Tiết kiệm chi phí, nâng cao chất lượng
Ứng dụng phương pháp hiện đại vào nông nghiệp nói chung, lĩnh vực trồng trọt nói riêng góp phần tiết kiệm chi phí nhân công, nguồn nước, giảm phụ thuộc vào điều kiện thời tiết, kiểm soát dịch bệnh tốt hơn, tăng năng suất cây trồng.
Bên cạnh đó, việc sử dụng công nghệ cao trong nông nghiệp còn giúp tối ưu hóa quá trình sản xuất, nâng cao chất lượng và giá trị sản phẩm. Người dân có thể dễ dàng điều chỉnh các yếu tố môi trường như độ ẩm, ánh sáng và nhiệt độ để tạo điều kiện phát triển tốt nhất cho cây trồng.
Điều này không chỉ đảm bảo sản phẩm đạt tiêu chuẩn chất lượng cao mà còn mở rộng cơ hội tiếp cận thị trường trong nước và quốc tế. Các giải pháp này đã chứng minh hiệu quả và đang ngày càng được nhân rộng, mang lại lợi ích thiết thực cho người nông dân và ngành Nông nghiệp.
Ông Nguyễn Mạnh Hồng, Giám đốc Hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp Yên Mỹ (huyện Thanh Trì) cho biết, Hợp tác xã đã triển khai mô hình trồng rau thủy canh trong nhà màng ứng dụng công nghệ cao của Israel với diện tích 2.600 m2 để trồng dưa lưới, xà lách, cà chua bi, dưa chuột…
“Với công nghệ này, nước được tưới nhỏ giọt đến từng gốc cây; phân bón hòa vào nước theo hệ thống tưới cung cấp dinh dưỡng cho cây phát triển. Hệ thống này tự động tưới chính xác cho mỗi cây nên cây trồng phát triển đồng đều, tiết kiệm nước, phân bón, thời gian và nhân công chăm sóc”, ông Hồng cho hay.
Ông Hồng cũng cho biết thêm cây rau trồng thủy canh trong hệ thống nhà màng nên không chịu tác động của mưa, nắng, hạn chế được sâu, bệnh. Do đó, mỗi năm hợp tác xã sản xuất được 8 - 10 lứa rau, thu khoảng 1 - 1,2 tấn rau các loại/tháng. Sản lượng thu cao gấp khoảng 8 - 10 lần so với cùng diện tích sản xuất thông thường… cho giá trị 800 triệu đồng/năm.
Cùng với ứng dụng công nghệ số trong sản xuất, để kiểm soát dịch bệnh, nhiều hợp tác xã, nông dân đã sử dụng máy bay không người lái phun thuốc bảo vệ thực vật, chế phẩm sinh học.
Mới đây, UBND Thành phố đã có kế hoạch đầu tư khoảng 11 tỷ đồng để thực hiện chính sách hỗ trợ kinh phí phun thuốc bảo vệ thực vật bằng thiết bị bay không người lái (Drone/UAV) cho các tổ chức, cá nhân. Cụ thể, trong năm 2024, Thành phố dự kiến địa điểm thực hiện tại các huyện: Mỹ Đức, Thạch Thất, Thanh Oai, Phúc Thọ, Mê Linh, Chương Mỹ, Thường Tín, Ứng Hòa, Sóc Sơn, Phú Xuyên, Quốc Oai. Diện tích hỗ trợ: 24.972 ha, với tổng kinh phí: 6,243 tỷ đồng.
Ông Lê Ngọc Hoàng (huyện Phú Xuyên) cho biết, gia đình ông đầu tư mua 1 chiếc máy bay không người lái chuyên phun thuốc bảo vệ thực vật, chế phẩm sinh học cho 500 gốc bưởi, 300 gốc nhãn, 100 gốc ổi và ao thả cá.
“Trước đây, tôi phải thuê khoảng 15 nhân công lao động để làm việc này thì nay chỉ trong 2 giờ, máy bay đã phun xong”, ông Hoàng cho hay.
