Thị trường sôi động đang hỗ trợ cho đà tăng của nhóm cổ phiếu chứng khoán
Trong tuần trước, Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước đã công bố kế hoạch triển khai cơ chế đối tác bù trừ trung tâm (CCP) cho thị trường chứng khoán cơ sở. Theo lộ trình, giai đoạn quý I - II/2026, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước sẽ phối hợp với Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán Việt Nam (VSDC) hoàn thiện dự thảo Thông tư thay thế Thông tư số 119/2020/TT-BTC ngày 31/12/2020, hướng dẫn hoạt động đăng ký, lưu ký, thanh toán giao dịch chứng khoán.
Từ quý III/2025 đến quý I/2026, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước sẽ phối hợp với VSDC và các đơn vị liên quan để chuẩn bị thành lập công ty con của VSDC, thực hiện chức năng đối tác bù trừ trung tâm. Trong năm 2026, VSDC và các thành viên sẽ chuẩn bị triển khai cơ chế này cho thị trường chứng khoán cơ sở, dự kiến muộn nhất đến quý I/2027 sẽ chính thức triển khai.
Việc triển khai cơ chế CCP được thị trường đón nhận tích cực và tin tưởng đây là một bước tiến quan trọng trong tiến trình nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam
Tại Hội thảo Nâng cao nhận thức nhà đầu tư, hướng tới nâng hạng thị trường chứng khoán, ông Bùi Hoàng Hải, Phó Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước chia sẻ, thị trường chứng khoán Việt Nam đã đáp ứng hầu hết các tiêu chí nâng hạng của FTSE Russell, tuy nhiên, việc được công nhận nâng hạng hay không phụ thuộc lớn vào đánh giá và trải nghiệm thực tế của nhà đầu tư nước ngoài.
Theo ông Hải, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước thường xuyên duy trì cơ chế trao đổi với nhà đầu tư nước ngoài và họ có đánh giá tích cực với những nỗ lực cải cách, xóa bỏ rào cản tiếp cận thị trường của nhà đầu tư nước ngoài từ các cơ quan quản lý. Đơn cử, việc áp dụng cơ chế NPF (Non - Prefunding, không yêu cầu có đủ tiền khi đặt lệnh) cho nhà đầu tư tổ chức nước ngoài đã giúp tăng số lượng giao dịch. Đã có hàng trăm nghìn giao dịch NPF (giao dịch không cần ký quỹ), số lượng NPF chiếm hơn 50% lệnh mua của khối ngoại hiện nay. Đối với cơ chế xử lý giao dịch thất bại, trong hàng trăm nghìn giao dịch NPF thực hiện, chỉ một vài giao dịch thất bại và đều có cơ chế xử lý ổn thỏa. Do vậy, kỳ vọng nâng hạng thị trường chứng khoán lên mới nổi trong tháng 9/2025 là khá lớn.
Bên cạnh cơ chế NPF (được ban hành theo Thông tư 68/2024/TT-BTC của Bộ Tài chính), một nỗ lực khác của cơ quan quản lý thị trường chứng khoán để tiến tới mục tiêu nâng hạng thị trường là việc đưa hệ thống công nghệ thông tin KRX vào vận hành từ ngày 5/5/2025.
Ngoài ra, Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cùng các cơ quan liên quan đang phối hợp chặt chẽ, liên tục thúc đẩy quá trình hoàn thiện khung pháp lý thị trường chứng khoán thông qua việc ban hành và sửa đổi các văn bản trọng yếu, gồm: Thông tư 03/2025/TT-NHNN hướng dẫn mở tài khoản đầu tư gián tiếp bằng VND cho nhà đầu tư nước ngoài, Thông tư 14/2025/TT-BTC chuẩn hóa quy trình mở tài khoản lưu ký từ số định danh cá nhân, Thông tư 18/2025/TT-BTC hoàn thiện cơ chế lưu ký - bù trừ - thanh toán, bổ sung sửa đổi về hướng dẫn công bố thông tin… nhằm tháo gỡ các nút thắt kỹ thuật, hoàn thành mục tiêu nâng hạng thị trường trong năm nay.
Theo chuyên gia Công ty Chứng khoán Mirae Asset Việt Nam, trong đánh giá gần nhất (tháng 3/2025), FTSE ghi nhận nỗ lực của Việt Nam qua việc triển khai mô hình NPF, cải thiện quy trình mở tài khoản và điều chỉnh quy định về tỷ lệ sở hữu nước ngoài. Mirae Asset Việt Nam kỳ vọng, trong tháng 9/2025, FTSE Russell sẽ công bố quyết định nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam lên thị trường mới nổi thứ cấp (Secondary Emerging Market).
