Bộ Tài chính vừa ban hành Bản tổng hợp, giải trình và tiếp thu ý kiến góp ý của các cơ quan, tổ chức, cá nhân đối với dự thảo Thông tư quy định chi tiết một số điều của Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp và hướng dẫn thực hiện Nghị định của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp tổ chức thi hành Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp.
Theo Bộ Tài chính, dự thảo Thông tư đã được hoàn thiện theo hướng đơn giản hóa hồ sơ, thủ tục, bảo đảm tính thống nhất với Luật Quản lý thuế, Luật Doanh nghiệp và Luật Kế toán.
Đối với các trường hợp doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi thiên tai, dịch bệnh, hồ sơ chứng từ được xác định là những tài liệu doanh nghiệp cung cấp sau khi xảy ra thiệt hại, như biên bản kiểm kê giá trị tài sản, hàng hóa bị tổn thất do doanh nghiệp lập hoặc chứng từ do cơ quan bảo hiểm bồi thường (nếu có).
Các quy định này nhằm làm rõ hồ sơ của khoản chi được tính vào chi phí được trừ theo quy định tại điểm b và điểm c khoản 1 Điều 9 của Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp.
Góp ý với dự thảo, Thuế TP. Hồ Chí Minh kiến nghị rằng bổ sung quy định người bán phải ký và chịu trách nhiệm trên Bảng kê thu mua hàng hóa, dịch vụ.
Cụ thể, đề xuất sửa nội dung thành: “Bảng kê thu mua hàng hóa, dịch vụ theo mẫu số 02/TNDN ban hành kèm theo Thông tư này do bên bán và người đại diện theo pháp luật hoặc người được ủy quyền của doanh nghiệp kinh doanh ký và chịu trách nhiệm”.
Đồng thời, kiến nghị sửa đổi, bổ sung Mẫu 02/TNDN để người bán có thể ký và ghi rõ họ tên (có thể bố trí tại cột số 9 của bảng kê). Việc này nhằm ngăn ngừa tình trạng bên mua lập khống giá trị hoặc khối lượng hàng hóa trên bảng kê, đảm bảo người bán cũng phải chịu trách nhiệm về tính chính xác của thông tin.
Phản hồi kiến nghị của Thuế TP. Hồ Chí Minh, Bộ Tài chính cho biết, theo khoản 6 Điều 10 Nghị định số 123/2020/NĐ-CP (đã được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định số 70/2025/NĐ-CP), Bảng kê phải có các nội dung: tên, mã số thuế, địa chỉ của người bán; tên hàng hóa, dịch vụ; số lượng, đơn giá, thành tiền; ngày lập; tên và chữ ký của người lập bảng kê.
Tính đến nay, Bộ tài chính đã nhận được 37 ý kiến tham gia góp ý từ các cơ quan, tổ chức, trong đó có 13/22 bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ; 21/34 địa phương; Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và 2 doanh nghiệp. Trong số này, có 24 ý kiến nhất trí hoàn toàn với nội dung dự thảo Thông tư.
Trong dự thảo Nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp cũng nêu: “Bảng kê thu mua hàng hóa, dịch vụ do người đại diện theo pháp luật hoặc người được ủy quyền của doanh nghiệp ký và chịu trách nhiệm”.
Như vậy, cả quy định hiện hành về hóa đơn, chứng từ và dự thảo Nghị định mới đều không quy định người bán phải ký trên Bảng kê. Hơn nữa, thời điểm lập Bảng kê không phải lúc nào cũng trùng với thời điểm mua hàng hóa, dịch vụ, nên việc yêu cầu người bán ký vào bảng kê có thể gây khó khăn cho doanh nghiệp, đặc biệt khi mua hàng từ nhiều người, ở nhiều địa điểm khác nhau.
Ngoài ra, doanh nghiệp lập bảng kê dựa trên các hóa đơn, chứng từ đã có chữ ký của người bán, nên quy định hiện hành đã bảo đảm được tính xác thực. Nội dung này cũng kế thừa từ các Thông tư hiện hành về thuế thu nhập doanh nghiệp, đã thực hiện ổn định và không phát sinh vướng mắc.
Thuế TP. Hà Nội cũng có kiến nghị bổ sung quy định đối với trường hợp mua sản phẩm trồng rừng, theo đó người mua phải lưu giữ hồ sơ, tài liệu chứng minh bên bán được cơ quan có thẩm quyền cấp phép trồng rừng, khai thác và bán sản phẩm trồng rừng.
Bộ Tài chính cho rằng, việc yêu cầu người mua lưu giữ các hồ sơ này là không khả thi, bởi các giấy tờ đó do bên bán quản lý, không dễ cung cấp cho người mua. Trong dự thảo Nghị định (tại điểm c khoản 1 Điều 9) đã quy định rõ: “Chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt thực hiện theo quy định của các văn bản pháp luật về thuế giá trị gia tăng”.
Theo đó, đối với khoản chi từ 5 triệu đồng trở lên, doanh nghiệp phải thanh toán không dùng tiền mặt theo đúng quy định của pháp luật về thuế giá trị gia tăng.
Tiếp thu ý kiến góp ý, Bộ Tài chính đã bổ sung nội dung “số điện thoại (nếu có)” vào Mẫu 02/TNDN nhằm thuận tiện cho việc xác minh thông tin, đồng thời đảm bảo linh hoạt trong trường hợp người bán không có điện thoại.
Dự thảo Thông tư không chỉ bảo đảm sự thống nhất với các luật hiện hành mà còn tạo thuận lợi cho doanh nghiệp trong quá trình xác định nghĩa vụ thuế, góp phần nâng cao tính minh bạch, đồng bộ của hệ thống pháp luật về thuế thu nhập doanh nghiệp.