Theo báo cáo hàng năm của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), nhu cầu toàn cầu đối với tất cả các loại nhiên liệu hóa thạch sẽ ngừng tăng trong thập kỷ này, trong khi nguồn cung dầu và LNG sẽ tăng lên. Trong khi đó, sự gia tăng liên tục về mức tiêu thụ điện do Trung Quốc dẫn đầu đang trên đà tăng tốc.
Giám đốc điều hành IEA, Fatih Birol cho biết: "Thế giới sẽ bước vào bối cảnh thị trường năng lượng mới vào nửa cuối thập kỷ này vì sự cân bằng cơ bản của thị trường dầu khí đang nới lỏng…Trừ khi có xung đột địa chính trị lớn, chúng ta sẽ bước vào giai đoạn giá cả sẽ chịu áp lực giảm đáng kể”.
Đây sẽ là bước ngoặt so với những năm đầu của thập kỷ, khi chi phí năng lượng tăng vọt sau xung đột Nga-Ukraine vào năm 2022 đã dẫn đến làn sóng lạm phát tăng cao. Trong khi đó, giá dầu thô đã giảm 20% so với mức cao nhất trong năm nay xuống dưới 75 USD/thùng bất chấp xung đột ở Trung Đông.
Theo IEA, việc sử dụng điện đã tăng gấp đôi so với tốc độ nhu cầu năng lượng tổng thể trong thập kỷ qua, và dự kiến sẽ tăng nhanh gấp sáu lần trong 10 năm tới. IEA dự báo ô tô điện sẽ chiếm 50% doanh số bán ô tô mới trên toàn thế giới vào năm 2030, tăng từ mức 20% hiện tại.
“Trong lịch sử năng lượng, chúng ta đã chứng kiến Kỷ nguyên Than đá và Kỷ nguyên Dầu mỏ - và hiện chúng ta đang tiến nhanh vào Kỷ nguyên Điện”, ông Fatih Birol cho biết.
IEA dự báo nhu cầu về dầu khí sẽ đạt đến mức ổn định trong thập kỷ này. Tuy nhiên, nguồn cung dầu đang tăng lên trong bối cảnh sản lượng mới từ Mỹ, Brazil, Canada và Guyana, và có một làn sóng các dự án khí đốt tự nhiên hóa lỏng đang nổi lên.
Theo báo cáo, khoảng 270 tỷ m3 công suất LNG mới được lên kế hoạch sẽ bổ sung vào năm 2030. Ngay cả một số công nghệ năng lượng sạch, như quang điện mặt trời, cũng sẽ chứng kiến tình trạng thặng dư.
Theo báo cáo, giá dầu thô có thể tiếp tục giao dịch trong khoảng từ 75 đến 80 USD/thùng, nhưng chỉ khi OPEC+ hạn chế sản lượng hơn nữa.
Dẫn đầu là Ả Rập Xê Út, OPEC+ hiện đang giữ lại công suất dự phòng kỷ lục khoảng 6 triệu thùng/ngày sau một loạt các đợt cắt giảm sản lượng, mức mà IEA dự kiến sẽ đạt 8 triệu thùng/ngày vào năm 2030.
"Sự gia tăng của phương tiện di chuyển bằng điện do Trung Quốc dẫn đầu đang khiến các nhà sản xuất dầu mỏ đi sai hướng", báo cáo cho biết.
Mặt khác, một số công ty dầu mỏ lớn đã quay trở lại với các hoạt động kinh doanh truyền thống sau một thời gian ngắn định hướng theo năng lượng tái tạo, trong đó BP Plc tuần trước được cho là đã hủy bỏ mục tiêu cắt giảm sản lượng dầu và khí đốt vào năm 2030. Goldman Sachs dự báo nhu cầu dầu sẽ tiếp tục tăng cho đến năm 2034.
Và trong khi các dự báo của IEA về nhu cầu dầu giảm trong năm nay có vẻ ngày càng chính xác, một số dự đoán trước đây của cơ quan này đã không đạt được mục tiêu, chẳng hạn như dự đoán về tình trạng thiếu hụt nguồn cung cách đây một thập kỷ hoặc dự báo rằng sản lượng của Nga sẽ giảm mạnh hậu xung đột Nga-Ukraine.
Với hơn một nửa sản lượng điện trên thế giới được tạo ra từ các nguồn phát thải thấp vào năm 2030, tiến trình hạn chế biến đổi khí hậu đang được thực hiện. Theo IEA, lượng khí thải carbon dioxide toàn cầu "sắp đạt đỉnh".
Tuy nhiên, IEA cảnh báo rằng thế giới vẫn chưa đi đúng hướng để đạt được các mục tiêu về môi trường quốc tế. Vào cuối thế kỷ này, nhiệt độ dự kiến sẽ tăng 2,4 độ C so với thời kỳ tiền công nghiệp, thay vì giới hạn 1,5 độ C theo Thỏa thuận Paris.
Nhiệt độ đã đạt kỷ lục trong năm nay thể hiện qua các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt từ đợt nắng nóng gay gắt ở Ấn Độ đến lũ lụt tàn phá khắp Châu Phi và Châu Âu, cháy rừng từ Hy Lạp đến rừng mưa nhiệt đới Amazon của Brazil.
Trong khi đó, báo cáo của IEA cảnh báo rằng: "Chi phí của việc không hành động vì mục tiêu khí hậu ngày càng tăng cao khi lượng khí thải tích tụ trong khí quyển và thời tiết khắc nghiệt tự dẫn tới hậu quả không thể đoán trước".