Cuộc cách mạng AI mã nguồn mở
DeepSeek, một startup AI của Trung Quốc, đã tạo ra một làn sóng mới trong ngành công nghiệp AI toàn cầu, với mô hình chi phí thấp. Theo báo cáo từ Bloomberg, mô hình DeepSeek R1 đã được triển khai rộng rãi trong khu vực công và tư nhân Trung Quốc chỉ trong vòng vài tháng. Điều đáng chú ý là dù bị phương Tây gắn mác “rủi ro an ninh quốc gia”, công nghệ này vẫn nhận được sự ủng hộ từ các lãnh đạo doanh nghiệp công nghệ hàng đầu thế giới.
Ông Jensen Huang, CEO Nvidia, trong cuộc họp báo quý I/2025 đã công nhận, gần như mọi nhà phát triển AI đang sử dụng DeepSeek R1 để cải thiện khả năng suy luận của mô hình.
Điều làm DeepSeek khác biệt chính là cách thức tiếp cận AI mã nguồn mở. Trong khi nhiều công ty như OpenAI giữ chặt công nghệ của mình, DeepSeek lại chọn mở mô hình để cộng đồng có thể tinh chỉnh, tối ưu theo nhu cầu riêng. Từ đó, DeepSeek đã giúp AI linh hoạt hơn, có thể chạy trên nhiều loại phần cứng khác nhau với hiệu suất tốt hơn.
Ông Huang cho rằng, điều này không làm giảm nhu cầu chip AI của Công ty, mà thực tế còn thúc đẩy doanh số. Trong báo cáo tài chính quý IV/2024, doanh thu của Nvidia tăng 78%, lũy kế cả năm 2024 tăng 114%, lên 130,5 tỷ USD, khi Công ty tận dụng được sự bùng nổ của AI.
Mối lo ngại về R1 của DeepSeek có thể hạn chế nhu cầu về chip AI cũng được bà Colette Kress, Giám đốc Tài chính của Nvidia giải quyết. Bà Kress cho biết, trong khi chip trước đây được sử dụng để phát triển hoặc đào tạo AI, thì chip mới như Blackwell sẽ được sử dụng để suy luận trong quá trình phản hồi. Điều này có thể cần số chip AI gấp 100 lần so với hiện nay.
Trong lĩnh vực bán dẫn, Huawei đã đạt được bước tiến quan trọng khi nâng tỷ lệ yield của chip AI 910C lên gần 40% (theo báo cáo của Financial Times). Con số này, được xác nhận bởi hai nguồn thông tin nội bộ, đánh dấu sự cải thiện gấp đôi so với năm 2024. Mặc dù vẫn thấp hơn tiêu chuẩn ngành 60%, nhưng đây là dấu hiệu cho thấy Trung Quốc đang thu hẹp khoảng cách trong cuộc đua công nghệ bán dẫn.
IDC dự báo, thị phần chip trưởng thành của Trung Quốc sẽ đạt 28% vào cuối năm 2025, trong khi SEMI ước tính, con số này có thể tăng lên 39% vào năm 2027.
Chính sách của Mỹ và tác động toàn cầu
Ngoài câu chuyện của DeepSeek, hàng loạt thuế quan kể từ khi ông Donald Trump bắt đầu nhiệm kỳ Tổng thống Mỹ thứ hai, đã gây chấn động trong chuỗi cung ứng thương mại và công nghệ toàn cầu. Đặc biệt, gần đây, ông Donald Trump kêu gọi chấm dứt Đạo luật CHIPS, chương trình hỗ trợ 52,7 tỷ USD để sản xuất bán dẫn tại Mỹ. Được cựu Tổng thống Mỹ Joe Biden thông qua vào năm 2022, Đạo luật CHIPS được coi là một trong những bước can thiệp chính sách công nghiệp quan trọng nhất của Mỹ trong nhiều thập kỷ. Thông qua đạo luật này, Mỹ đã thu hút hơn 400 tỷ USD đầu tư từ các tập đoàn như TSMC, Intel Corp.
Mặc dù vậy, Tổng thống Mỹ đương nhiệm liên tục chỉ trích chương trình này và cho rằng, việc hỗ trợ trực tiếp không phải là giải pháp tối ưu. Thay vào đó, ông đề xuất sử dụng thuế quan để kích thích đầu tư, thậm chí ám chỉ khả năng áp đặt thuế nhập khẩu chip trong tháng tới. Ông khẳng định, các công ty có thể tránh thuế bằng cách xây dựng nhà máy tại Mỹ.
Theo đánh giá của các chuyên gia, việc xem xét lại Đạo luật CHIPS và các chính sách kiểm soát xuất khẩu đã khiến nhiều công ty công nghệ phải điều chỉnh chiến lược.
Không chỉ bận rộn với việc lên kế hoạch mục tiêu thuế quan tiếp theo, ông Donald Trump còn dành thời gian cho mạng xã hội, điển hình như TikTok - nền tảng yêu thích của thế hệ Gen Z. Tổng thống Mỹ đã giao nhiệm vụ cho Phó tổng thống JD Vance và cố vấn an ninh quốc gia Mike Waltz dẫn đầu các cuộc thảo luận với TikTok về cách giải quyết tình huống “bán hoặc cấm”. TikTok và công ty mẹ ByteDance vẫn phản đối việc bán đứt ứng dụng, nhưng giờ đây đã mở lòng với ý tưởng cho phép các nhà đầu tư Mỹ sở hữu phần lớn hơn.
Một xu hướng đáng chú ý khác là sự xuất hiện của AI trong ngành giải trí. Thành công của “Na Tra 2” tại phòng vé toàn cầu và kế hoạch của Miguo AI về việc phát hành 100 tựa truyện tranh trong năm 2025 cho thấy tiềm năng của AI trong sáng tạo nội dung. Tuy nhiên, theo một khảo sát độc lập năm 2022, 43% người dùng không sẵn sàng trả tiền cho manga được tạo bởi AI, đặt ra câu hỏi về tính khả thi dài hạn của mô hình này.