Mirae Asset Việt Nam cho rằng, sau khi được nâng hạng, thị trường chứng khoán Việt Nam có thể thu hút dòng tiền từ các quỹ lớn như Vanguard FTSE Emerging Markets ETF. Giả sử, với tỷ trọng ước tính khoảng 0,7% (tương đương tỷ trọng đầu tư của FTSE vào một vài thị trường có vốn hóa tương tự Việt Nam), Việt Nam có thể được giải ngân khoảng 581 triệu USD từ Vanguard FTSE Emerging Markets ETF.
Dòng tiền ngoại chảy vào Việt Nam không chỉ đến từ những quỹ sử dụng chỉ số FTSE Emerging Markets Index làm tham chiếu, mà còn những quỹ chủ động khác khi thị trường được nâng hạng. Theo đó, Mirae Asset nhận định, các cổ phiếu trong danh mục (cập nhật ngày 20/5/2025) của FTSE kỳ vọng hưởng lợi như HPG, VIC, VHM, STB, VCB, VNM, MSN... Tuy nhiên, nếu thị trường nâng hạng thành công, cổ phiếu cần đạt yêu cầu mới của FTSE Secondary Emerging để lọt vào danh sách lựa chọn như vốn hóa, thanh khoản, tỷ lệ sở hữu nhà đầu tư nước ngoài…
Ngoài ra, Mirae Asset Việt Nam đánh giá cao nhóm ngành chứng khoán, là nhóm hưởng lợi trực tiếp nếu thị trường nâng hạng thành công. Cùng với việc thu hút dòng vốn ngoại, thanh khoản thị trường dự kiến tăng cao, tạo kỳ vọng tăng trưởng cho nhóm ngành chứng khoán. Những cổ phiếu được công ty chứng khoán này lựa chọn hàng đầu gồm SSI, VCI, VND, HCM…
Đánh giá về triển vọng nền kinh tế 6 tháng cuối năm, ông Nguyễn Hoàng Linh, Kinh tế trưởng VCBF cho rằng, sản xuất và xuất khẩu có thể tăng trưởng chậm lại do các tác động từ thuế quan. Điều này đồng nghĩa với việc để duy trì tốc độ tăng trưởng cao, kinh tế Việt Nam vẫn cần tiếp tục dựa vào nội lực. Chính phủ khả năng cao sẽ tiếp tục thực hiện các chính sách tài khóa nhằm kích cầu tiêu dùng và thúc đẩy đầu tư, bao gồm việc tháo gỡ các vướng mắc pháp lý để thị trường bất động sản phục hồi tốt hơn, cũng như đẩy mạnh đầu tư công, đặc biệt là tại các dự án hạ tầng trọng điểm.
Trả lời cho câu hỏi nhóm ngành nào nên đầu tư trong 6 - 12 tháng tiếp theo, ông Linh cho biết, VCBF ưu tiên lựa chọn các nhóm ngành được hưởng lợi từ xu hướng này của thị trường, gồm xây dựng và vật liệu xây dựng được hưởng lợi trực tiếp từ đầu tư công; một số công ty bất động sản, đặc biệt là công ty có quỹ đất sạch và tình hình tài chính lành mạnh. Bên cạnh đó, với vai trò là động lực tăng trưởng của nền kinh tế, ngành ngân hàng sẽ được hưởng lợi khi nhu cầu tín dụng tiếp tục ở mức cao, trong bối cảnh Việt Nam vẫn còn phụ thuộc lớn vào vốn vay ngân hàng.
Chuyên gia này cũng lưu ý, một ngành có triển vọng tích cực không có nghĩa là tất cả công ty trong ngành đó đều được hưởng lợi. Cách tiếp cận hợp lý là phân tích cụ thể từng doanh nghiệp, đánh giá kỹ lưỡng dựa trên năng lực ban lãnh đạo, tình hình tài chính và xác định liệu doanh nghiệp đó có thực sự được hưởng lợi từ xu hướng ngành hay không. Quan trọng hơn cả là, luôn đặt yếu tố quản trị rủi ro lên hàng đầu giữa lúc nhiều bất định như hiện nay. Do đó, một danh mục đầu tư đa dạng sẽ là lựa chọn tối ưu, không chỉ trong một đến hai quý tới, mà còn về dài hạn.
