Không ít nhân viên giỏi trong doanh nghiệp (DN) lần lượt ra đi, mặc dù DN đã dùng nhiều cách để giữ họ, như tăng lương, tăng thưởng, đề bạt và cải thiện môi trường làm việc. Bài toán giữ chân nhân viên giỏi đang trở nên ngày càng nan giải với nhiều DN Việt Nam , nhất là trong bối cảnh hiện nay, khi không ít DN nước ngoài có tiềm lực mạnh hơn về tài chính và thương hiệu có kế hoạch đầu tư vào nước ta. Các DN không những phải đối mặt với một môi trường cạnh tranh ngày càng khốc liệt hơn, mà còn đối diện với nguy cơ mất nhân sự trong các vị trí chủ chốt.
Câu chuyện của Công ty Tư vấn thiết kế xây dựng Petrolimex là một ví dụ. Ông Nguyễn Văn Sơn, Giám đốc Công ty cho biết, có rất nhiều kỹ sư làm việc lâu năm trong lĩnh vực xăng dầu, khí đốt của DN đã ra đi trước những lời mời hấp dẫn từ chính những DN là đối tác, khách hàng, thậm chí là đối thủ của Công ty. Tuy có không ít lao động vẫn "chung thủy" với DN, nhưng với mỗi nhân viên giỏi ra đi, DN sẽ bị ảnh hưởng không nhỏ, bởi đằng sau nhân viên là các mối quan hệ khách hàng, đối tác… Thậm chí, ở một số DN hoạt động trong lĩnh vực dịch vụ, nếu nhân viên tại một số vị trí quan trọng như trưởng phòng kinh doanh, giám đốc kinh doanh, hay thậm chí là nhân viên kinh doanh giỏi ra đi, kết quả sản xuất - kinh doanh của DN sẽ bị ảnh hưởng.
Không khác Công ty Tư vấn thiết kế xây dựng Petrolimex, bà Lê Hoài Giang, Giám đốc Công ty TNHH Thương mại Thiên Giang, kinh doanh Siêu thị Sao Hà Nội, cho biết, do có một cơ sở tại Mỹ nên Công ty thường cử nhân viên sang Mỹ một thời gian để vừa học, vừa có thêm kinh nghiệm giao dịch với đối tác nước ngoài. Tuy nhiên, sau thời gian từ Mỹ trở về, không ít lao động đã được đào tạo này lại bỏ DN ra đi theo những lời mời hấp dẫn từ phía các DN có vốn đầu tư nước ngoài.
Chia sẻ với các DN về vấn đề này, bà Nguyễn Trương Minh, chuyên gia về nguồn nhân lực của Tổ chức Business Edge (do Chương trình Phát triển dự án Mê Kông -MPDF sáng lập) cho rằng, việc "chảy máu" nguồn nhân lực đang diễn ra hàng ngày ở các DN và nó sẽ ảnh hưởng không nhỏ tới sự tồn vong, phát triển của DN trong thời gian tới. Thậm chí, DN trả lương cho nhân viên không thấp, nhưng vì sao nhân viên giỏi vẫn ra đi?
Đòi hỏi sự chuyên nghiệp
Đưa ra lời khuyên cho các DN, bà Minh cho rằng, việc giữ nhân viên giỏi cần được các DN thực hiện như một chiến lược lâu dài, thay vì đưa ra các biện pháp đối phó nhất thời. Không ít DN không quan tâm tới điều những nhân viên giỏi thực sự cần ở DN là gì, ngoài chuyện lương, thưởng và cơ hội thăng tiến. Đôi khi cung cách quản lý thiếu chuyên nghiệp cũng vô hình trung tạo ra lực đẩy từ phía bên trong DN khiến nhân viên giỏi càng bị hút về phía những lời mời từ bên ngoài.
Do vậy, việc xây dựng một chiến lược giữ nhân viên giỏi và các giải pháp hợp lý sẽ khiến nhân viên gắn bó lâu dài với DN. Theo bà Minh, để giữ được nhân viên giỏi, DN cần thực hiện chuyên nghiệp cả 4 khâu: tuyển dụng, thu hút, hội nhập và cộng tác, nhằm tạo ra một môi trường làm việc chuyên nghiệp. Ở môi trường đó, người chủ DN có thể truyền "lửa" đến các nhân viên, nhất là nhân viên giỏi đã khẳng định được năng lực của mình. Bốn khâu này nếu được DN thực hiện bài bản sẽ khiến người lao động giỏi gắn bó lâu dài với DN và điều này cũng khiến người lao động cân nhắc kỹ trước những lời mời gọi từ các DN khác.
Bên cạnh đó, ba yếu tố quyết định việc giữ nhân viên giỏi, bao gồm: yếu tố tạo nguồn, yếu tố giảm bất mãn và yếu tố động viên lao động cũng cần được DN thực hiện một cách có chiến lược. Cùng với các chế độ lương bổng và đãi ngộ, nhân viên giỏi cần được bố trí đúng khả năng, sở trường, có chế độ khen thưởng phù hợp, tạo môi trường làm việc thuận lợi… Điều này cần được DN thực hiện ngay từ khâu thu hút, tuyển dụng lao động mới vào làm việc.