Lũy kế giải ngân vốn đầu tư công nguồn vay nước ngoài kế hoạch vốn năm 2021 của các bộ, ngành mới đạt 19,03%. (Ảnh minh họa/Nguồn: TTXVN).
Trong tháng Tám và Chín, dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp, nhiều địa phương phải giãn cách khiến hoạt động giải ngân vốn đầu tư công từ nguồn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) và vay ưu đãi của nhà tài trợ nước ngoài gặp nhiều khó khăn.
Theo ông Trương Hùng Long, Cục Trưởng Cục Quản lý nợ và tài chính đối ngoại (Bộ Tài chính), mặc dù đã các cơ quan đã nỗ lực triển khai đồng bộ nhiều giải pháp để hỗ trợ cho công tác giải ngân, song với thời gian còn lại từ nay cho đến hết năm, nhiệm vụ giải ngân 95% kế hoạch vốn năm 2021 như mục tiêu Nghị quyết số 63/NQ-CP là không khả thi.
Đăng ký trả 44,08% kế hoạch vốn
Ông Võ Hữu Hiển, Phó Cục Trưởng Cục Quản lý nợ và tài chính đối ngoại cho biết tính đến ngày 6/10, Bộ Tài chính đã nhận được 9 văn bản từ các bộ, ngành đề nghị trả lại kế hoạch vốn với tổng giá trị là 8.054 tỷ đồng, chiếm khoảng 44,08% kế hoạch vốn được Thủ tướng Chính phủ giao.
Theo ông Hiển, Bộ Tài chính đã làm việc trực tuyến, trao đổi với tất cả các chủ dự án của 13 bộ, ngành được giao kế hoạch vốn nước ngoài để rà soát, đôn đốc giải ngân, phối hợp xử lý các khó khăn, vướng mắc ảnh hưởng đến giải ngân thuộc phạm vi trách nhiệm của Bộ.
Bộ Tài chính cũng chỉ đạo rút ngắn thời gian thực hiện công tác kiểm soát chi và giải quyết đơn rút vốn nếu đầy đủ hồ sơ. Kết quả, Bộ đã nhận được 620 bộ hồ sơ rút vốn của các bộ, ngành và tất cả hồ sơ rút vốn đều đã được xử lý khẩn trương, các đơn chưa đầy đủ hoặc thiếu sót đều được phối hợp với chủ dự án để giải quyết, đến nay không còn tồn đọng đơn rút vốn.
Về giải ngân đầu tư công nguồn vốn nước ngoài chín tháng của năm 2021, các bộ, ngành đã nhập dự toán trên hệ thống Tabmis là 13.043 tỷ đồng/16.637 tỷ đồng, đạt 78%.
Tuy nhiên, lũy kế giải ngân vốn đầu tư công nguồn vay nước ngoài kế hoạch vốn năm 2021 của các bộ, ngành mới đạt 19,03% (3.166 tỷ đồng), gấp hơn hai lần số giải ngân vào thời điểm tháng Sáu.
Ông Hiển cho biết nguyên nhân chậm giải ngân vốn đầu tư công nguồn vay nước ngoài và phải trả kế hoạch vốn, chủ yếu bị ảnh hưởng bởi tác động nặng nề của đại dịch COVID-19 đến tiến độ thực hiện của phần lớn các dự án ODA.
Bên cạnh đó ông Hiển thẳng thắn chỉ ra các nguyên nhân chủ quan khác dẫn đến chậm tiến độ hoặc không có khối lượng giải ngân, là do các vướng mắc trong quá trình triển khai dự án (như chậm triển khai các công tác sẵn sàng cho đầu tư: chậm giải phóng mặt bằng, tái định cư, thiết kế cơ sở, chậm trong đấu thầu, ký hợp đồng), trong quá trình thực hiện các thủ tục điều chỉnh chủ trương-quyết định đầu tư, điều chỉnh hiệp định vay (gia hạn thời gian thực hiện, thời gian giải ngân, sử dụng vốn dư, điều chỉnh chủ đầu tư, tỷ lệ thanh toán ngoại tệ/ nội tệ, điều chỉnh kinh phí giữa các hạng mục).
