Ảnh: Bloomberg
Hành trình gần 40 năm
Ít ai biết rằng năm 1970, giá dầu thô chính thức của Arập Xêút được cố định ở mức 1,80 USD/thùng. Năm 1974, giá dầu thô vượt mức 10 USD/thùng sau cuộc khủng hoảng dầu lửa đầu tiên do cuộc chiến tranh Arập-Ixraen tháng 10/1973 gây ra. Khi con số này lên đến gấp đôi, 20 USD/thùng 5 năm sau đó mà nguyên nhân được cho là cuộc cách mạng Hồi giáo tại
Từ năm 1980 đến năm 1990, giá dầu tăng không ngừng cho đến 40USD/thùng do chảo lửa Trung Đông như được tiếp thêm chất dễ cháy này với cuộc chiến tranh Vùng Vịnh thứ nhất và người ta tạm thời quyên đi cụm từ "cú sốc". Nhưng giá dầu cũng có lúc giảm. Tháng 3/2003, một ngày trước khi Mỹ cầm đầu cuộc tấn công Irắc giá dầu đứng ở mức 37 USD/thùng, nhưng sự căng thẳng trong cuộc chiến tranh tại Irắc đã đội giá dầu lên gấp đôi chỉ hai năm rưỡi sau đó.
Ngày 12/9/2007, giá dầu vượt mức 80 USD/thùng trong sự quan ngại về tình hình thị trường chứng khoán Mỹ và sự gia tăng căng thẳng xung quanh vấn đề
Lần đầu tiên giá dầu đạt mức kỉ lục 100 USD/thùng là khi dân tình trên toàn thế giới vẫn trong ngày nghỉ đón năm mới. Chỉ nửa tháng trước đây, thế giới hồi hộp chờ giá dầu chạm ngưỡng 114, thì nay nó đã chót vót lên tới gần 123USD/thùng.
Đâu là nguyên nhân?
Theo các nhà phân tích, giá dầu thô bị đẩy ngày càng cao là do nhiều nguyên nhân.
Đầu tiên là do đồng USD yếu. Sự sụt giá của đồng USD so với các đồng tiền chủ chốt đã làm thay đổi sức mua hàng hóa khi các nhà đầu tư định giá tài sản bằng đồng USD tương đối thấp. Đồng USD yếu cũng đã làm giảm giá trị thông qua sức mua của OPEC. Tiếp đến là do các nguồn quĩ: Kể từ khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) cắt giảm tỉ lệ lãi suất và Ngân hàng Trung ương rót hàng tỉ USD vào thị trường tài chính nhằm làm giảm cuộc khủng hoảng tín dụng, thì giá dầu lửa và cả giá vàng đã tăng.
Nguyên nhân nhìn thấy được là nhu cầu về nhiên liệu. Trong giai đoạn trước đây giá dầu tăng vọt chủ yếu do nguồn cung ứng bị bị gián đoạn, thì nay do nhu cầu về nhiên liệu tăng vọt (đặc biệt tại hai nền kinh tế khổng lồ là Trung Quốc và Ấn Độ) trong bối cảnh dự trữ dầu thô của Mỹ giảm, nên đã khiến cho giá dầu tăng cao. Trong khi đó, OPEC lại thu hẹp sản lượng khai thác. Tình hình tại nhiều nước xuất khẩu dầu mỏ lớn như
Điểm đến là 200 hay 50?
Nguồn cung tiền tệ của Mỹ đang tăng ở mức trên 30%/năm trong hầu hết năm nay. Nếu được duy trì, điều đó có thể sẽ khiến các loại giá cả tăng gấp ba lần trong vòng 4 năm và dự kiến dầu mỏ sẽ đứng ở mức vừa phải 200 USD/thùng và vàng đạt ngưỡng 2.000 USD/ounce. Cục Dự trữ Liên bang (FED) và các chính trị gia Mỹ sẽ có thể tránh được kịch bản tồi tệ này, nếu không họ sẽ phải đối mặt với một cuộc nổi loạn của những người buôn bán trái phiếu.
Các nhà phân tích của ngân hàng CIBC (Canađa) đã dự báo rằng giá dầu sẽ đạt mức 200 USD/thùng trong năm 2012 vì các nguồn cung dầu mỏ trở nên hạn hẹp hơn bao giờ hết, với điều kiện kinh tế thế giới sẽ tiếp tục phát triển bùng nổ trong 4 năm tiếp theo. Trong khi đó, tác giả cuốn sách "Những nhân vật bảo thủ vĩ đại" Martin Hutchinson lại cho rằng có nhiều khả năng giá dầu sẽ tụt xuống mức 50 USD/thùng vào năm 2012. Ông này cho rằng thế giới chưa hẳn ở vào giai đoạn cuối của “quá trình phát triển bong bóng chưa từng có về dầu mỏ và hàng tiêu dùng”, song chắc chắn đang tiến gần đến thời điểm đó.
Chứng khoán thế giới - các tập đoàn dầu khí bội thu
Exxon Mobil, Royal Dutch Shell và nhiều tập đoàn dầu khí lớn hàng đầu thế giới chuẩn bị công bố mức lợi nhuận lớn nhất trong nhiều năm nay, sau khi giá dầu vượt qua mức 122 đôla mỗi thùng. Lợi nhuận của Exxon Mobil có thể tăng 25% đạt tới 11,6 tỉ đôla trong quý vừa qua, còn lợi nhuận của Royal Dutch Shell cũng tăng 4,9% và đạt mức 6,88 tỉ đôla. Hãng dầu khí Anh BP cũng không chịu thua kém về mức tăng trưởng lợi nhuận với con số 32%, đưa mức lợi nhuận quý 1 có thể lên tới 5,26 tỉ đôla.
Giá trị thị trường chứng khoán của các tập đoàn này cũng đạt con số "kinh ngạc", Exxon Mobil là công ty dầu khí lớn nhất thế giới với giá trị 495 tỉ đôla. PetroChina, sau khi mất đi 30% giá trị tại thị trường chứng khoán Hồng kông vẫn còn 438 tỉ đôla, sau đó là Gazprom của nga giá trị 313 tỉ đôla, và Petrobras của Braxin có giá trị cổ phiếu tổng cộng 250 tỉ đôla. Shell của Anh và Hà lan có giá trị 242 tỉ đôla và BP đứng thứ 6 là 21 217 tỉ đôla. Cổ phiếu của tập đoàn Gazprom trong quý 1 mất 13% trong khi Petrobras mất 16%. Hãng dầu khí lớn thứ 3 của Mĩ ConocoPhillips cũng thong báo lợi nhuận quý 1 đạt 4,1 tỉ đôla tăng 17%.
Nhưng lập kỷ lục chưa từng có về doanh thu phải kể đến Tập đoàn dầu khí quốc gia Sonatrach (Angiêri) - 19 tỷ USD từ xuất khẩu dầu và khí đốt.
Đe doạ lớn nhất đối với các tập đoàn dầu khí là tình hình bất ổn tại các quốc gia có dự án đang khai thác.
Hà Khoa (Tổng hợp báo nước ngoài)
Tin liên quan:
*Giá dầu mỏ sẽ lên đến 200 USD/thùng
*Giá dầu vượt ngưỡng 122 USD/thùng
*Giá dầu chạm đỉnh cao lịch sử: 120 USD/thùng
