Giá bán và nhu cầu tiêu thụ thép gần đây tăng cao.
Sóng tăng trưởng bao phủ
Ngành thép đang đón nhận nhiều thông tin tích cực khi giá thép tăng mạnh, nhu cầu sử dụng sản phẩm trong và ngoài nước tăng cao sau thời gian dài chịu ảnh hưởng của Covid-19. Bên cạnh đó, chi tiêu đầu tư công cho hạ tầng hậu đại dịch được kỳ vọng sẽ thúc đẩy ngành này tăng trưởng.
Theo đó, hàng loạt doanh nghiệp thép đặt kế hoạch doanh thu và lợi nhuận năm 2021 tăng vọt so với thực hiện năm 2020.
Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Thép Nam Kim (NKG) vừa công bố kế hoạch kinh doanh năm 2021 với mục tiêu doanh thu đạt 16.000 tỷ đồng, lãi sau thuế 600 tỷ đồng, tăng trưởng lần lượt 38% và 103%.
Tương tự, Công ty cổ phần Thép Việt - Ý (VIS) dự kiến năm nay thu về 4.588 tỷ đồng doanh thu và 28,1 tỷ đồng lợi nhuận trước thuế, lần lượt tăng 113% và 125% so với năm ngoái.
Công ty cổ phần Gang thép Thái Nguyên (TIS) lên kế hoạch đạt doanh thu 12.989 tỷ đồng, tăng 35% và lợi nhuận trước thuế 49 tỷ đồng, tăng 40%.
Công ty cổ phần Tập đoàn Hòa Phát (HPG) dự kiến đạt doanh thu 120.000 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế 18.000 tỷ đồng, tăng trưởng lần lượt 33,15% và 33,17%.
Ông Nguyễn Thanh Nghĩa, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Đại Thiên Lộc (DTL) đánh giá, ngành thép đang trong giai đoạn tốt để phát triển, giá bán tăng cao, những doanh nghiệp có hàng tồn kho lớn sẽ hưởng lợi. DTL có thời gian dài chìm trong khó khăn nhưng đã bật dậy trở lại từ cuối năm 2020 và tiếp tục đón “làn gió mới” trong năm 2021.
Được biết, quý IV/2020, DTL lãi 147,6 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ năm 2019 lỗ 52 tỷ đồng. Lũy kế cả năm 2020, DTL chuyển từ thua lỗ sang có lãi 3 tỷ đồng, thoát khỏi nguy cơ bị hủy niêm yết (trước đó, Công ty lỗ năm 2018 và 2019).
Theo ông Nghĩa, giá nguyên liệu đầu vào đang tăng mạnh, giá thép cuộn cán nóng từ mức thấp nhất năm 2020 vào khoảng 360 USD/tấn nhưng hiện nay, đơn hàng giao tháng 5/2021 có giá xấp xỉ 830 USD/tấn.
Sắp tới, nếu Trung Quốc tăng mức hoàn thuế xuất khẩu một số sản phẩm thép lên 13%, giá thép cán nóng có thể vọt lên 900 USD/tấn. Giá đầu vào tăng, đẩy chi phí sản xuất lên cao, dẫn tới giá bán thành phẩm liên tục tăng trong thời gian qua.
Mới đây, HPG quyết định tăng giá thép cây thêm 150.000 đồng/tấn từ ngày 26/3/2021, sau khi đã tăng 200.000 đồng/tấn từ ngày 9/3/2021. Giá tôn mạ cũng được điều chỉnh tăng 400 đồng/kg, áp dụng từ ngày 22/3/2021.
Lãnh đạo HPG chia sẻ, giá các sản phẩm ống thép trên thị trường trong và ngoài nước liên tục tăng mạnh là lý do chính thúc đẩy sản lượng bán hàng. Có những ngày, Công ty xuất bán gần 5.000 tấn ống thép trên cả 3 miền.
Nhờ vậy, số ngày làm việc trong tháng 2/2021 ít nhưng sản lượng tiêu thụ ống thép vẫn tăng so với cùng kỳ năm 2020. Trong đó, sản lượng bán hàng khu vực miền Trung và miền Nam tăng lần lượt 29% và 25% so với cùng kỳ. Khu vực miền Bắc có sản lượng tăng nhẹ, nhưng đóng góp 45% tổng sản lượng bán hàng.
Cổ phiếu phân hóa
Ngành thép có triển vọng tăng trưởng mạnh, nhưng không phải cổ phiếu nào trong ngành cũng hấp dẫn nhà đầu tư. Nhóm cổ phiếu có đà tăng mạnh bao gồm HPG, NKG, HSG. Thống kê giá ngày 29/3/2021 so với phiên giao dịch đầu năm cho thấy, cổ phiếu HPG tăng gấp đôi, từ 24.000 đồng/cổ phiếu lên 46.200 đồng/cổ phiếu; cổ phiếu NKG tăng gấp 3, từ 7.380 đồng/cổ phiếu lên 22.500 đồng/cổ phiếu; HSG tăng 3,2 lần, từ 8.520 đồng/cổ phiếu lên 27.650 đồng/cổ phiếu…
Ngược lại, không ít cổ phiếu khác giảm giá như VIS giảm 24,5%, từ 24.800 đồng/cổ phiếu xuống 18.700 đồng/cổ phiếu; TIS giảm 33%, từ 15.500 đồng/cổ phiếu xuống 10.400 đồng/cổ phiếu; DTL giảm 43,7%, từ 23.100 đồng/cổ phiếu xuống 13.000 đồng/cổ phiếu...
