Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm trả lời chất vấn của các đại biểu Quốc hội hôm qua (4/6).
5 tháng, triệt phá 933 băng nhóm tội phạm “tín dụng đen”
Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Lê Minh Hưng vừa ban hành Quyết định 1178/QĐ-NHNN về kế hoạch hành động cho ngành ngân hàng, gồm 7 nội dung nhằm hạn chế “tín dụng đen”. Một trong những yêu cầu của người đứng đầu ngành là toàn hệ thống ngân hàng phải quản lý cán bộ, nhân viên chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật; các nhân viên ngân hàng không được tham gia các hoạt động liên quan đến “tín dụng đen”.
Kế hoạch trên được ban hành trong bối cảnh hoạt động cho vay theo hình thức “tín dụng đen” có nhiều diễn biến phức tạp, theo nhận định của nhiều đại biểu Quốc hội tại phiên chất vấn Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm hôm qua.
Theo Bộ trưởng Tô Lâm, thời gian qua, Bộ Công an đã chỉ đạo mở nhiều đợt cao điểm tấn công, trấn áp tội phạm trên phạm vi toàn quốc, trong đó trọng tâm là triệt phá các băng nhóm tội phạm có tổ chức liên quan đến “tín dụng đen”.
Năm 2018, công an các đơn vị, địa phương đã xử lý hơn 2.500 vụ việc liên quan đến “tín dụng đen”; trong đó khởi tố 34 vụ, với 66 bị can về tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự và 2.353 vụ án khác có liên quan đến “tín dụng đen”.
Trong 5 tháng đầu năm, lực lượng công an đã triệt phá 933 băng nhóm tội phạm. Điển hình như vụ phá đường dây cho vay lãi nặng, tạm giữ hình sự 11 đối tượng, thu giữ 11 tỷ đồng, 3 xe ô tôtại Hà Nội; vụ triệt phá nhóm đối tượng hoạt động “tín dụng đen” núp dưới danh nghĩa Công ty Tài chính Nam Long, bắt giữ 18 đối tượng thuộc 32 chi nhánh ở nhiều địa phương tại Thanh Hóa...
Bộ trưởng Tô Lâm khẳng định, những kết quả trên đã kiềm chế, làm cho hoạt động của tội phạm có tổ chức nói chung, các băng nhóm liên quan đến “tín dụng đen” nói riêng không còn manh động, công khai như trước.
Tiếp tục duy trì tấn công, trấn áp mạnh mẽ
Đánh giá cao sự chỉ đạo sát sao của Chính phủ trong đấu tranh phòng chống tội phạm “tín dụng đen”, nhưng đại biểu Quốc hội Nguyễn Sỹ Cương (Ninh Thuận) phân tích, với 933 băng nhóm bị triệt phá trong gần nửa đầu năm nay, như vậy là giảm không nhiều so với năm 2018. “Đâu là giải pháp xử lý dứt điểm loại tội phạm này?”, đại biểu Cương lo ngại.
Trấn an nỗi băn khoăn của đại biểu Nguyễn Sỹ Cương, Bộ trưởng Tô Lâm khẳng định, lực lượng chức năng “sẽ tiếp tục duy trì khí thế tấn công, trấn áp mạnh mẽ loại tội phạm này”. Bộ trưởng Tô Lâm phân tích thêm, bản chất của tín dụng đen là quan hệ về dân sự, về kinh tế. Tuy nhiên, vấn đề này lại có một giới hạn nhất định, mà nếu vượt qua giới hạn đó, sẽ trở thành vấn đề về hình sự.
“Chúng tôi cũng xem xét loại tội phạm tín dụng đen theo cách tiếp cận, xuất phát từ những mối quan hệ dân sự thông thường, giữa người cho vay và người đi vay và bọn tội phạm đã lợi dụng được mối quan hệ này để tiến hành hoạt động. Với những người đi vay, chúng tôi cũng thấy có nhiều dấu hiệu liên quan đến hoạt động tội phạm”, Bộ trưởng nói.
Theo ông Tô Lâm, nếu sản xuất - kinh doanh thông thường thì rất khó có điều kiện trả được lãi cao lên tới 300% như vậy. Những người đi vay đó cũng có mục tiêu sử dụng tín dụng vào những việc vi phạm pháp luật, không lành mạnh như buôn lậu, gian thương, cần tiền nhanh để giải quyết ngay trong một phi vụ, nên bất chấp lãi suất để huy động, hoặc lừa đảo.
Đưa ra giải pháp nhằm hạn chế loại hình tội phạm này, người đứng đầu ngành công an đề xuất, cần khẩn trương có hướng dẫn để giải quyết những khó khăn, vướng mắc liên quan đến xử lý tội phạm “tín dụng đen”. Ngoài ra, phía ngân hàng cần tiếp tục đa dạng hóa các hình thức cho vay, tạo điều kiện cho người dân tiếp cận vốn ngân hàng, vốn lành mạnh, không cho “tín dụng đen” có đất hoạt động.
Trong Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, cơ quan này cũng đề nghị Chính phủ quan tâm triển khai quyết liệt, đồng bộ để xử lý tình trạng “tín dụng đen”, trong đó sớm hoàn thiện chế tài xử phạt, chú trọng các giải pháp phát triển nền tài chính toàn diện tập trung vào tài chính vi mô và tài chính tiêu dùng, đơn giản hóa thủ tục vay vốn, kiểm soát tín dụng vào lĩnh vực rủi ro cao.
