Ảnh minh họa: Corbis)
>> Cho bán CK trước ngày T+3, CTCK Đại Nam bị phạt 90 triệu đồng
Ngày 4/4, UBCK ban hành quyết định xử phạt ông Dương Đức Huấn số tiền 250 triệu đồng (gần kịch khung hình phạt theo Nghị định 85/2010/NĐ-CP) do đã có hành vi thao túng giá cổ phiếu HTV. Ông Huấn sử dụng một tài khoản của mình và 12 tài khoản đứng tên người khác liên tục mua, bán cổ phiếu HTV với tần suất và khối lượng giao dịch lớn để làm giá.
Trước đó, ngày 24/3, 3 NĐT Nguyễn Văn Vinh, Thái Thụy Tuyết Ngân, Đỗ Thị Thanh Thủy cũng bị phạt hành chính tổng cộng 900 triệu đồng vì tội thao túng giá cổ phiếu MKV.
Những cá nhân vi phạm đã bị phạt kịch khung, còn với pháp nhân, đến nay chưa có trường hợp nào bị phạt. Một trường hợp đang thu hút sự chú ý là CTCP Dược Viễn Đông (DVD), doanh nghiệp này đã phải hủy đợt chào bán cổ phiếu trị giá 69 tỷ đồng vì những sai phạm liên quan đến thông tin công bố. Liệu DVD có bị phạt tiền từ một đến năm lần khoản thu trái pháp luật từ đợt phát hành theo Nghị định 85 hay không? Nếu được áp dụng, thật khó để DVD có thể gượng dậy và tiếp tục duy trì hoạt động. Đây là bài toán khiến cơ quan quản lý phải cân đong đo đếm. Xử nặng để một doanh nghiệp ra đi và làm gương cho cả thị trường hay xử nhẹ cho tồn tại vì lợi ích của nhiều cổ đông trót dính vào cổ phiếu DVD.
Mặc dù đã nâng gấp 4 lần so với trước đây, nhưng mức phạt hành chính 300 triệu đồng theo nhiều thành viên thị trường vẫn chưa đủ để triệt tiêu tham vọng trục lợi từ thao túng giá.
Theo Thông tư 38 vừa được Bộ Tài chính ban hành, UBCK là cơ quan xây dựng phương pháp tính các khoản thu trái pháp luật phù hợp với tình hình thực tế và trường hợp cụ thể. Toàn bộ khoản thu trái pháp luật bị thu sẽ được nộp ngân sách nhà nước. Khoản thu trái pháp luật bị tịch thu không bao gồm các khoản thuộc sở hữu hợp pháp của nhà đầu tư và các khoản thuế, phí phải nộp theo quy định. Hiện UBCK đang xây dựng văn bản xác định khoản thu lời bất chính trên TTCK, trong đó có hoạt động thao túng, làm giá cổ phiếu.
Hiện trên thế giới có nhiều cách xử phạt hành vi thu lời bất chính như tại Mỹ, căn cứ vào phán quyết của tòa (vốn có những tiền lệ đã được xử). Tại Nhật thì xây dựng công thức tính khoản thu lời bất chính và đối tượng vi phạm sẽ phải nộp phạt số tiền được tính theo công thức này. Do hiện nay ở Việt Nam không có quy định khi nộp phạt phải có phán quyết của tòa nên UBCK dự kiến sẽ xây dựng theo cách tính khoản thu lời bất chính của Nhật. Nếu áp dụng thêm hình thức phạt bổ sung này, các đối tượng vi phạm sẽ phải nộp số tiền lớn hơn rất nhiều mức trần hiện nay (300 triệu đồng).
Động cơ dẫn đến hành vi làm giá chính là lợi nhuận. Số tiền bị phạt xấp xỉ hoặc lớn hơn số tiền lợi nhuận có được từ hành vi thao túng giá sẽ khiến các "ông lớn" chùn tay.
Trong bối cảnh các yếu tố vĩ mô thiếu tích cực đang chi phối mạnh mẽ, việc lành mạnh hóa, làm sạch môi trường đầu tư cũng là một trong những giải pháp củng cố niềm tin của NĐT đối với TTCK.