Không phải cổ phiếu thép nào cũng hấp dẫn đầu tư, trong khi HPG, NKG, HSG tăng 2 - 3 lần so với đầu năm, thì VIS, TIS, DTL giảm giá từ 20 - 40%.
Anh Nguyễn Thế Cường, một nhà đầu tư tại Hà Nội nhìn nhận, sự phân hóa về giá của cổ phiếu ngành thép về cơ bản phản ánh chất lượng và triển vọng từng doanh nghiệp. Các nhà đầu tư tập trung “xuống tiền” khi đánh giá mảng kinh doanh lõi của doanh nghiệp có triển vọng tăng trưởng tốt.
Anh Cường nhận định, không ít cổ phiếu ngành thép có giá tăng mạnh trong quý cuối năm 2020, nên dư địa tăng giá năm 2021 không còn nhiều. Nhà đầu tư sẽ theo sát tình hình thực hiện kế hoạch sản xuất - kinh doanh của doanh nghiệp và việc triển khai dự án đầu tư để đưa ra quyết định mua bán.
Hiện tại, trong nhóm doanh nghiệp ngành thép, HPG có lợi thế là nhà máy sản xuất tại Dung Quất, các lò cao đều chạy hết công suất.
Nhu cầu thép cuộn cán nóng của Việt Nam trong năm 2020 khoảng 12 triệu tấn, nhưng HPG và Formosa là hai đơn vị sản xuất thép cán nóng trong nước mới chỉ đáp ứng được một nửa nhu cầu. Dư địa còn lớn nên đây là động lực để HPG đẩy mạnh đầu tư.
Năm nay, HPG có kế hoạch đầu tư Khu liên hợp sản xuất gang thép Hòa Phát Dung Quất 2, công suất 5,6 triệu tấn/năm, trong đó thép dẹt dự kiến 4,6 triệu tấn/năm, thép thanh, thép dây chất lượng cao dự kiến 1 triệu tấn/năm. Tổng mức đầu tư dự án là 85.000 tỷ đồng, gồm 70.000 tỷ đồng là vốn tự có, 15.000 tỷ đồng là vốn lưu động; thời gian thực hiện trong 3 năm.
Tại TIS, sản lượng tiêu thu gần đây tăng trưởng, nhưng chưa phát huy hết công suất sản xuất 1 triệu tấn/năm.
Bởi lẽ, nguyên liệu các mỏ giảm dần và TIS có những khó khăn mang tính đặc thù như dây chuyền thiết bị đã cũ, xuống cấp, số lượng lao động đông, khó khăn về thu xếp vốn. Cùng với đó, dự án mở rộng sản xuất giai đoạn hai vẫn đang chờ tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất - kinh doanh của Công ty.
Trong năm 2021, TIS dự kiến đầu tư 2,7 tỷ đồng để lập báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án cải tạo mở rộng khai thác than mỡ hầm lò Nam Làng Cẩm và hầm lò khu Bắc Làng Cẩm. Ngoài ra, TIS sẽ đầu tư 12,85 tỷ đồng nâng cấp tài sản cố định.
Một vấn đề khác đang được nhà đầu tư ngành thép đặc biệt quan tâm là giá nguyên liệu đầu vào liên tục tăng cao sẽ khiến doanh nghiệp hưởng lợi từ giá bán tăng, nhưng cũng áp lực về chi phí sản xuất gia tăng và nguy cơ khan hiếm nguồn nguyên liệu.
Tổng giám đốc DTL cho hay, doanh nghiệp có khả năng phải tạm dừng sản xuất vì nguy cơ không mua được nguyên liệu. Doanh nghiệp chưa lên được kế hoạch kinh doanh năm 2021 vì vấn đề này.
Công ty Chứng khoán Vietcombank cho rằng, năm 2021, nhu cầu tiêu thụ thép sẽ được duy trì nhờ chủ trương đẩy mạnh đầu tư công và thị trường bất động sản có dấu hiệu phục hồi.
Tuy nhiên, các doanh nghiệp ngành thép vẫn đối mặt với một số rủi ro như hoạt động xây dựng trong nước chưa thực sự khởi sắc; trong trung và dài hạn có rủi ro dư cung và áp lực cạnh tranh lớn từ HPG; rủi ro bảo hộ thương mại tại các quốc gia xuất khẩu và rủi ro từ áp thuế nhập khẩu thép cuộn cán nóng; biến động giá nguyên liệu và tỷ giá. Khác với năm 2020, “sóng” ngành thép năm nay sẽ không dồn dập.