Công nghệ phun ly tâm giúp cho việc tiếp xúc mặt dưới lá hiệu quả hơn, giảm tình trạng tồn dư thuốc bảo vệ thực vật, năng suất cao gấp 30 lần so với phun thủ công, giảm thất thoát 30% thuốc bảo vệ thực vật, tiết kiệm 90% nước…
Theo khảo sát của Hiệp hội Crop Life châu Á, gần 50% nông dân trồng lúa, cây ăn quả và rau của Việt Nam cho biết họ muốn áp dụng số hóa trong nông nghiệp. So với 3 quốc gia khác trong khối ASEAN cùng khảo sát thì Việt Nam là nước có tỷ lệ cao nhất.
Đồng hành với nông dân
Để đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số vào sản xuất nông nghiệp nói chung và trồng trọt nói riêng, theo ông Hoàng Văn Thám, Giám đốc Hợp tác xã Rau quả sạch Chúc Sơn (huyện Chương Mỹ), Nhà nước cần đồng hành với nông dân, hỗ trợ nông dân ứng dụng công nghệ số vào sản xuất.
“Các cơ quan chức năng nên có biện pháp khuyến khích người dân sử dụng các thiết bị điện tử hiện đại, tham gia thảo luận về cách ứng dụng công nghệ cao và mời nông dân đã chuyển đổi số thành công chia sẻ kinh nghiệm…”, ông Thám nhìn nhận.
Thống kê từ các địa phương cho thấy, đến nay đã có hơn 2 triệu hộ sản xuất nông nghiệp tại các tỉnh, thành phố được đào tạo kỹ năng số.
Con số này cho thấy sự hiệu quả mà ứng dụng công nghệ số đem lại cho lĩnh vực trồng trọt. Tuy nhiên vẫn còn một số khó khăn, thứ nhất cơ sở hạ tầng chưa phát triển, ứng dụng công nghệ mới chưa đồng bộ.
Thứ hai, các điều kiện đáp ứng chuyển đổi số gặp khó khăn do trồng trọt chủ yếu ngoài trời, manh mún, nhỏ lẻ, thiếu liên kết, hiệu quả thấp nên khó áp dụng công nghệ và thu hút doanh nghiệp công nghệ vào nông nghiệp.
Thứ ba, biến động mạnh về sản lượng do chu kỳ ngắn, điều kiện thời tiết và khả năng bảo quản, trình độ ứng dụng công nghệ của nông dân còn thấp cũng là trở ngại…
Về giải pháp, trước mắt, cần ưu tiên nâng cao nhận thức về chuyển đổi số đối với các chuỗi giá trị ngành hàng chủ lực theo vùng, miền. Tổ chức thực hiện kết nối nông dân với chuyên gia nông nghiệp thông qua nền tảng số. Cung cấp các bộ dữ liệu mở về sản xuất nông nghiệp.
Bên cạnh đó, bảo đảm phát triển hệ sinh thái về trồng trọt như liên kết và quản lý vùng trồng, chuyển đổi số cả chuỗi nông sản từ nông hộ đến thu gom, chế biến, xuất khẩu; Ứng dụng trí tuệ nhân tạo, phân tích, đánh giá, khai phá trên nền tảng dữ liệu ngành Nông nghiệp, phục vụ công tác thống kê, dự báo trong sản xuất nông nghiệp.
Ngoài ra, cần đầu tư xây dựng và phát triển hạ tầng công nghệ thông tin tại các vùng nông thôn, đảm bảo kết nối internet ổn định và chất lượng. Đẩy mạnh đào tạo, bồi dưỡng kiến thức công nghệ số cho nông dân, giúp họ nắm bắt và sử dụng hiệu quả các công cụ kỹ thuật số trong sản xuất và quản lý.
Thành phố Hà Nội cũng khuyến khích sự tham gia của các doanh nghiệp công nghệ vào lĩnh vực nông nghiệp thông qua các chính sách hỗ trợ, ưu đãi về thuế và tài chính.
Việc phát triển các khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao cũng được ưu tiên, nhằm tạo ra môi trường thuận lợi cho việc áp dụng các công nghệ tiên tiến và thu hút đầu tư từ các doanh nghiệp trong và ngoài nước.