Trước sự chứng kiến của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc và Đại sứ, Trưởng phái đoàn Liên minh châu Âu (EU) tại Việt Nam Bruno Angelet, Đại sứ Rumani tại Việt Nam Emil Ghitulescu, Bộ trưởng Bộ Công thương Trần Tuấn Anh và Bộ trưởng Bộ Môi trường kinh doanh, Thương mại và Doanh nghiệp của Rumani Stefan-Radu Oprea và Cao ủy Thương mại của EU Cecilia Malmstrom đã cùng ký Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA).
Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng và Bộ trưởng Bộ Môi trường kinh doanh, thương mại và doanh nghiệp của Rumani Stefan-Radu Oprea, Cao ủy Thương mại của EU Cecilia Malmstrom đã cùng ký Hiệp định Bảo hộ đầu tư Việt Nam - EU (IPA).
Phát biểu sau Lễ ký hai hiệp định, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh: “Việc chính thức ký hai hiệp định EVFTA và IPA, mở ra chân trời mới hợp tác toàn diện hơn, mạnh mẽ hơn giữa Việt Nam và EU, đáp ứng nhu cầu của người dân, của doanh nghiệp hai bên. Sự liên kết, tổng hòa các hiệp định quan trọng này sẽ nâng quan hệ Việt Nam - EU lên tầm cao mới mang tính chiến lược trong bối cảnh chủ nghĩa bảo hộ đang nổi lên, thương mại toàn cầu đối mặt với nhiều khó khăn”.
Theo Thủ tướng, sự hợp tác này giữa hai bên mang “ý nghĩa đặc biệt”, thể hiện tư duy mạnh mẽ, tầm nhìn chiến lược. Bởi Việt Nam và EU là hai nền kinh tế mang tính bổ sung cho nhau, cùng hợp tác, cùng có lợi.
Trong bối cảnh Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) có hiệu lực từ đầu năm nay, việc ký kết hai hiệp định EVFTA và IPA sẽ cùng tổng hòa mang lại lợi ích cho doanh nghiệp và người dân hai bên.
“Các doanh nghiệp hai bên có thể tiếp cận thuận lợi thị trường của nhau, đặc biệt doanh nghiệp EU sẽ tiếp cận không chỉ thị trường gần 100 triệu dân Việt Nam, mà cả thị trường ASEAN, thị trường CPTPP rộng lớn, góp phần mở ra xung lực hợp tác mới , mang lại thịnh vượng cho cả hai khu vực Á - Âu”, Thủ tướng nói.
Thủ tướng cũng bày tỏ mong muốn và sự tin tưởng rằng, hai bên, đặc biệt là Liên minh châu Âu sẽ sớm thông qua các hiệp định, để khi có hiệu lực, các hiệp định quan trọng này như cao tốc hiện đại, quy mô lớn sẽ nối gần hơn giữa EU và Việt Nam, để từ đây, người dân và doanh nghiệp hai bên dễ dàng hợp tác.
Tuy nhiên, theo khẳng định của Thủ tướng, việc ký kết các hiệp định mới chỉ là bước khởi đầu, cả hai bên phải nỗ lực hơn nữa để các hiệp định được thực thi và mang lại lợi ích cho cả hai bên.
Khẳng định tầm quan trọng chiến lược của việc ký kết 2 Hiệp định, phát biểu tại lễ ký, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, việc ký kết hai hiệp định đã đánh dấu một bước phát triển mới trong quan hệ Đối tác và Hợp tác toàn diện giữa Việt Nam và EU, phù hợp với định hướng phát triển vì sự thịnh vượng chung của 2 nền kinh tế, thể hiện sự ghi nhận và coi trọng của EU đối với vị thế, vai trò của Việt Nam trong khu vực và trên trường quốc tế với tư cách là một nền kinh tế năng động, sẵn sàng cải cách để hội nhập.
Đồng thời, mang ý nghĩa hết sức quan trọng trong việc thúc đẩy kết nối kinh tế giữa cộng đồng kinh tế ASEAN và EU cũng như góp phần phát triển kinh tế toàn cầu.
Theo Bộ trưởng, EVFTA và IPA là 2 hiệp định thế hệ mới, chất lượng cao và bảo đảm cân bằng lợi ích của các bên. Việc ký kết các hiệp định này sẽ góp phần tăng tốc tiến trình cải cách, hội nhập kinh tế theo chiều sâu của Việt Nam, không chỉ trong lĩnh vực thương mại truyền thống, mà cả trong lĩnh vực thể chế, cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, sở hữu trí tuệ, mua sắm của chính phủ, lao động, phát triển bền vững, xây dựng nền kinh tế Việt Nam theo nguyên tắc của kinh tế thị trường, thông lệ tốt của quốc tế, đặc biệt là của Liên minh Châu Âu. .
