Gói hỗ trợ lãi suất 2% giải ngân quá thấp, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước nói gì?

0:00 / 0:00
0:00
(ĐTCK) Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nói rằng, vốn cho vay của chương trình là vốn của các tổ chức tín dụng huy động của người dân, phần hỗ trợ lãi suất 2% là nguồn từ ngân sách; do đó, các tổ chức tín dụng phải thực hiện cho vay theo các quy định của pháp luật, việc giải ngân nhiều hay ít phụ thuộc nhiều vào quyết định của doanh nghiệp và tổ chức tín dụng.
Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng giải trình trước Quốc hội chiều 25/5 Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng giải trình trước Quốc hội chiều 25/5

Chiều 25/5, Quốc hội tiếp tục thảo luận về Báo cáo của Đoàn giám sát của Quốc hội về việc thực hiện Nghị quyết số 43/2022/QH15 ngày 11/01/2022 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội và các nghị quyết của Quốc hội về một số dự án quan trọng quốc gia đến hết năm 2023.

Một số đại biểu Quốc hội dành thời gian để nói về việc gói hỗ trợ lãi suất 2% thuộc Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế xã hội có tỉ lệ giải ngân quá thấp.

Trước đó, sáng cùng ngày, khi trình bày Báo cáo cáo trên, Chủ nhiệm Uỷ ban Tài chính Ngân sách của Quốc hội - ông Lê Quang Mạnh cho biết: "Một số chính sách thực hiện không đạt kế hoạch, mục tiêu đề ra như: chính sách hỗ trợ lãi suất 2%/năm thông qua hệ thống các ngân hàng thương mại đạt tỷ lệ giải ngân thấp (chỉ đạt khoảng 3,05% kế hoạch); chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động (đạt 56% kế hoạch), phải chuyển nguồn để thực hiện chính sách khác".

Bình luận về nội dung này, đại biểu Vũ Tuấn Anh (đoàn ĐBQH tỉnh Phú Thọ) nhận định, chính sách hỗ trợ lãi suất thông qua các ngân hàng thương mại không đi vào cuộc sống

Khẳng định đây là giải pháp rất quan trọng để giảm giá thành, hỗ trợ trực tiếp cho sản xuất kinh doanh, đóng góp quan trọng vào phục hồi phát triển kinh tế - xã hội; tuy nhiên, đại biểu cho rằng, kết quả thực hiện từ đầu chương trình đến hết năm 2023 mới đạt được khoảng 3,05% quy mô chính sách.

"Có thể thấy chính sách này hầu như không đi vào cuộc sống, ảnh hưởng đến thực hiện mục tiêu của Chương trình phục hồi phát triển kinh tế - xã hội đã đề ra", ông Tuấn Anh nói.

Đại biểu Vũ Tuấn Anh (đoàn ĐBQH tỉnh Phú Thọ)

Đại biểu Vũ Tuấn Anh (đoàn ĐBQH tỉnh Phú Thọ)

Theo vị đại biểu, bên cạnh các nguyên nhân dẫn đến chính sách này không đi vào cuộc sống như Đoàn giám sát đã nêu, dư nợ tín dụng đến tháng 12/2021 ở mức 10,4 triệu tỷ đồng, với mức tăng trưởng tín dụng năm 2022 và năm 2023 khoảng 14%/năm. Cùng với đó, các doanh nghiệp, hợp tác xã gặp khó khăn do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 dẫn tới các khoản tín dụng phát sinh thuộc đối tượng của chính sách không lớn.

Qua thực tiễn cho thấy, nguyên tắc thực hiện chính sách theo Nghị định 31 của Chính phủ chưa phù hợp, chưa rõ ràng. Hướng dẫn của các cơ quan chức năng cũng chưa đầy đủ, rõ ràng, nhiều doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh khó khăn do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 nên dư nợ tín dụng đang ở mức cao, trong khi điều kiện vay vốn được hỗ trợ lãi suất rất chặt chẽ, để đảm bảo an toàn cho hoạt động tín dụng.

Điều này dẫn đến nhiều doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh không đảm bảo điều kiện để vay hỗ trợ lãi suất. Bên cạnh đó, không ít doanh nghiệp có tâm lý e ngại thanh tra, kiểm tra, kiểm toán như Đoàn giám sát đã nêu, nên khi được hỗ trợ từ ngân sách nhà nước, mặc dù đủ điều kiện cũng không đề nghị được hỗ trợ lãi suất.

Đại biểu cho rằng, doanh nghiệp rất mong muốn được hỗ trợ lãi suất tín dụng theo chính sách của nhà nước, song vì một số lý do trên nên việc triển khai không đạt kỳ vọng. Đại biểu đề nghị Chính phủ cần đánh giá kỹ hơn về nguyên nhân để rút ra bài học kinh nghiệm khi đưa ra chính sách tương tự trong giai đoạn tiếp.

Cùng bàn về nội dung này, đại biểu Dương Khắc Mai (đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông) cho rằng, việc giảm 2% thuế suất thuế GTGT theo Nghị quyết số 43/2022/QH15 của Quốc hội đã có tác động tích cực trực tiếp đến đời sống xã hội, qua đó giảm giá thành sản phẩm, giúp đảm bảo an sinh xã hội, hỗ trợ cho đời sống của người dân.

Đại biểu Dương Khắc Mai (đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông)

Đại biểu Dương Khắc Mai (đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông)

Tuy nhiên, theo đại biểu, trong quá trình thực hiện cũng có những tồn tại, hạn chế: việc giải ngân còn chậm, thủ tục hành chính còn phức tạp, gây khó khăn cho người dân, doanh nghiệp...

Phát biểu tại Hội trường, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng chia sẻ rằng, bối cảnh thực hiện Nghị quyết 43/2022/QH15 là bối cảnh kinh tế thế giới và trong nước diễn biến phức tạp khó lường, chưa từng có tiền lệ, chính sách tiền tệ thắt chặt của các nước, khó khăn của thị trường bất động sản, xung đột địa chính trị…

Sau khi có Nghị quyết 43/2022/QH15, Chính phủ đã giao cho Ngân hàng Nhà nước chủ trì phối hợp với các bộ ngành để xây dựng và tham mưu trình Nghị định số 31. Thống đốc Ngân hàng nhà nước cho biết chưa có một chương trình nào mà Ngân hàng Nhà nước dành nhiều thời gian và công sức để tổ chức triển khai như vậy. Nhiều hội nghị được tổ chức, yêu cầu đến từng chi nhánh tỉnh, thành phố triển khai tại các địa phương.

Quốc hội thảo luận tại Hội trường chiều 25/5 về Báo cáo giám sát thực hiện Nghị quyết 43

Quốc hội thảo luận tại Hội trường chiều 25/5 về Báo cáo giám sát thực hiện Nghị quyết 43

Lý giải kết quả thực hiện chính sách đạt thấp, bà Hồng cho biết đây là một trong những chương trình của Nghị quyết 43/2022/QH15. Ngay từ đầu đã xác định đây là chính sách hỗ trợ cho các doanh nghiệp có khả năng phục hồi tức là có khả năng trả nợ vay, không phải là chính sách để giải quyết cho tất cả các doanh nghiệp trong nền kinh tế còn khó khăn.

Vốn cho vay của chương trình là vốn của các tổ chức tín dụng huy động của người dân. Chỉ có phần hỗ trợ lãi suất 2% là nguồn từ ngân sách nhà nước. Do đó, các tổ chức tín dụng phải thực hiện cho vay theo các quy định của pháp luật hiện hành và bảo đảm khả năng thu hồi được nợ. Do đó việc giải ngân nhiều hay ít phụ thuộc nhiều vào quyết định của doanh nghiệp và tổ chức tín dụng.

Trao đổi làm rõ thêm về đánh giá nhận định về công tác thông tin truyền thông chưa sâu rộng đến từng khách hàng đủ điều kiện hỗ trợ lãi suất, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho biết, để triển khai chương trình, Ngân hàng nhà nước ngoài việc tổ chức các hội nghị, còn yêu cầu chi nhánh Ngân hàng nhà nước các tỉnh, thành phố phối hợp với các sở, ban, ngành ở các tỉnh, thành địa phương tổ chức các hội nghị kết nối với các doanh nghiệp và ngân hàng, có sự tham gia của hiệp hội doanh nghiệp.

Cùng với đó, các cơ quan báo chí cũng đã rất tích cực đăng tải các chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước; các tổ chức tín dụng đăng tải thông tin trên website để khách hàng nắm được.

Thống đốc Ngân hàng nhà nước bày tỏ tâm đắc với nhiều ý kiến của các đại biểu Quốc hội cho rằng trong bối cảnh phức tạp, chưa từng có tiền lệ thì các chính sách có thể chưa sát với thực tiễn nhưng điều quan trọng là qua đây chúng ta rút ra được bài học kinh nghiệm gì về cách thức hỗ trợ có doanh nghiệp và người dân.

Bên cạnh đó, bà Hồng nhấn mạnh chính sách không phải vì được hỗ trợ lãi suất mà doanh nghiệp mới đi vay, mà quyết định của doanh nghiệp là vay để làm gì và có khả năng trả nợ hay không.

Hoàng Yến

Tin liên quan

Tin cùng chuyên mục