Ảnh Shutterstock
Khối Nghiên cứu Kinh tế HSBC công bố báo cáo “Dự báo Kinh tế châu Á hàng quý - Sự phục hồi” (Asian Economics: Snapping back), trong đó đánh giá, bất chấp những thách thức chưa từng có, Việt Nam đã vượt ra khỏi khủng hoảng dịch bệnh một cách mạnh mẽ.
Với dân số hơn 95 triệu người, Việt Nam đã xoay xở để san bằng đường cong COVID-19 sớm hơn nhiều và duy trì tổng số ca nhiễm ở quanh mức 1.400 nhờ các nỗ lực ngăn chặn nhanh chóng và hiệu quả của các cơ quan Nhà nước.
Tuy có một làn sóng dịch bệnh lần hai quay lại và tồn tại ngắn ngủi vào cuối tháng 7/2020, sự phục hồi của Việt Nam vẫn đang đi đúng hướng. Cuộc khủng hoảng đã làm nổi bật thế mạnh của Việt Nam như một nền kinh tế và một cơ sở sản xuất linh hoạt, đồng thời tiếp tục cho phép Việt Nam giữ vững vị trí ngôi sao sáng của khu vực.
 |
Trong năm 2021, HSBC tin rằng, Việt Nam sẽ được hưởng lợi từ sự phục hồi do công nghệ dẫn đầu, dòng vốn FDI lớn và nhiều hiệp định thương mại đã được ký kết. Tuy nhiên, hạ nhẹ dự báo tăng trưởng năm 2021 xuống còn 7,6% (trước đó là 8,1%), vì sự phục hồi của ngành du lịch bị kéo dài.
Trong khi đó, lạm phát tiếp tục ở mức vừa phải, giảm từ 3,9% trong ba quý đầu năm xuống 1,5% so với cùng kỳ năm 2019 trong tháng 11/2020. Điều này là nhờ vào việc bình thường hóa giá lương thực và giá dầu giảm.
HSBC cho rằng, Việt Nam nổi lên mạnh mẽ từ dịch COVID-19 so với các nước khác, nhưng nền kinh tế của Việt Nam cần hỗ trợ cho những doanh nghiệp và người tiêu dùng bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, hỗ trợ tài khóa bị hạn chế do tỷ lệ nợ công trên GDP của Chính phủ là 65%. Mặc dù không thể thực hiện các gói kích thích tài khóa lớn, nhưng Việt Nam đã đưa ra một số hỗ trợ có mục tiêu và ngắn hạn trị giá 4,6% GDP vào năm 2020.
Vào giữa tháng 11, Quốc hội đã thông qua gói giải cứu 12.000 tỷ đồng cho Vietnam Airlines, bao gồm tăng vốn 8.000 tỷ đồng và cho vay ưu đãi 4.000 tỷ đồng. Trong khi đó, Bộ Tài chính cũng đề xuất gia hạn giảm 30% thuế bảo vệ môi trường nhiên liệu bay đến năm 2021, nhằm hỗ trợ hơn nữa lĩnh vực hàng không.
HSBC kỳ vọng thâm hụt tài khóa của Việt Nam sẽ tăng lên mức 5,2% GDP vào năm 2020, trước khi cải thiện ở mức 4,6% GDP trong năm 2021, đưa nợ công xuống dưới 60% GDP.
Với cơ hội thực hiện các chính sách tài khóa bị hạn chế tại Việt Nam, theo HSBC, chính sách tiền tệ đã làm hầu hết các nhiệm vụ nặng nề để thúc đẩy tăng trưởng.
Từ ngày 1/10/2020, NHNN đã cắt giảm 0,5% lãi suất tái cấp vốn hàng, đưa mức lãi suất tái cấp vốn xuống còn 4%. Tầm quan trọng của việc cắt giảm lãi suất cho thấy NHNN đang khá cấp bách trong bối cảnh mục tiêu tăng trưởng năm 2020 của Chính phủ nằm khoảng 2,5 - 3% (theo số liệu mới công bố, GDP năm 2020 của Việt Nam tăng 2,91%).
"Do kinh tế Việt Nam có khả năng phục hồi mạnh mẽ trong những quý tới, chúng tôi kỳ vọng NHNN sẽ giữ chính sách tiền tệ của mình cho đến quý II/2022, trước khi có thể đưa ra mức tăng lãi suất 0,25% vào quý III/2022, nâng lãi suất tái cấp vốn lên 4,25% đến cuối cuối năm 2022", các chuyên gia của HSBC kỳ vọng.
Mặc dù Việt Nam đã sẵn sàng để vượt lên so với các nước trong khu vực vào năm 2021, nhưng HSBC cho rằng, vẫn có những rủi ro đối với quá trình phục hồi kinh tế. Trước hết, lĩnh vực du lịch vẫn còn nhiều trở ngại. Bởi dù điều tồi tệ nhất có thể đã qua sau quý II/2020, nhưng các dịch vụ liên quan đến du lịch như vận tải, lưu trú vẫn trong tình trạng ảm đạm.
Ngoài ra, thị trường lao động mềm của Việt Nam vẫn là một thách thức. Mặc dù có một số cải thiện trong quý III/2020, tỷ lệ thất nghiệp vẫn tăng với mức lương thấp hơn. Nếu vẫn tiếp tục, sự việc này có thể sẽ dẫn đến sự phục hồi kéo dài trong chi tiêu tiêu dùng, vốn là trụ cột chính của tăng trưởng.