Trong lĩnh vực hợp tác đầu tư, tiếp theo 21 hiệp định song phương về khuyến khích và bảo hộ đầu tư giữa Việt Nam và các quốc gia thuộc Liên minh châu Âu đã được ký kết và thực hiện trong 30 năm qua, việc ký kết IPA với những cam kết toàn diện và cân bằng hơn về bảo hộ đầu tư, cùng với những cam kết quan trọng về mở cửa thị trường hàng hóa, dịch vụ, đầu tư, mua sắm của chính phủ, sở hữu trí tuệ... theo quy định của EVFTA, sẽ góp phần quan trọng vào việc củng cố niềm tin của nhà đầu tư nước ngoài nói chung cũng như nhà đầu tư EU nói riêng về tính hấp dẫn, an toàn, thân thiện và cạnh tranh cao hơn của môi trường đầu tư kinh doanh tại Việt Nam.
Đồng thời, doanh nghiệp, người dân Việt Nam sẽ có cơ hội được tiếp cận, tiêu dùng và hưởng lợi các sản phẩm hàng hóa, dịch vụ tiêu chuẩn châu Âu với chất lượng cao, giá cả cạnh tranh từ các nền kinh tế của Liên minh châu Âu.
Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng khẳng định, Việt Nam luôn coi trọng và đánh giá cao vị trí, vai trò, tiềm năng của các nhà đầu tư EU về vốn, công nghệ, trình độ quản lý...
“Do vậy, Chính phủ Việt Nam có cơ sở để tin tưởng vững chắc rằng, việc ký kết Hiệp định IPA sẽ góp phần thu hút đầu tư với chất lượng cao từ các nhà đầu tư EU và tạo cơ hội tốt cho nhà đầu tư Việt Nam tiếp cận thị trường EU. Điều này hoàn toàn phù hợp với định hướng thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) trong thời gian tới.
Theo đó, Việt Nam chủ trương chuyển hướng thu hút FDI từ số lượng sang chất lượng, ưu tiên các dự án có giá trị gia tăng cao, công nghệ tiên tiến, quản trị hiện đại, kết nối chuỗi cung ứng toàn cầu và có tác động lan tỏa, gắn kết hữu cơ với khu vực kinh tế trong nước, đồng thời phù hợp với quá trình cơ cấu lại nền kinh tế và đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao chất lượng, năng suất và tính cạnh tranh của nền kinh tế, đảm bảo mục tiêu phát triển bền vững, bảo vệ môi trường và công bằng xã hội”, Bộ trưởng nói.
Tuy nhiên, Bộ trưởng cũng chỉ rõ, bên cạnh những cơ hội nêu trên, Việt Nam cũng đang đứng trước một số thách thức trong quá trình thực thi Hiệp định như: về thể chế, chính sách, cơ chế quản lý; hệ thống kết cấu hạ tầng, trình độ công nghệ và nguồn nhân lực; năng lực và sức cạnh tranh của các doanh nghiệp Việt Nam....
Do vậy, để hiện thực hóa những cơ hội và lợi ích từ việc thực thi các hiệp định này, Bộ trưởng cho biết, cùng với những những giải pháp nhằm phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, tiếp tục phát triển kết cấu hạ tầng, nâng cao sức cạnh tranh của các doanh nghiệp Việt Nam và toàn nền kinh tế, Chính phủ đang chỉ đạo rà soát, hoàn thiện thể chế, chính sách đầu tư, kinh doanh, theo đó sẽ nghiên cứu, rà soát, đề xuất trình Quốc hội xem xét sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành một số đạo luật quan trọng như Luật Đầu tư, Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư, Luật Đất đai, Luật Xây dựng, Luật Bảo vệ môi trường, Bộ Luật lao động và một số Luật về thuế... nhằm tiếp tục đơn giản hóa, tạo điều kiện thuận lợi cho việc gia nhập thị trường và thực hiện hoạt động đầu tư, kinh doanh của người dân, doanh nghiệp, trong đó có doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, đồng thời hoàn thiện cơ chế, chính sách nhằm thu hút khu vực tư nhân tham gia đầu tư xây dựng công trình kết cấu hạ tầng và cung cấp dịch vụ công, khơi thông nguồn vốn cho đầu tư phát triển.
Đồng thời, Chính phủ cũng khuyến nghị các doanh nghiệp Việt Nam phải chủ động đẩy mạnh ứng dụng các công nghệ, kỹ thuật tiên tiến nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm hàng hóa, dịch vụ đáp ứng tiêu chuẩn của châu Âu, nâng cao sức cạnh tranh của sản phẩm để gia nhập thị trường châu Âu một cách nhanh chóng, thuận lợi.
“Chính phủ Việt Nam mong muốn và đề nghị Liên minh châu Âu đồng hành, hỗ trợ Việt Nam trong quá trình thực hiện. Tôi tin tưởng rằng, những giải pháp nêu trên sẽ góp phần quan trọng vào việc cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư, kinh doanh tại Việt Nam, đồng thời bảo đảm các Hiệp định này được thực thi một cách nhanh chóng, có hiệu quả và thực chất nhất”, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh.