Trong một bài đăng trên blog trước thềm sự kiện tuần này, Giám đốc điều hành IMF Kristalina Georgieva cho biết nền kinh tế toàn cầu phải đối mặt với “thử thách lớn nhất kể từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai”, với xung đột Nga-Ukraine làm cộng thêm những tác động kinh tế còn sót lại của cuộc khủng hoảng Covid-19 làm kéo giảm tăng trưởng và đẩy lạm phát lên mức cao nhất trong nhiều thập kỷ.
Giá thực phẩm và năng lượng tăng cao đang bóp nghẹt các hộ gia đình trên khắp thế giới, trong khi các ngân hàng trung ương đang thắt chặt chính sách tiền tệ để kiềm chế lạm phát, gây thêm áp lực lên các quốc gia, công ty và gia đình có sử dụng nợ.
Khi kết hợp với sự gia tăng đột biến trên thị trường tài chính và mối đe dọa dai dẳng từ biến đổi khí hậu, IMF cho biết thế giới đang phải đối mặt với một “nơi tiềm ẩn nhiều tai họa”.
“Tuy nhiên, khả năng ứng phó của chúng tôi đã bị cản trở bởi một hậu quả khác do chiến sự ở Ukraine làm nguy cơ phân mảnh địa kinh tế gia tăng mạnh mẽ. Căng thẳng về thương mại, tiêu chuẩn công nghệ và an ninh đã gia tăng trong nhiều năm, làm suy yếu tăng trưởng và lòng tin vào hệ thống kinh tế toàn cầu hiện tại”, bà Georgieva cho biết.
Bà nói thêm rằng, chỉ riêng sự không chắc chắn xung quanh các chính sách thương mại đã làm giảm gần 1% GDP toàn cầu vào năm 2019 theo nghiên cứu của IMF.
Bà Georgieva cảnh báo rằng, sự tan rã hơn nữa sẽ gây ra những chi phí to lớn trên toàn cầu, gây hại cho mọi người trên toàn bộ nền kinh tế xã hội và cho biết chỉ riêng sự phân tán về công nghệ có thể dẫn đến thiệt hại 5% GDP cho nhiều quốc gia.
Carmine Di Sibio, Chủ tịch toàn cầu và Giám đốc điều hành của Công ty Tư vấn EY cho biết, nền kinh tế đã “chiếm vị trí trung tâm” trong các cuộc thảo luận giữa các nhà lãnh đạo doanh nghiệp lớn tại Davos.
“Nền kinh tế là vấn đề thảo luận hàng đầu và lạm phát là một mối quan tâm lớn, chúng ta có thể thấy một số chỉ số hàng đầu bắt đầu chậm lại”, ông cho biết.
Mặc dù khối lượng giao dịch của công ty đã chậm lại, Di Sibio cho biết, EY vẫn nhận thấy dấu hiệu “hoạt động khá mạnh mẽ” và các nhà lãnh đạo doanh nghiệp vẫn đang xem xét các lựa chọn để chuyển đổi hoạt động kinh doanh của họ, với việc giá cả trong lĩnh vực này sẽ giảm xuống muộn trong bối cảnh nhu cầu kiên quyết.
“Sự chuyển đổi mà các công ty đang trải qua - sự chuyển đổi về mặt công nghệ, về chuỗi cung ứng và vị trí của chuỗi cung ứng, và giảm thiểu rủi ro của chuỗi cung ứng - vẫn đang diễn ra và chúng tôi cũng làm được rất nhiều điều đó”, ông Di Sibio cho biết.
Các giải pháp
Để giải quyết tình trạng phân mảnh ngày càng tăng, IMF trước tiên đã kêu gọi các chính phủ hạ thấp các rào cản thương mại để giảm bớt tình trạng thiếu hụt và giảm giá lương thực và các mặt hàng khác, đồng thời đa dạng hóa xuất khẩu để cải thiện khả năng phục hồi của nền kinh tế.
“Không chỉ các quốc gia mà các công ty cũng cần đa dạng hóa nhập khẩu để đảm bảo chuỗi cung ứng và duy trì những lợi ích to lớn đối với hoạt động kinh doanh của hội nhập toàn cầu. Trong khi các cân nhắc về địa chiến lược sẽ thúc đẩy một số quyết định tìm nguồn cung ứng, điều này không cần thiết dẫn đến sự tan rã. Các nhà lãnh đạo doanh nghiệp có vai trò quan trọng trong vấn đề này”, bà Georgieva cho biết.
Thứ hai, IMF cũng kêu gọi các nỗ lực hợp tác để giải quyết nợ, vì khoảng 60% các quốc gia thu nhập thấp hiện đang có các khoản nợ dễ bị tổn thương đáng kể và sẽ cần tái cơ cấu.
“Nếu không có sự hợp tác dứt khoát để giảm bớt gánh nặng cho các quốc gia, cả họ và các chủ nợ của họ sẽ trở nên tồi tệ hơn, nhưng sự trở lại của tính bền vững của nợ sẽ thu hút đầu tư mới và thúc đẩy tăng trưởng toàn diện”, bà Georgieva cho biết.
Thứ ba, IMF kêu gọi hiện đại hóa thanh toán xuyên biên giới, trong đó hệ thống thanh toán kém hiệu quả sẽ tạo ra rào cản đối với tăng trưởng kinh tế. IMF ước tính rằng chi phí trung bình 6,3% của một khoản thanh toán chuyển tiền quốc tế tương đương với khoảng 45 tỷ USD hàng năm được chuyển hướng sang các trung gian từ các hộ gia đình có thu nhập thấp hơn.
“Các quốc gia có thể làm việc cùng nhau để phát triển một nền tảng kỹ thuật số công cộng toàn cầu - một phần của cơ sở hạ tầng thanh toán mới với các quy tắc rõ ràng - để mọi người có thể gửi tiền với chi phí tối thiểu, tốc độ và độ an toàn tối đa. Nó cũng có thể kết nối nhiều dạng tiền khác nhau, bao gồm cả tiền tệ kỹ thuật số của ngân hàng trung ương”, bà Georgieva cho biết.
Cuối cùng, IMF kêu gọi thu hẹp khẩn cấp “khoảng cách giữa tham vọng và chính sách” về biến đổi khí hậu, lập luận về một cách tiếp cận toàn diện cho quá trình chuyển đổi xanh kết hợp định giá carbon và đầu tư năng lượng tái tạo với đền bù cho những người bị ảnh hưởng bất lợi bởi biến đổi khí hậu.
