Không khuyến khích người nghèo mua xổ số

Cụ thể, vé xổ số truyền thống có mệnh giá là 5.000 đồng và 10.000 đồng; vé xổ số lô tô có mệnh giá tối đa cho một lần dự thưởng là 10.000 đồng (trường hợp vé xổ số lô tô sử dụng cho nhiều lần dự thưởng thì tổng giá trị ghi trên tờ vé tối đa là 50.000 đồng); vé xổ số cào biết kết quả ngay có mệnh giá là 2.000 đồng, 5.000 đồng và 10.000 đồng; và vé xổ số bóc biết kết quả ngay là 2.000 đồng và 5.000 đồng.

Theo số liệu của BTC, trong những năm gần đây, doanh thu xổ số kiến thiết (XSKT) đạt tốc độ tăng trưởng bình quân 22%/năm, tổng doanh thu toàn bộ thị trường XSKT bình quân đạt trên 2,4% GDP. Hoạt động XSKT đã giải quyết việc làm  cho 200.000 - 250.000 lao động, với mức thu nhập ổn định bình quân từ 800.000 - 1.200.000 đồng/tháng. BTC nhận định, XSKT đã đáp ứng được nhu cầu vui chơi giải trí lành mạnh của đông đảo người dân, góp phần không nhỏ trong việc ổn định xã hội, hạn chế tình trạng cờ bạc, cá cược bóng đá bất hợp pháp.

Thế nhưng, với mệnh giá xổ số khá cao như trên, nhiều khả năng thị trường xổ số sẽ bị thu hẹp, trước mắt sẽ ảnh hưởng đáng kể tới một bộ phận dân nghèo đang lấy việc bán vé xổ số làm kế sinh nhai. “Nhà nước không khuyến khích người nghèo tham gia mua xổ số. Điều này ngược lại với chủ trương 5 năm về trước, thời kỳ Nhà nước vận động người dân tiết kiệm để mua xổ số góp phần ích nước lợi nhà”, ông Phạm Phan Dũng, Vụ trưởng Vụ Tài chính - Ngân hàng (BTC) cho biết. Ông giải thích, trong thời gian vừa qua, do có khá nhiều người mua xổ số, nạn chơi số đề phát triển tràn lan, các cơ quan quản lý nhà nước rất khó kiểm soát tình trạng cờ bạc trá hình dựa vào kết quả xổ số, nên Chính phủ đã chỉ đạo BTC phải tìm cách hạn chế sự tham gia quá mức cần thiết của người dân, khuyến khích người nghèo nên dành tiền để mua sắm vật dụng thiết yếu trong gia đình, chăm lo đời sống, thay vì mua xổ số.

“Hiện tại, hoạt động xổ số hướng vào điều tiết thu nhập của tầng lớp trung lưu, chứ không nhằm mục tiêu thu hút tiền nhàn rỗi của dân nghèo”, ông Dũng nhấn mạnh. Liên quan đến những người trực tiếp bán vé xổ số (đại lý xổ số) - đối tượng lấy đây là nghề chính để mưu sinh, ông Dũng cho rằng, việc chăm lo cho người nghèo, thực hiện các chính sách bảo trợ xã hội cho người nghèo là trách nhiệm của các cấp, các ngành, các cơ quan, tổ chức, bằng nhiều biện pháp khác nhau, chứ không chỉ của riêng ngành XSKT.

Theo số liệu của BTC, thu ngân sách từ hoạt động XSKT liên tục tăng qua các năm (tăng bình quân khoảng 20%/năm). Có những năm, hoạt động XSKT đóng góp vào ngân sách trên 5.400 tỷ đồng - tương đương với số thu từ thuế thu nhập đối với người có thu nhập cao. Tại nhiều địa phương như Tây Ninh, Vĩnh Long, Đồng Tháp, Bạc Liêu, Bến Tre, Tiền Giang, Long An, Sóc Trăng, Trà Vinh..., số thu từ hoạt động này chiếm tỷ trọng khá lớn trong tổng thu của ngân sách địa phương. Việc nâng giá vé xổ số chắc chắn sẽ ảnh hưởng không nhỏ tới dự toán thu ngân sách của nhiều địa phương. “Cùng với việc không khuyến khích phát triển mạnh thị trường xổ số, bắt đầu từ năm 2007, Quốc hội quyết định không đưa vào dự toán ngân sách phần thu từ hoạt động kinh doanh xổ số. Điều này đã giảm bớt áp lực thu ngân sách của một số tỉnh vào hoạt động xổ số”, ông Dũng lý giải.

Để bảo đảm cho thị trường xổ số, đặt cược, trò chơi có thưởng phát triển lành mạnh, đúng định hướng, BTC đã bắt tay vào xây dựng chiến lược phát triển những hoạt động này đến năm 2010. Cụ thể, tiếp tục đổi mới hoạt động XSKT để đảm bảo duy trì tốc độ tăng trưởng vừa phải, ổn định; chỉ đặt mục tiêu vào năm 2010, doanh thu hoạt động xổ số, đặt cược, trò chơi có thưởng đạt 4-4,5% GDP; đáp ứng yêu cầu hội nhập; thoả mãn ngày càng tốt nhu cầu giải trí lành mạnh của nhân dân; tạo sự chuyển biến cơ bản trong việc xoá bỏ tệ nạn cờ bạc, số đề...

Một trong những mục tiêu để ổn định thị trường xổ số mà BTC hướng tới là thành lập Công ty Xổ số quốc gia để kinh doanh các loại hình xổ số mới trên toàn quốc, đồng thời tiếp tục duy trì mô hình các công ty xổ số hoạt động độc lập và từng bước sắp xếp lại các doanh nghiệp kinh doanh xổ số trên nguyên tắc đảm bảo sự ổn định của thị trường, hiệu quả và bảo đảm nguồn thu của ngân sách các cấp.

Nam Kinh
Nam Kinh