“Ngoài ra, công tác kế hoạch vốn chưa tốt dẫn đến nhiều bộ, ngành chưa thể giao hết kế hoạch vốn chi tiết dẫn đến phải hủy dự toán,” ông Hiển trao đổi.
Kiến nghị sử dụng hồ sơ điện tử
Thời gian chạy nước rút từ nay đến cuối năm không còn nhiều, do đó ông Trương Hùng Long kiến nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành khẩn trương thực hiện các giải pháp trong phạm vi quản lý của mình. Bên cạnh đó, các bộ, ngành cần phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan để đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công, trong đó có nguồn vay ODA, vay ưu đãi nước ngoài.
Bộ Tài chính cũng kiến nghị Chính phủ chỉ đạo các cơ quan nghiên cứu việc xem trước hồ sơ, tài liệu trên bản điện tử (sử dụng bản scan) để rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ ở mọi khâu của quá trình triển khai dự án.
 |
| (Ảnh minh họa/Nguồn: TTXVN) |
Đối với các cơ quan chủ quản, ông Long cho rằng cần phải thực hiện kiểm tra, rà soát, giám sát, đôn đốc thực hiện kế hoạch vốn của các chủ dự án, kịp thời tháo gỡ ngay vướng mắc, khó khăn trong triển khai dự án và giải ngân cũng như tiếp tục điều chuyển kế hoạch vốn nội bộ.
“Trường hợp không thể điều chuyển nội bộ thì sớm có văn bản gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính về việc cắt giảm để chuyển cho các Bộ, ngành, địa phương khác,” ông Long nói.
Ông Long khuyến nghị các bộ, ngành cần tăng cường năng lực tổ chức thực hiện dự án ODA ở cấp cơ quan chủ quản, chủ đầu tư và ban quản lý dự án, đảm bảo đội ngũ cán bộ quản lý dự án có năng lực, trình độ chuyên môn cao.
Mặt khác, các cơ quan chủ quản phải thường xuyên báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về các vướng mắc phát sinh, đặc biệt là các vướng mắc liên quan đến chế độ, chính sách nhằm đẩy nhanh tốc độ giải ngân các dự án.
Riêng các chủ dự án, ông Long nhấn mạnh phải có trách nhiệm khẩn trương hoàn tất các thủ tục về đầu tư, xây dựng, di dân tái định cư, giải phóng mặt bằng, từ đó kịp thời phát hiện các vướng mắc để xử lý hoặc báo cáo cơ quan chủ quản xử lý theo thẩm quyền, xin ý kiến nhà tài trợ.
Các chủ dự án cần tuyển chọn tư vấn đủ năng lực, kinh nghiệm thiết kế dự án, đảm bảo đạt chất lượng, phù hợp với thực tế và tránh phải điều chỉnh trong quá trình triển khai; gửi Kho bạc Nhà nước hồ sơ để làm thủ tục kiểm soát chi ngay sau khi có khối lượng hoàn thành, không để tồn đọng chứng từ, đặc biệt là các khoản hoàn chứng từ tài khoản đặc biệt.
“Bộ Tài chính tiếp tục phối hợp tháo gỡ khó khăn, thực hiện đồng bộ các giải pháp đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công, ứng dụng công nghệ thông tin hơn nữa trong giải ngân vốn ODA, vay ưu đãi. Bên cạnh đó, Bộ Tài Chính sẽ tiếp tục hoàn thiện quá trình kiểm soát chi, xử lý đơn rút vốn tại Bộ, Kho bạc Nhà nước để đảm bảo đúng thời hạn, đúng chế độ quy định, không để tồn đọng hồ sơ mà không có lý do,” ông Long cam kết.
